سایه تاریخی استعمارگری غربی روی تلاشهای جهانی برای رفع تبعیض نژادی
در حالی که روایت غالب از حقوق بشر در جهان به نحوی ارائه میشود که کشورهای غربی را هدیهدهنده حقوق بشر به جهانیان و نگهبانان آن معرفی کنند، واقعیتهای تاریخی نشاندهنده تلاش کشورهای جنوب جهانی برای ایجاد اصول حقوق بشری ازجمله چارچوب قانونی بینالمللی برای منع تبعیض نژادی است.
در بحبوحه موج استعمارزدایی در سال ۱۹۶۳ گروهی متشکل از ۹ کشور تازه استقلالیافته آفریقایی قطعنامهای را به مجمع عمومی سازمان ملل (UNGA) ارائه کردند که خواستار تهیه پیشنویس یک معاهده بینالمللی در مورد رفع تبعیض نژادی شد.
همانطور که نماینده سنگال اظهار کرد: تبعیض نژادی هنوز در سرزمینهای استعماری آفریقا و آفریقای جنوبی یک قانون بود و در دیگر نقاط جهان ناشناخته نبود؛ زمان آن رسیده بود که همه کشورها را در این مبارزه وارد کنیم.
کنوانسیون بینالمللی پیشگامانه رفع همه اشکال تبعیض نژادی (ICERD) ۲ سال بعد به اتفاق آرا توسط مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد؛ این کنوانسیون هرگونه دکترین برتری مبتنی بر تمایز نژادی را بهعنوان «از نظر علمی نادرست، از نظر اخلاقی محکوم و از نظر اجتماعی ناعادلانه» رد کرد.
امروز، در حالی که ۶۰ سال از تصویب این قطعنامه میگذرد، میلیونها نفر در سراسر جهان چه در مواجهه با پلیس، چه در چارچوب سیاستهای مهاجرتی یا شرایط کار استثماری همچنان با تبعیض نژادی روبهرو هستند.
در حالی که گزارشهای مختلفی درباره تبعیض نژادی در سراسر جهان وجود دارند، آمریکا در صدر فهرست کشورهایی قرار دارد که بهصورت نظاممند در مسیر تبعیض نژادی پیش میروند.
طرحهای تنوع، برابری و شمول (DEI) با هدف مقابله با نژادپرستی نظاممند در سراسر آژانسهای فدرال آمریکا، حذف شدهاند؛ حملههای اداره مهاجرت و گمرک (ICE) که مهاجران و پناهندگان را هدف قرار میدهد، یکی از ویژگیهای وحشتناک دستور کار اخراج و بازداشت دستهجمعی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا است که ریشه در روایتهای برتریطلبانه سفیدپوستان دارد.
مهاجرانی که در بازداشتگاههای مهاجرتی آمریکا نگهداری میشوند، مورد شکنجه و الگویی از بیتوجهی و سهلانگاری عمدی قرار گرفتهاند که برای غیرانسانی کردن و مجازات طراحی شده است.
در جای دیگر، عفو بینالملل مستند کرده است که چگونه فناوریهای دیجیتال جدید، نژادپرستی را خودکار و تثبیت میکنند، در حالی که رسانههای اجتماعی، انجمنهایی با مدیریت ناکافی برای محتوای نژادپرستانه و بیگانههراسانه ارائه میدهند.
بهعنوان مثال، تحقیقات در مورد شورشهای نژادپرستانه ساوتپورت انگلیس نشان داد که طراحی و انتخابهای سیاستی شبکه اجتماعی زمینه مناسبی را برای روایتهای نژادپرستانه و تحریکآمیز ایجاد کرده که منجر به هدف قرار دادن خشونتآمیز مسلمانان و مهاجران شده است.
حتی اعضای نهادها و سازمانهای حقوق بشری کشورهای جنوب جهان نیز وقتی مجبور به درخواست ویزا برای کشورهای شمال جهان میشوند تا در جلسههای که تصمیمهای کلیدی در مورد حقوق بشر گرفته میشود، شرکت کنند، با تبعیض نژادی روبهرو میشوند.
- بیشتر بخوانید:
- رژیم صهیونیستی محصول تفکر استعماری و ضدانسانی غرب
- ممنوعیت سفر به آمریکا؛ راهی برای اعمال تعصب و نقض حقوق بشر
ریشه همه این موارد نژادپرستی نظاممند در میراث سلطه استعماری اروپا و رویکردهای نژادپرستانهای است که براساس آنها ساخته شدهاند؛ این دوران که تقریبا ۴ قرن طول کشید و در ۶ قاره گسترش یافت، شاهد جنایتهایی از حذف جمعیتهای بومی گرفته تا تجارت برده در آن سوی اقیانوس اطلس بود که پیامدهای جهانی داشت.
احیای جنبشهای ضد راست در سطح جهانی منجر به تجدید حیات لفاظیهای نژادپرستانه و بیگانههراسانه، قربانی کردن مهاجران و پناهندگان و کاهش اقدامها و حمایتهای ضد تبعیض شده است.
در عین حال، کشورهای غربی بیش از حد مایل بودهاند که قوانین و نهادهای بینالمللی را از بین ببرند تا نسلکشی رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیها در غزه را مشروعیت بخشند و مقامهای صهیونیست را از عدالت و پاسخگویی مصون نگه دارند.
همانطور که ایجاد کنوانسیون بینالمللی رفع همه اشکال تبعیض نژادی توسط کشورهای آفریقایی ۶۰ سال پیش هدایت شد، کشورهای جنوب جهان همچنان در خط مقدم مبارزه با ظلم نژادی، بیعدالتی و نابرابری قرار دارند.
آفریقای جنوبی به طور قابل توجهی پرونده علیه رژیم صهیونیستی را در دیوان بینالمللی دادگستری ICJ مطرح و گروه لاهه را تاسیس کرد؛ ائتلافی از ۸ کشور جنوب جهان که برای پاسخگو کردن رژیم صهیونیستی به خاطر نسلکشی سازماندهی شدهاند.
در جبهه غرامتها، کشورهای کارائیب و آفریقا، در کنار مردم بومی، آفریقاییها و مردم آفریقاییتبار، هدایت پیگیری عدالت را بر عهده دارند؛ جامعه کارائیب (CARICOM) فشار بر دولتهای اروپایی را برای پذیرش گذشته استعماری خود را ازجمله در جریان سفر اخیر کمیسیون غرامت CARICOM به انگلیس افزایش دادهاند.
همانطور که اتحادیه آفریقا ماه گذشته دهه غرامت ۲۰۲۶-۲۰۳۶ را اعلام کرد، سران آفریقایی در الجزایر برای کنفرانس بینالمللی جنایتهای استعماری گرد هم آمدند و در آن خواستار تدوین استعمار بهعنوان یک جرم تحت قوانین بینالمللی شدند.
اما این کافی نیست؛ کشورها هنوز باید با نژادپرستی به عنوان یک مسئله ساختاری و نظاممند مقابله کنند و از تظاهر به اینکه بردهداری و استعمار چیزی مربوط به گذشته است و هیچ تاثیری بر زمان حال ندارد، دست بردارند.
در سراسر جهان، مردم در حال مقاومت هستند؛ ماه گذشته در برزیل، صدها هزار زن آفریقایی-برزیلی راهپیمایی زنان سیاهپوست برای غرامت و رفاه را علیه خشونت تاریخی نژادپرستانه هدایت کردند؛ در آمریکا، مردم امسال علیه موج حملههای فدرال به مهاجران مبارزه کردند، هزاران نفر در لسآنجلس برای اعتراض به خیابانها آمدند و ساکنان شیکاگو برای محافظت از جوامع و مشاغل مهاجر در برابر حملههای اداره مهاجرت آمریکا بسیج شدند.
دولتها باید به تعهدهای خود تحت کنوانسیون بینالمللی پیشگامانه رفع همه اشکال تبعیض نژادی و قوانین ملی برای محافظت از افراد به حاشیه راندهشده و مظلوم در برابر تبعیض عمل کنند.
انتهای پیام/