بازی با ماشه در شورای امنیت؛ تیر خلاص تروئیکا به دیپلماسی اروپایی

شورای امنیت در جلسه جمعه، چهارم مهر ۱۴۰۴ با ۹ رای مخالف (انگلیس، فرانسه، آمریکا، پاناما، یونان، سیرالئون، اسلوونی، دانمارک و سومالی)، ۴ رای موافق (روسیه، چین، پاکستان و الجزایر) و ۲ رای ممتنع (کره جنوبی و گویان) قطعنامه پیشنهادی روسیه و چین برای تمدید لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را رد کرد.

نمایندگان فرانسه و انگلیس در جلسه یادشده ادعا‌هایی را علیه ایران مطرح کردند که راستی‌آزمایی آن‌ها اصلا کار دشواری نیست، بلکه با نگاهی به رویکردها، موضع‌گیری‌ها و اظهارات ادعایی آن‌ها در واکنش به رویداد‌هایی ازجمله تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا به مراکز هسته‌ای ایران، توافق قاهره میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیشنهاد‌ها و ابتکار‌های دیپلماتیک ایران برای حل‌وفصل موضوع، ... به وضوح و آسانی قابل درک هستند.

رای شورای امنیت به رد قطعنامه تمدید لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در چند ساعت مانده به فعال شدن قطعنامه‌های لغوشده براساس برجام، در حالی رخ داد که تروئیکای اروپایی به‌عنوان طرف بدعهد برجام با چشم‌پوشی از تلاش‌های ایران برای حفظ و تقویت دیپلماسی از طریق توافق قاهره در میانه فلج دیپلماسی اروپایی و اعلام آمادگی برای مذاکرات نتیجه‌مند آخرین سکانس‌های نمایش بدعهدی برجامی خود یعنی انفعال را اجرا کرد.

تروئیکای اروپایی در تاریخ ۱۰ ساله توافق بین‌المللی برجام همواره مدعی حفظ برجام بود؛ ادعایی که هیچ تناسبی با عملکردش نداشت و در تضاد آشکار با زبان تهدید به تحریم آن قرار گرفته بود.

گام‌های تروئیکای اروپایی براساس سطور سیاست‌های دیکته‌شده واشنگتن

انگلیس، فرانسه و آلمان از زمان خروج آمریکا از برجام در ۲۰۱۸ در قالب بازیگری منفعل پیش رفت و بدعهدی‌های مختلفی را انجام داد؛ انتقاد و اعتراض به انفعال اروپایی‌ها نه فقط در موضع‌گیری‌های معقول و منطقی ایران نمایان شد، بلکه در جلسه شورای امنیت در سخنان نمایندگان چین و روسیه طنین انداز شد.

اروپایی‌ها برخلاف ادعا‌های تعهد به دیپلماسی در موضوع هسته‌ای ایران به بازیگران بدعهدی تبدیل شدند که هیچ‌یک از تعهد‌های خود را براساس این سند بین‌الملل اجرا نکردند؛ همان‌طور که نماینده چین و روسیه در سخنان خود در جلسه رای‌گیری شورای امنیت گفتند، اروپایی با واگذاری استقلال خود به آمریکا، عملا از فاز بدعهدی به مرحله انفعال و پیروی از سیاست‌های دیکته‌شده واشنگتن وارد شدند.

چنین انفعالی از بازیگران پر مدعای اروپایی، پرده از تناقض‌های حرف و عمل اروپایی‌ها و ناتوانی آن‌ها برای نقش‌آفرینی در موضوع‌ها و پرونده‌های بین‌المللی برداشت؛ این انفعال تروئیکای اروپایی ناشی از واگذاری استقلال عمل که به نوعی فلج دیپلماتیک شباهت زیادی داشت، انگلیس، فرانسه و آلمان را به تکرارکنندگان سیاست‌های دیکته‌شده دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تبدیل کرد.

اتهام‌زنی‌های بی‌اساس و فاقد مبنای تروئیکای اروپایی به ایران درباره بی‌توجهی به دیپلماسی، شاید برنامه موردنظر واشنگتن را برای تکرار سیاست‌های شکست‌خورده علیه ایران اجرایی کرد، اما تروئیکای اروپایی را بیش از گذشته در گرداب بحران اعتبار و انفعال در موضوع‌های بین‌المللی فرو برد.

• بیشتر بخوانید:
• زبان متناقض و پای لنگ اراده؛ دیپلماسی نمایشی تروئیکای اروپایی در نیویورک
• فعال‌سازی ماشه؛ نقطه اوج نبرد تروئیکای اروپایی با دیپلماسی

تروئیکا ماشه شلیک به دیپلماسی اروپایی را چکاند

اروپای ناتوان از اجرای تعهد‌های برجامی و دنباله رو سیاست‌های دیکته‌شده آمریکا اکنون بیش از هر زمان دیگری از دید ناظران بین‌الملل بازیگری بی‌اعتبار با تمایلات آشکار و پنهان به زورگویی سیاسی است که با انفعالش معماری حقوق و قوانین بین‌المللی را دچار آسیب کرده است.

ترددی نیست که عملکرد تروئیکای اروپایی به عنوان بازوی زیاده خواهی‌ها و زورگویی‌های سیاسی آمریکا، شورای امنیت را نیز با تشدید بحران اعتبار مواجه کرده است.

رویکرد تروئیکای اروپایی در فعال کردن ماشه را می‌توان شلیک تیر خلاص به ادعای دیپلماسی اروپایی دانست، دیپلماسی که فقط گهگاه خود را از لابلای تهدید‌ها و اقدام‌های ضد دیپلماتیک خود را به جهان عرضه می‌کند.

سه کشور اروپایی با تن دادن به انفعال و معرفی خود به‌عنوان ابزار تحمیل خواسته‌های غیرقانونی آمریکا، عملا خود را از موضوع‌های بین المللی به‌ویژه در معادله‌های هسته‌ای حذف کرده است، زیرا با اجرای وظیفه محول شده از سوی آمریکا و همدستی اروپایی‌ها با واشنگتن در خیانت به دیپلماسی کارکرد دیگری برای خود باقی نگذاشته است.

تعهد به دیپلماسی و مقاومت در برابر زورگویی؛ سیاست تغییرناپذیر ایران

سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه در این باره گفت: تروئیکای اروپایی با آغاز این بازی پیامد‌های منفی فراوانی را متوجه اعتبار و جایگاه بین‌المللی اروپا کرده است.

وی با دادن هشدار درباره اینکه در این بازی سه کشور اروپایی نه‌تنها پیروز میدان نخواهند بود، بلکه از روند‌های دیپلماتیک آتی نیز کنار گذاشته خواهند شد، تصریح کرد: اگر این فرصت کوتاه برای تغییر مسیر از دست برود، پیامد‌های گسترده مخربی متوجه منطقه غرب آسیا و نظام بین‌الملل خواهد شد؛ پیامد‌هایی که ضمن تضعیف تمامیت و اعتبار توافقات بین‌المللی، بنیان‌های امنیت جمعی را متزلزل خواهد کرد.

عراقچی در سخنرانی خود در شورای امنیت سازمان ملل درباره «اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت» گفت: سه کشور اروپایی و آمریکا با سوءنیت عمل کردند؛ مدعی حمایت از دیپلماسی بودند در حالی که در عمل آن را مسدود کردند؛ تاسف‌آور است که تروئیکا به جای اعمال اختیار مستقل و حاکمیتی خود، ترجیح دادند از تمایلات واشنگتن پیروی کنند.

به گفته رئیس دستگاه دیپلماسی، اصرار مستمر آمریکا بر رد همه ابتکار‌ها برای باز نگاه داشتن پنجره دیپلماسی، بار دیگر ثابت کرد که مذاکره با آمریکا چنان‌که رهبر معظم ایران نیز تصریح کرده‌اند، به جایی جز «بن‌بست» نمی‌انجامد.

هشدار‌هایی که باید جدی گرفته شوند

رویکرد اروپایی‌ها در قبال برجام و اقدام آن‌ها برای فعال کردن سازوکار ماشه به‌عنوان ابزاری سیاسی جهان را با سابقه‌ای خطرناک‌تر از همیشه مواجه کرده است: بی‌اعتمادی به تعهد‌های بین‌المللی، بی‌اعتباری فزاینده شورای امنیت، آسیب‌های جبران ناپذیر نظام حقوق بین‌الملل و امنیت جمعی.

در عین حال، خوش رقصی اروپایی‌ها برای آمریکا به‌عنوان نتیجه محاسبات نادرست در موضوع هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر، بن‌بست دیپلماتیکی را برای اروپای مواجه با چالش‌های امنیتی متعدد ایجاد کرده است.

این در حالی است که ایران همواره با تاکید بر دیپلماسی و ابزار‌های دیپلماتیک برای حل‌وفصل موضوع‌های مختلف ازجمله موضوع هسته‌ای، سیاست‌های تحریمی و اعمال فشار غربی‌ها را با شکست مواجه کرده است.

انتهای پیام/