برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۵ اعلام شدند

آکادمی سلطنتی علوم سوئد روز چهارشنبه، ۱۶ مهر، سوسومو کیتاگاوا، ریچارد رابسون و عمر‌ ام. یاغی را به‎عنوان برندگان جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۵ معرفی کرد.

 این ۳ دانشمند به دلیل توسعه چارچوب‌های فلزی-آلی برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۵ شدند.

برندگان جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۵ ساختار‌های مولکولی با فضا‌های بزرگی ایجاد کرده‌اند که گاز‌ها و سایر مواد شیمیایی می‌توانند از طریق آنها جریان یابند؛ این ساختارها، چارچوب‌های فلزی-آلی، می‌توانند برای برداشت آب از هوای بیابان، جذب دی‎اکسید کربن، ذخیره گاز‌های سمی یا کاتالیز واکنش‌های شیمیایی استفاده شوند.

آنها شکل جدیدی از معماری مولکولی را توسعه داده‌اند؛ در ساختار‌های آنها، یون‌های فلزی به‌عنوان سنگ بنایی عمل می‌کنند که توسط مولکول‌های طولانی آلی (مبتنی بر کربن) به هم متصل می‌شوند.

یون‌ها و مولکول‌های فلزی با هم سازماندهی می‌شوند تا کریستال‌هایی را تشکیل دهند که حاوی حفره‌های بزرگی هستند.

این مواد متخلخل، چارچوب‌های فلزی-آلی (MOF) نامیده می‌شوند؛ با تغییر بلوک‌های سازنده مورد استفاده در چارچوب‌های فلزی-آلی، شیمیدانان می‌توانند آنها را برای جذب و ذخیره مواد خاص طراحی کنند.

چارچوب‌های فلزی-آلی همچنین می‌توانند واکنش‌های شیمیایی یا الکتریسیته را هدایت کنند.

هاینر لینک، رئیس کمیته نوبل شیمی، می‌گوید: چارچوب‌های فلزی-آلی پتانسیل عظیمی دارند و فرصت‌های پیش‌بینی‌نشده‌ای را برای مواد سفارشی با عملکرد‌های جدید فراهم می‌کنند.

مراسم اعلام برندگان نوبل ۲۰۲۵ از روز ۶ اکتبر (۱۴ مهر) آغاز شده و تا روز ۱۳ اکتبر (۲۱ مهر) ادامه خواهد داشت؛ طی روز‌های گذشته برندگان جایزه نوبل در رشته‌های پزشکی و فیزیک معرفی شدند.

در سال ۲۰۲۴ آکادمی سلطنتی علوم سوئد جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۴ را بین دو گروه از دانشمندان تقسیم کرد؛ این جایزه به دیوید بیکر، دانشمند آمریکایی، برای طراحی محاسباتی پروتئین و به‌طور مشترک به دمیس حسابیس و جان‌ام. جامپر، دانشمندان انگلیسی، برای پیش‌بینی ساختار پروتئین اعطا شد.

• بیشتر بخوانید:
• برندگان جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۵ معرفی شدند
• برندگان نوبل پزشکی ۲۰۲۵ اعلام شدند 

انتهای پیام/