«آنجا»؛ تولدی دوباره برای رمان جسورانه ایرانی

(نگاهی به رمان «آنجا» نوشته تیمور آقامحمدی)

علی باقری: آیا قرار بوده رمان، فقط صدای توده مردم باشد؟ آمده او را از جهان پرهیاهو دور کند تا دمی بیاساید؟

فکر می‌کنم داستانی که صرفاً مخاطب را سرگرم کند، در همانجا هم باقی خواهد ماند. ادبیات به معنای دقیقش، پدیده‌ای است که بر بدن جامعه، زخم می‌زند تا مانع خواب زمستانی یا حتی مرگ آن شود. زمانی که هنرمندان و نویسندگان در دوری ملال‌آور، به تکرار می‌افتند، فقط آثاری می‌توانند به این دور خسته‌کننده، پایان دهند که از امری شگفت سخن می‌گویند.

من امسال یک فیلم و یک رمان شگفت‌انگیز دیدم و خواندم؛ فیلم سینمایی «پیرپسر» ساخته اکتای براهنی و رمان «آنجا» نوشته تیمور آقامحمدی. درباره «پیرپسر» گفتنی‌های زیادی گفته شده، می‌خواهم درباره این رمان عجیب صحبت کنم.

بعد از خواندن رمان «آنجا» به این نتیجه رسیدم که رمان فارسی، مدت‌ها بود که تجربه‌ای چنین بزرگ با ایده‌ای جاه‌طلبانه از سر نگذرانده بود؛ و از خودم پرسیدم واقعاً چرا؟ آیا مشکلات آن‌قدر نویسندگان ایرانی را به خود مشغول کرده که در مسائل شخصی خود گم شده‌اند؟ و نخواسته یا نتوانسته‌اند از خود برون آیند و حرف و ایده‌ای بزرگ روی میز بگذارند؟

ادبیات جهانی عرصه ایده‌های شگفت است. مگر رمان «گیاهخوار» نوشته هان کانگ، برنده نوبل امسال چه چیزی دارد، جز یک قصه متهورانه؟ شجاعت بیان فکر‌های تازه و عجیب، حلقه مفقوده داستان امروز ایران است.

شاید پاسخ این پرسش، همانی باشد که در رمان «آنجا» هم آمده که گاهی دل شیر داشتن کافی نیست و باید کله خر هم داشته باشی. دل شجاع بدون سرِ نترس، نمی‌تواند کاری بزرگ انجام دهد. رمان «آنجا» حرفی بزرگ و جسورانه می‌زند. این رمان، قصه‌ای را دنبال می‌کند که نه به مسائل محدود آدم‌ها بلکه به سرنوشت ملت‌ها می‌پردازد. وضعیت غریبی که داستان در آن رقم می‌خورد، یک سیلی بزرگ به صورت کسانی است که به خواب رفته‌اند. اگر ادبیات این کار را نکند، پس به چه درد می‌خورد؟ از دست‌رفتن جسارت، هنرمند و نویسنده را در برابر زندگی، دچار بی‌حسی می‌کند. او می‌نویسند و می‌سازد، بدون این‌که به هستی چیزی بیفزاید. مثل نسیم می‌آید و می‌رود.

من این رمان را به کسانی که به‌دنبال یک داستان متفاوت، جذاب و غافل‌گیرکننده می‌گردند که تلنگری بزرگ به آنها بزند، توصیه می‌کنم؛ چرا که بعد از سال‌ها، اگر نگویم چند دهه، کسی پیدا شده که با شجاعت داستانی جسورانه نوشته و سخنی مهم مطرح کرده.

رمان «آنجا» نوشته تیمور آقامحمدی با شمارگان ۱۲۵۰ نسخه در ۲۶۷ صفحه و با قیمت ۳۰۰ هزار تومان از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است.

انتهای پیام/