سرعت کاهش جمعیت پایین آمده اما روند کاهشی متوقف نشده است

علیرضا رئیسی صبح امروز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ در نشست خبری به مناسبت هفته ملی جمعیت ضمن تاکید بر لزوم جدی گرفتن جوانی جمعیت گفت: جمعیت مسئله‌ای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی امنیتی است و نیاز دارد به آن نگاه سیستمی داشته باشیم.

وی ضمن اشاره به اینکه در حادثه اخیر بندرعباس، پس از احتمال آلودگی ناشی از فعالیت‌های صنعتی، تیم‌های تخصصی فوراً به محل اعزام شدند، ادامه داد: در نخستین اقدام پیشگیرانه، مادران باردار منطقه شناسایی و برای آنها هشدار‌های لازم صادر شد و پیش از اثبات هرگونه آلودگی، توصیه‌های اکید به این گروه حساس صورت گرفت و ماسک، محدودیت تردد و مراقبت‌های ویژه در دستور کار قرار گرفت. این اقدام سریع، نماد روشنی از اولویت‌بخشی به سلامت مادران و نوزادان در سیاست‌های جمعیتی و سلامت کشور است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه بسیاری از کشور‌ها با بحران کاهش جمعیت دست‌ به‌ گریبان‌اند و رهبر یکی از احزاب سیاسی انگلستان به صراحت اعلام کرده که راهکار تقویت جمعیت نه مهاجرپذیری، بلکه افزایش فرزند آوری در داخل کشور است، افزود: مجارستان ۴ درصد تولید ناخالص ملی را به جمعیت اختصاص داده‌ که رقمی فراتر از کل بودجه سلامت سالانه برخی کشور‌ها است.

رئیسی با اشاره به اینکه همچنین در این کشور مادرانی که ۴ فرزند دارند از پرداخت مالیات معاف هستند که در کشور ما نیز از اواخر سال گذشته مصوب شده است، بیان کرد: در کره جنوبی سیاست‌هایی برای تشویق فرزند دوم و ازدواج در دستور کار است. دولت ژاپن نیز برای کارکنان هفته کاری را به ۴ روز کاهش دادند تا بین کار و زندگی تعادل ایجاد کنند و نرخ تولد افزایش پیدا کند.

وی ضمن بیان اینکه وزارت بهداشت به عنوان وزارت پیشرو در اجرای قانون جوانی جمعیت ستاد مرکزی هماهنگی جوانی جمعیت را با مسئولیت مستقیم وزیر تشکیل داد که تاکنون ۴ جلسه از آن با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی برگزار شده است، توضیح داد: تاکنون ۹ کمیته تخصصی در این حوزه فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. همچنین در دانشگاه‌ها ۶۴ جلسه جوانی جمعیت برگزار شده است. تعداد کل جلسات ستاد مرکزی هماهنگی جوانی جمعیت از سال ۱۴۰۱ تاکنون ۲۶ جلسه بوده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضمن اشاره به اینکه هفته جوانی جمعیت از امروز آغاز می‌شود، عنوان کرد: نزدیک به ۱۷ هزار و ۹۷۹ هزار خانه بهداشت، ۵ هزار و ۷۴۸ پایگاه سلامت، ۵ هزار و ۳۸۹ مرکز خدمات جامع سلامت، ۴۶۰ مرکز آموزش و مشاوره ازدواج و بیش از ۵۴ هزار و ۳۸۹ نیروی آموزش‌دیده در حوزه فرزندآوری، در قالب این برنامه ملی فعالیت دارند و همچنین تعداد پایگاه‌های سلامت روستایی ۳۵۹، تعداد مراکز خدمات جامع سلامت ۵ هزار و ۱۳۴ و تعداد مراکز خدمات جامع سلامت شهری ۲ هزار و ۳۶۶ است.

رئیسی با بیان اینکه ۱۳ هزار و ۷۳۱ ماما، ۲ هزار و ۸۶ متخصص زنان در بخش دولتی و بیش‌از ۶ هزار و ۸۸۹ متخصص در بخش خصوصی در این برنامه مشارکت دارند، گفت: در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲ تعداد موالید کاهش ۷ درصدی داشته است، البته درصد ولادت به معنی کاهش ۷ درصدی جمعیت نیست البته حمایت از خانواده و جوانی جمعیت موجب کاهش سرعت افت جمعیت شده، اما روند کاهشی همچنان ادامه دارد.

بیش‌از ۶۰ درصد زنان متاهل در سن باروری در بازه سنی ۳۵ تا ۵۰ سال قرار دارند

وی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۳، تنها سه استان تهران، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان بیشترین تعداد موالید را به خود اختصاص دادند و شهرستان‌های تهران، مشهد، اهواز، شیراز و زاهدان در صدر ثبت تولد قرار داشتند گفت: بیش از ۶۰ درصد زنان متاهل در سن باروری در بازه سنی ۳۵ تا ۵۰ سال قرار دارند، که یعنی فرصت باروری برای بسیاری از آنان محدود است. به‌ویژه زنان متولد دهه ۶۰ که اکنون در آستانه پایان دوره باروری قرار دارند، باید در کانون برنامه‌ریزی‌ها قرار گیرند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اینکه در سال ۱۳۶۵ با ۱۰ میلیون زن متأهل، حدود ۲ میلیون تولد ثبت شده، اما در سال ۱۴۰۳ با بیش از ۱۶ میلیون زن متأهل، کمتر از یک میلیون تولد به ثبت رسیده است، افزود: این آمار نشان‌دهنده کاهش شدید نرخ باروری با وجود افزایش جمعیت زنان متأهل است.

رئیسی ضمن بیان اینکه در سال‌های اخیر میزان زایمان‌های با تعداد فرزند بالا (سه تا پنج فرزند) روند افزایشی داشته، اما همچنان با اهداف موردنظر فاصله داریم و باید با برنامه‌ریزی و اقداماتی هماهنگ، به‌ویژه در میان زنان دهه شصتی، شرایط را برای فرزندآوری ایمن و آسان فراهم کنیم، ادامه داد: آمار ازدواج حدود ۲ درصد در سال ۱۴۰۳ کاهش داشته که یکی از دلایل این کاهش، کم شدن جمعیت در سن ازدواج است.

وی ضمن اشاره به اینکه میانگین سن ازدواج برای آقایان ۲۸ سال و برای بانوان ۲۴ سال است؛ البته در تهران و ایلام این سن به‌ترتیب به ۳۰ و ۲۷ سال می‌رسد، بیان کرد: ۱۰ سال پیش میانگین سن ازدواج در سیستان وبلوچستان برای دختران حدود ۱۷ تا ۱۸ سال بود که اکنون به ۲۰ سال رسیده است. همچنین میانگین سن مادران در اولین فرزند آوری ۲۷.۵ سال و برای پدران ۳۲.۳ سال بوده و این درحالیست که بالا رفتن سن در باروری و افزایش جمعیت موثر است. بیشترین میانگین سنی مادران در اولین فرزندآوری مربوط به استان تهران با ۳۰.۶ سال و کمترین مربوط به استان سیستان و بلوچستان ۲۲.۶ سال است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره اقدام‌های انجام‌شده در حوزه آموزش پیش از ازدواج توضیح داد: تعداد مراکز آموزش هنگام ازدواج به ۴۶۰ مرکز رسیده و در سال جاری ۴۹۰ هزار زوج از آموزش‌های رایگان بهره‌مند شده‌اند.

میزان مرگ مادر به ۲۲ در ۱۰۰ هزار زایمان رسیده است

رئیسی از کاهش مرگ‌ومیر مادران و نوزادان خبر داد و عنوان کرد: میزان مرگ مادر به ۲۲ در ۱۰۰ هزار زایمان رسیده است. این آمار حاصل مراقبت‌های گسترده و تقویت خدمات دوران بارداری و خط بطلانی بر شائبه‌هایی است که مطرح می‌شود، اجرای قانون جوانی جمعیت موجب افزایش مرگ‌ومیر مادران نشده است. همچنین مرگ نوزادان نیز به کمتر از ۸.۵ در هزار تولد زنده کاهش یافته که نشان‌دهنده وضعیت مطلوب شاخص‌های سلامت است.

وی با بیان اینکه پوشش مراقبت‌های پیش از بارداری به ۵۵ درصد و مراقبت حداقل ۲ نوبت بارداری به ۷۶ درصد افزایش یافته است، تاکید کرد: زایمان بدون درد هنوز به‌طور گسترده در کشور رونق نگرفته و این یکی از ضعف‌های ماست. نرخ سزارین نیز به‌ویژه در زایمان نخست‌زا بالاست.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به اینکه آمار رسمی سقط قانونی کمتر از ۱۰ هزار مورد در سال است هرچند آمار‌های غیررسمی بالاتر گزارش می‌شوند، اما اغلب این موارد خارج از مراکز درمانی و در منازل اتفاق می‌افتد که وزارت بهداشت امکان نظارت مستقیم بر آنها را ندارد، گفت: در «طرح نفس» تاکنون ۳۵۷ مرکز فعال هستند که از میان ۱۸ هزار مراجعه‌کننده‌ای که دچار تردید در رابطه با ادامه بارداری بودند، بیش از ۱۵ هزار نفر با دریافت مشاوره از سقط منصرف شده‌اند. عمده دلایل این افراد برای اقدام به سقط، مشکلات اقتصادی، درخواست پدر خانواده، یا احساس ناتوانی روانی و جسمی برای فرزندآوری بوده است.

وی گفت: در حال حاضر هیچ دانشجوی متأهلی در صف دریافت وام ازدواج، وام فرزندآوری یا ودیعه مسکن قرار ندارد و تمام درخواست‌ها بدون معطلی پرداخت شده‌اند.

به گفته رئیسی؛ افزایش ظرفیت مهدکودک‌ها در کنار خوابگاه‌های متأهلی نیز از اقدامات در دست اجراست.

حدود ۳ تا ۴ میلیون زوج در کشور درگیر ناباروری هستند

وی ادامه داد: بر اساس گزارش وزارت بهداشت، سرانه پرداخت حق اولاد برای دانشجویان دو برابر شده و همچنین رشد ۵۳ درصدی در تأمین مسکن برای دستیاران پزشکی نیز ثبت شده است.

رئیسی ادامه داد: در حوزه درمان ناباروری نیز پیشرفت چشمگیری حاصل شده است. هم‌اکنون ۱۴۶ مرکز ناباروری فعال در کشور وجود دارد، که شامل ۴۹ مرکز سطح ۳ و تعدادی مرکز خصوصی و دانشجویی می‌شوند.

معاون بهداشت افزود: با توجه به برآوردها، حدود ۳ تا ۴ میلیون زوج در کشور درگیر ناباروری هستند که بخشی از آنها هنوز به صورت رسمی شناسایی نشده‌اند. این آمار شامل ناباروری اولیه و ثانویه می‌شود.

وی ادامه داد: وزارت بهداشت در حوزه علمی نیز پیشتاز بوده و پروژه‌های پژوهشی متعددی با محوریت جمعیت، آلودگی هوا و سلامت نوزادان در حال انجام است. همچنین تمامی شکایات، انتقادات و تماس‌های مربوط به قانون جوانی جمعیت ثبت و پیگیری شده‌اند.

وضعیت کرونا در کشور

معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه به وضعیت کرونا در کشور نیز پرداخت و گفت: کرونا دیگر در دنیا بومی شده و حذف کامل آن ممکن نیست. بر اساس بررسی‌های اخیر، حدود ۳.۵ درصد از موارد بیماری‌های تنفسی در کشور مربوط به ویروس کرونا بوده‌اند. با این حال، این موارد مربوط به سویه‌های قبلی هستند و واکسیناسیون عمومی موجب کاهش شدت بیماری شده است.

وی تنها توصیه فعلی وزارت بهداشت را استفاده از ماسک در صورت بروز علائم تنفسی شدید و اجتناب از حضور در تجمعات عنوان کرد و افزود: همان‌طور که در زمان شیوع آنفلوآنزا احتیاط می‌کنیم، باید نسبت به کرونا هم همچنان هوشیار باشیم. نگرانی عمده زمانی ایجاد می‌شود که ویروس جهش یافته و سویه جدیدی پدید آید. در غیر این صورت، کرونا همچون سایر ویروس‌های تنفسی در جامعه در گردش خواهد بود.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با تأکید بر اهمیت واکسیناسیون در گروه‌های پرخطر، گفت: افرادی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند، سالمندان با سن بالا، یا کسانی که بیماری‌های مزمن از جمله بیماری‌های تنفسی، کلیوی، یا سرطان دارند، باید حتماً واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنند. تزریق این واکسن برای این گروه‌ها حتی از واکسن کرونا نیز اولویت بالاتری دارد.

وی افزود: در شرایط فعلی که سویه‌های جدید و خطرناک کرونا در گردش نیستند و موارد مثبت مربوط به سویه‌های قبلی است، نگرانی از بابت شدت بیماری کاهش یافته است. با این حال، وزارت بهداشت همچنان توصیه می‌کند که در صورت بروز علائم تنفسی، افراد از حضور در تجمعات خودداری کرده و از ماسک استفاده کنند.

گفتنی است در پایان این مراسم پوستر هفته ملی جمعیت رونمایی شد.

انتهای پیام/