آنچه در سفر رئیس قوه قضاییه به چین گذشت/ از دیدار رئیس عدلیه با عالی‌ترین مقام‌های قضایی ۷ کشور در حاشیه بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای تا اعطای میزبانی دوره بعد به ایران

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران در صدر یک هیئت عالی‌رتبه قضایی، عصر روز دوشنبه (یک اردیبهشت) به منظور شرکت در بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای به چین سفر کرد.

رئیس دستگاه قضایی تشریح مواضع اصلی جمهوری اسلامی ایران جهت استقرار صلح و امنیت جهانی و مبارزه با اَشکال مختلف تروریسم، بویژه تروریسم دولتی و لجام‌گسیخته رژیم صهیوینستی از اهداف این سفر عنوان کرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه در جریان این اجلاس دیدارهای دوجانبه‌ای با عالی‌ترین مقام‌های قضایی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای داشت.

دیدار‌های حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با مقامات عالی قضایی ۷ کشور در هانگژو

در اولین دیدار، رئیس قوه قضاییه با  «ژانگ جون» رئیس دیوان عالی جمهوری خلق چین که عالی‌رتبه‌ترین مقام قضایی چین محسوب می‌شود، دیدار و گفت‌و‌گو کرد.

رئیس دستگاه قضا در این دیدار  با اشاره به سند راهبردی ۲۵ سال میان ایران و چین و چشم‌انداز مناسبات دو کشور، گفت: سند راهبردی ۲۵ ساله میان ایران و چین می‌تواند چشم‌انداز مهمی را در مناسبات دو کشور رقم بزند.

همچنین حجت‌الاسلام‌ و‌المسلمین محسنی اژه‌ای با عالی‌رتبه‌ترین مقام قضایی تاجیکستان نیز دیدار و بر ظرفیت‌های دو کشور جهت توسعه مناسبات و مراودات دو کشور را در حوزه‌های مختلف از جمله سلسله مسائل حقوقی و قضایی تاکید کرد.

رئیس دستگاه قضا در دیدار با «مرگالیف اسلام بیک» عالی‌رتبه‌ترین مقام قضایی قزاقستان گفت: کشور‌های ایران و قزاقستان دارای چندین توافق‌نامه قضایی هستند که یا در مرحله اجرا قرار دارند و یا باید اجرا و پیاده‌سازی شوند؛ ما بر اجرای این توافق‌نامه‌ها در راستای بهبود روابط و تعاملات قضایی فی‌مابین میان ایران و قزاقستان تاکید داریم.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در دیدار با «سانجیو خان» عالی‌ترین مقام قضایی جمهوری هند (رئیس دیوان عالی جمهوری هند) با اشاره به یکجانبه‌گرایی‌ها و یکسونگری‌های برخی دوّل غربی در حوزه مسائل مختلف جهانی، اظهار داشت: برخی دوّل غربی درخصوص مسائل مبتلابه جهانی از جمله «تروریسم»، «حقوق بشر»، «مقولات حقوقی و کیفری» و غیره، نظر و تفسیر مطلوب خود را دارند و درصدد هستند این نظر و تفسیر یکجانبه و یکسویه را به کل جهان تحمیل کنند؛ قطعاً کشور‌های مستقل باید با بسط همکاری‌های مشترک در زمینه‌های حقوقی و قضایی، سد راه این رویکرد غیرمنصفانه و ناعادلانه غربی‌ها شوند و تفسیری عادلانه، منصفانه و حق‌مدرانه از مفاهیمی نظیر «تروریسم»، «حقوق بشر» و «مقولات حقوقی و کیفری» به جهانیان ارائه دهند.

در دیدار رئیس عدلیه با «اسلام‌اف بختیار جهانگیراوویچ» عالی‌ترین مقام قضایی جمهوری ازبکستان بر اشتراکات فرهنگی و تمدنی و همچنین گسترش همکاری‌های حقوقی و قضایی بین دو کشور و انتقال تجربیات در حوزه «پیشگیری از وقوع جرم»، «هوشمندسازی فرآیند‌های قضایی»، «آموزش قضات» و «توسعه شورا‌های حل اختلاف، فرهنگ صلح و سازش، میانجی‌گری و داوری» به طرف ازبکستانی تاکید شد.

رئیس قوه قضاییه همچنین با «عُمر کاز» رئیس دادگاه‌عالی استیناف جمهوری ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد و با اشاره به ضرورت تدوین تفاهم‌نامه همکاری میان ایران و ترکیه در باب حقوق اتباع یکدیگر، گفت: در طول سال، برخی ایرانیان سفر‌هایی را به ترکیه دارند و متقابلاً شهروندان و اتباع ترکیه‌ای نیز به ایران اسلامی سفر می‌کنند؛ این حجم معتنابه سفر‌های اتباع ایران و ترکیه به کشور‌های یکدیگر، ایجاب می‌کند که تفاهم‌نامه‌ای در باب تحکیم و تثبیت حقوق اتباعِ مسافر و گردشگران ایرانی و ترکیه‌ای منعقد شود.

دیدار با «یحیی آفریدی» عالی‌ترین مقام قضایی جمهوری اسلامی پاکستان یکی دیگر از برنامه رئیس قوه قضاییه در حاشیه اجلاس شانگهای بود که بر همکاری و همگرایی ایران و پاکستان، فعلیت بخشیدن به ظرفیت‌های موجود و تبادل اطلاعات و تجربیات در حوزه‌های مختلف و رفع چالش‌ها و آسیب‌هایی که تهدیدکننده منافع دو کشور تاکید شد.

همچنین حجت‌الاسلام‌ و‌المسلمین محسنی اژه‌ای با «چن ونچینگ» عضو عالیرتبه کمیته مرکزی و رئیس کمیسیون سیاسی و حقوقی حزب حاکم چین دیدار و گفت‌و‌گو کرد و با اشاره به مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در راستای استقرار و تثبیت صلح و امنیت بین‌المللی و منطقه‌ای و مخالفت با یکجانبه‌گرایی و اَشکال مختلف تروریسم، اظهار کرد: ما در جمهوری اسلامی ایران در طول دهه‌های گذشته در مقابل انواع و اقسام تهدیدات نرم و سخت دشمنان ایستاده‌ایم و با حربه تروریسم آنها به مقابله پرداخته‌ایم؛ لذا اکنون با عنایت به تجربیاتی که اندوخته‌ایم اجازه صف‌آرایی دشمنان برای ضربه زدن به امنیت ملی خود را نمی‌دهیم.

پیشنهاد ۸ راهکار عملیاتی و مشخص برای توسعه هرچه بیشتر همکاری‌های حقوقی و قضایی در سخنرانی رئیس قوه قضاییه در مراسم افتتاحیه بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای

رئیس قوه قضاییه در مراسم افتتاحیه بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، در شهر هانگژو چین، به سخنرانی پرداخت.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای در خاتمه سخنان خود در افتتاحیه بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، ۸ راهکار عملیاتی و مشخص را برای توسعه هرچه بیشتر هماهنگی‌ها و همکاری‌های حقوقی و قضایی کشور‌های عضو پیشنهاد کرد.

این ۸ راهکار عبارتند از: تقویت همکاری‌های قضایی در مبارزه با جرائم فراملی از طریق ایجاد سازوکار‌های مشترک، مانند: تأسیس «پلتفرم اشتراک اطلاعات قضایی» بین کشور‌های عضو برای تسریع در تعقیب مجرمان و تشکیل نیروی ویژه مشترک جهت مقابله با شبکه‌های قاچاق موادمخدر. هماهنگ‌سازی قوانین برای مقابله با تروریسم از طریق توسعه چارچوب‌های حقوقی برای محاکمه تروریست‌ها و جلوگیری از سوءاستفاده از فضای مجازی توسط آنان. توسعه دیپلماسی قضایی در حوزه جرائم سایبری با تشکیل کمیته مشترک سایبری برای تدوین استاندارد‌های جمع‌آوری ادله دیجیتال و برگزاری رزمایش‌های مشترک برای شبیه‌سازی حملات سایبری و پاسخگویی قضایی. کاهش اختلافات تجاری با تأسیس «مرکز داوری بین‌المللی سازمان همکاری شانگهای» برای رسیدگی به اختلافات اقتصادی. مبارزه با قاچاق انسان و حمایت از قربانیان از طریق تقویت قوانین حمایتی و همکاری در زمینه استرداد مجرمان، ایجاد بانک اطلاعاتی مشترک درباره گروه‌های قاچاق انسان و ارائه برنامه‌های بازپروری قربانیان با مشارکت سازمان‌های مردم نهاد. حفاظت از محیط زیست و مقابله با جرائم زیست محیطی فرامرزی مانند قاچاق پسماند و آلودگی آب‌ها از طریق تصویب پروتکل مشترک برای تعقیب قضایی جرائم زیست محیطی و ایجاد شبکه نظارتی برای رصد تخلفات در مناطق مرزی. تبادل تجربیات در هوشمندسازی نظام‌های قضایی با هدف بهبود کارآمدی دادرسی با استفاده از فناوری‌های نوین از طریق برگزاری اجلاس سالانه درباره تحول دیجیتال در نظام‌های قضائی و ایجاد سکوی آموزش برخط برای قضات در زمینه فناوری اطلاعات. تقویت گفت‌و‌گو میان نظام‌های قضایی با هدف ترویج درک متقابل نظام‌های حقوقی از طریق تأسیس «مرکز آموزش و پژوهش‌های حقوقی سازمان همکاری شانگهای» برای برگزاری دوره‌های آموزشی برای قضات و پلیس در زمینه جرائم نوین، انجام مطالعات تطبیقی و انتشار نشریه مشترک درباره چالش‌های حقوقی.

ارائه ۶ راهکار راهبردی و عملیاتی جهت تقویت همکاری‌های بیشتر قضایی بین کشور‌های عضو سازمان شانگهای توسط رئیس قوه قضاییه در مراسم اختتامیه بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای

رئیس عدلیه همچنین در مراسم اختتامیه بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، در شهر هانگژو چین، به سخنرانی پرداخت.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای در پایان، ۶ راهکار راهبردی و عملیاتی را جهت تقویت همکاری‌های بیشتر قضایی بین کشور‌های عضو سازمان شانگهای ارائه کرد که این راهکار‌ها بدین شرح می‌باشند: ایجاد یک شبکه حقوقی مشترک برای مبارزه با جرایم فراملی از قبیل مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و جرایم اقتصادی؛ برگزاری نشست‌های تخصصی حقوقی و قضایی برای افزایش هماهنگی و اشتراک نظر در مفاهیم و مصادیق؛ برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه حقوق بشر و ارتقاء عدالت اجتماعی؛ تقویت شفافیت در مبارزه با فساد به منظور افزایش اعتماد عمومی به نظام‌های قضایی؛ تسهیل در سرمایه‌گذاری و تقویت امنیت اقتصادی؛ کمک به امنیت غذایی و بهداشت جهانی.

در جریان بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، در شهر هانگژو چین به غیر از رئیس قوه قضاییه، محمد کاظمی‌فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، اصغر جهانگیر معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه و ناصر سراج معاون معاون امور بین الملل قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران، سخنرانی داشتند.

معاون امور بین الملل قوه قضاییه: ایران قربانی بزرگ تروریسم است

معاون امور بین الملل قوه قضاییه در سخنرانی خود جمهوری اسلامی ایران را قربانی بزرگ تروریسم خواند و گفت: در طول بیش از چهار دهه گذشته، بیش از ۲۳ هزار انسان بی گناه توسط گروهک‌های تروریستی مختلف به شهادت رسیده‌اند؛ بسیاری از مرتکبان این جرایم تروریستی اکنون در کشور‌های غربی حضور دارند. در این ارتباط، دو نمونه مهم قابل ذکر است که با وجود مبنای حقوقی برای همکاری قضایی و استرداد مجرمین، این کشور‌ها به تعهدات خود عمل نمی‌کنند؛ گروه اول، اعضای گروهک تروریستی به اصطلاح مجاهدین خلق هستند که بیش از ۱۷ هزار انسان بی گناه ازجمله زنان و کودکان را به شهادت رسانده و دیگری، اقدام تروریستی فرودگاه بغداد در به شهادت رساندن سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، قهرمان مبارزه با تروریسم است.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه: ارتقای آگاهی‌های عمومی و حقوقی جامعه از وقوع بسیاری از اختلافات پیشگیری می‌کند

جهانگیر طی سخنانی در این اجلاس، با بیان اینکه ارتقاء آگاهی‌های عمومی حقوقی جامعه از وقوع بسیاری از اختلافات ناشی از جهل مردم نسبت به قانون پیشگیری می‌کند، گفت: قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران در این راستا از ظرفیت رسانه ها، فضای مجازی و سازمان‌های مردم نهاد بهره می‌برد.

تشریح اقدامات دستگاه قضایی در حوزه استفاده از فناوری توسط رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه

کاظمی‌فرد طی سخنانی در این اجلاس گفت: «استخراج الگو‌های شکل‌گیری جرائم با استفاده از داده کاوی اطلاعات»، «استفاده از پابند الکترونیک بجای زندانی کردن به عنوان یک نمونه از بکارگیری فناوری اینترنت اشیا»، «شناسایی و نظارت هوشمند مراجعین حرفه‌ای که به دفعات به عنوان شاهد یا کفیل در دادگاه حاضر می‌شوند»، «اعتبارسنجی هوشمند مالی افراد توسط قضات اجرای احکام با امکان شناسایی، توقیف، رفع توقیف، توثیق و محاسبه هوشمند مبالغ بدهی و خسارت‌ها»، «تبدیل اظهارات افراد در جلسات رسیدگی به صورت هوشمند به متن»، «احراز هویت افراد با استفاده از هوش مصنوعی»، «شناسایی مجرمان حرفه‌ای و خطرناک با استفاده از ژنتیک و بیوانفورماتیک»، «ارجاع هوشمند به کارشناس در پرونده‌های قضایی» و همچنین «اعلام افراد ممنوع المعامله و دارای محکومیت‌های مالی در اعتبارسنجی‌های مالی»، از جمله اقدامات اجرایی قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران در استفاده از فناوری‌های نوین محسوب می‌شوند.

ایران میزبان بیست‌ویکمین اجلاسیه رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۲۶ شد

در پایان این اجلاس بیانیه‌ای مشترک قرائت شد.در این بیانیه بر تحکیم و تعمیق تعاملات و همکاری‌های قضایی بین کشور‌های عضو شانگهای در ۷ محور تاکید شده است؛ این ۷ محور شاملِ «ایجاد سازوکار‌های مشورتی در زمینه‌های امنیت منطقه‌ای و مبارزه با تروریسم»؛ «تعمیق همکاری عملی در امنیت سایبری و حکمرانی دیجیتال، بهبود سازوکار همکاری قضایی به منظور مبارزه با جرایم سایبری، پیشگیری و مبارزه با جرایم سایبری فرامرزی و تقویت حفاظت از اطلاعات داده‌های حریم خصوصی»؛ «تقویت همکاری‌های قضایی بین‌المللی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، تبادل تجارب قضایی دیجیتال با ادغام دستاورد‌های نوآورانه فناوری مانند هوش مصنوعی، کلان‌داده، محاسبات ابری، زنجیره بلوکی و اینترنت و الگو‌هایی که به ارتقاء سطح دستگاه قضایی هوشمند کمک می‌نماید»؛ «استفاده کشور‌های عضو شانگهای از تجارب مفید یکدیگر در موضوعات حل تعارضات و اختلافات، ترویج و توسعه سازوکار‌های متنوع حل اختلاف، داوری و میانجیگری»؛ «مقابله فعالانه کشور‌های عضو با جرائمی که به حقوق و منافع خردسالان تجاوز می‌کند و بهبود حمایت از حقوق و منافع خردسالان»؛ «تعمیق همکاری در مبارزه با جنایات تروریستی خشونت‌آمیز و افراط‌گرایی، تقویت همکاری قضایی کیفری بین‌المللی در منطقه، همکاری در رسیدگی به جرایم فراملی، و ایفای نقش سازنده در تحکیم صلح، امنیت و ثبات در منطقه»؛ «گسترش فعال بستر‌های ارتباطی و سازوکار‌های همکاری بیشتر میان کشور‌های عضو در تبادلات و دیدار‌های بین کارکنان قضایی، همکاری در آموزش قاضی، تبادل پرونده و تقویت مشترک توانایی‌های حرفه‌ای» می‌باشد.

 در خاتمه بیانیه مذکور درج شده که همه رؤسا و نمایندگان قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری‌های شانگهای با برگزاری بیست‌ویکمین اجلاسیه رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای به میزبانی جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۶ موافقت کردند.

دستاورد‌های حضور هیئت عالی قضایی ایران در بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای

رئیس قوه قضاییه پس از بازگشت به کشور در تشریح دستاوردهای این سفر با بیان اینکه سازمان همکاری شانگهای از جمله سازمان‌های بین‌المللی است که دارای ظرفیت بسیار بالایی از لحاظ جغرافیایی و جمعیتی می‌باشد، گفت: در جریان بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، پیرامون مسائل مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی مربوط به دستگاه‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان، مباحثی مطرح شد و گفت‌و‌گو‌هایی صورت گرفت؛ در این اجلاس ضمن اشاره به برخی خلأ‌های قانونی در حوزه مسائل حقوقی و قضایی، پیشنهاداتی در راستای انتفاع بیشتر کشور‌های عضو سازمان مطرح گردید؛ همچنین، فرصت‌ها و آسیب‌های حوزه هوش مصنوعی نیز در این نشست مورد بررسی قرار گرفت و نقطه نظرات اعضا در این زمینه ارائه شد. 

انتهای پیام/