چهرههای سرشناس و حامی فلسطین در عرصه بینالملل را بشناسیم/ نگاههای مناسبتی معضلی بزرگ در مسیر تولید آثار هنری
اسماعیل ذبیحالله کارگردان و تهیهکننده مستند «در برابر تاریکی» در گفتوگو با خبرگزاری میزان در مورد مشکلات ساخت مستند درباره فلسطین گفت: در گذشته آثار بسیاری در مورد فلسطین ساخته شده است، اما اکنون برای ارائه حرفی جدید و اثرگذار نیازمند معرفی و ساخت تولیدات فرهنگی با ساختارها و داستانیهایی متفاوت هستیم. وقتی حمایت از مقاومت و فلسطین را از زاویه نگاه افراد سرشناس دنیا معرفی میکنیم، قطعا حرکتی جدید رخ میدهد. حمایت از فلسطین در عرصه بینالمللی یک جریان روشنفکری محسوب میشود و مستند «در برابر تاریکی» افراد سرشناس در حوزههای مختلف اعم از ورزشکاران، هنرمندان، نظریهپردازان و سیاستمداران بسیاری در حمایت از فلسطین را به تصویر کشیده که حرکتی جریانساز علیه ظلم رژیم صهیونیستی است.
وی به طرحهای متعدد در قالب ایده به منظور تولید اثر برای رسانه ملی را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد: رسانه ملی تنها تولیدات در مورد فلسطین را برای روز قدس و یا رویدادهای مناسبتی میخواهد و در غیر این صورت حمایت از طرحها و ایدههای نوین که بتواند نگاه جامعه جهانی نسبت به حرکت فلسطین را نشان دهند، مورد توجه و حمایت قرار نمیدهد. متاسفانه بسیاری از حمایتها تنها در حد شعار است و عملیاتی نمیشود، از این رو دلسردی تولیدکنندگان آثار هنری را به دنبال دارد.
این مستندساز در مورد لزوم جریانسازی و تولید آثار فاخر برای فلسطین بیان کرد: زبان هنر یکی از موثرترین ابراز برای انتقال مفاهیم است. تولید آثار فاخر نیازمند زمینهسازی است و در عین حال برنامههای مستندی که ساخته میشوند، حتی در رسانه ملی هم چندان مورد استقبال قرار نمیگیرد و تنها شبکه مستند آنهم به دلیل وجود مدیران دلسوز و توانمند است که علاوه بر حمایت از آثار خوب و طرحها و ایدههای مناسب، برنامههای خوبی را به نمایش میگذارد؛ سایر بخشها و شبکهها عملکرد مناسبی در این زمینه ندارند.
وی دشواریهای مسیر تولید مستند خوب و اثرگذار در مورد فلسطین را برشمرد و افزود: جمعآوری منابع در سطح بینالملل برای تولید یک اثر خوب و اثرگذار کاری زمانبر و پرهزینه بوده و پژوهش بیشترین زمان را برای تولید آثاری همانند مجموعه مستند «در برابر تاریکی» میگیرد. از این رو حمایت عاملی مهم در تولید آثار باکیفیت محسوب میشود، اگرچه مدیران رسانه ملی حمایت را تنها یک شعار در حوزه کاری خود قلمداد کرده و عملا به آن اعتقادی ندارند.
ذبیحالله به مجموعه مستند «در برابر تاریکی» اشاره و بیان کرد: برای ساخت این اثر که منعکسکننده نگاه افراد سرشناس و نامآور در جهت حمایت از جنبش مردم فلسطین و حقوق آنهاست. پژوهش انجام شده و حمایتهای علنی این افراد در کنار بیان تاریخچه رویکرد آنها، به تصویر در آمده است. سه سال فعالیت کردیم و این اثر با تکیه بر پایه مستندات بنا نهاده شد و نویسنده اثر وحید مردانه که در ویکیپدیای اثر نامش به اشتباه ذکر شده است، تلاش فراوانی را برای تولید یک اثر خوب انجام داده است. مردانه به دلیل ارتباطات خوب با برخی از این ورزشکاران توانست محتوایی ارزشمند را تولید کند و نظرات آنها را به خوبی منعکس کند. بهعنوان مثال برای جمعآوری اطلاعات در مورد رونالدو ستاره فوتبال جهان بسیار حساس عمل کرد، زیرا اطلاعات فیک و نادرست زیادی در مورد رونالدو در فضای مجازی وجود داشت، بنابراین زمان زیادی لازم داشتیم تا بتوانیم مطالبی مستند و جذاب از حمایتهای او از فلسطین را منعکس کنیم.
وی مستند «در برابر تاریکی» را یک اثر کاملا متفاوت نسبت به سایر مستندهای مربوط به فلسطین دانست و گفت: مجموعه مستند ۱۳ قسمتی «در برابر تاریکی» داستان زندگی ورزشکاران مشهور خارجی بوده که حامی فلسطین محسوب میشوند و رویکردی ضد اسراییلی دارند. رویکرد آنها ویژه بوده و اقدامات عملی را در این زمینه از خود نشان دادهاند.
این تهیهکننده با اشاره به سوژههای اصلی انتخاب شده در این مستند گفت: «در برابر تاریکی» در هر قسمت سراغ زندگی یکی از ورزشکاران رفته است که از آن جمله میتوان به کریستیانو رونالدو، محمد صلاح، فتحی نورین، ماردونا، اریک کانتونا، مایک تایسون، کریستین زیمرمن و ... اشاره کرد. برای مثال، زیمرمن یک سوارکار آلمانیالاصل و قهرمان المپیک است که تصمیم گرفته در تیم فلسطین در مسابقات شرکت کند. همچنین فتحی نورین، جودوکار الجزایری است که با ورزشکار اسرائیلی مسابقه نداده تا از این طریق رویکرد ضداسرائیلی خود را در صحنه مسابقات بینالمللی به نمایش بگذارد.
وی درباره فرم روایی این مجموعه گفت: در هر قسمت تلاش کردیم از بیوگرافی خود ورزشکار استفاده کرده و به اتفاق اصلی که حمایت او از مردم فلسطین است، برسیم. در حقیقت، هر قسمت شامل پرترهای از خود ورزشکار به همراه فعالیتهای ضد اسراییلی اوست. افرادی همانند اریک کانتونا یا کریستین رونالدو، فوتبالیست پرتغالی، با بیش از ۴۰۰ میلیون دنبالکننده در فضای مجازی آنهم فقط در اینستاگرام رتبه اول پرطرفدارترین فرد در فضای مجازی را در اختیار دارد. او تاکنون چهار بار به صورت اختصاصی از سوی سران عالی رتبه این رژیم برای بازدید از اماکن تاریخی سرزمینهای اشغالی دعوت شده و هر بار به صراحت و روشنی این دعوت را رد کرده است. رونالدو دو ماه قبل از سفر رئال مادرید به تلآویو در تابستان ۲۰۱۲، از فلورنتینو پرس رئیس باشگاه میخواهد که او را از این سفر معاف کند، او به صورت کاملا جدی به مقامات باشگاه هشدار میدهد که در این راستا تا پای جدایی از تیمش ایستادگی خواهد کرد. رئال مادرید که نمیتواند بهانه خوبی برای غیبت رونالدو در این سفر داشته باشد، کل سفر را به بهانه فنی لغو میکند. این در حالی است که او در بازه زمانی دو هفتهای که بین یک بازی از جام حذفی و یک بازی از لالیگا برگزار میشد، به فلسطین سفر کرده و در بازسازی چند بیمارستان و جاده و تهیه مواد غذایی تحت نظارت یونیسف نقشی پررنگ ایفا میکند. رونالدو به هوادارن خود گفته بود: «کافی است به دعوت رئیسجمهوری اسرائیل پاسخ مثبت بدهم، آنوقت هر سال توپ طلا را به من خواهند داد، اما مظلومیت کودک فلسطینی را از دست نمیدهم و آن را به رئیسجمهوری اسرائیل نمیفروشم.»
ذبیحالله ادامه داد: بخشی دیگر به حمایت دیهگو آرماندو مارادونا اختصاص دارد. مارادونا در دیداری با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در حاشیه جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه، جملهای جنجال برانگیز گفت. او در مقابل دوربینها عنوان میکند: «قلب او در فلسطین است». مارادونا در سال ۲۰۱۱ هنگامی که مربی تیم اَلوصل امارات بود، با دوستداران فلسطینی خود، مواجه شد. آنها چفیه عربیای را که نماد مقاومت فلسطین است به او هدیه دادند. مارادونا با کمال میل این هدیه را پذیرفت و دور گردن خود انداخت. او در مقابل دوربینها گفت: «زنده باد فلسطین». او در سال ۲۰۱۲ نیز در بین طرفدارانش گفت: «من طرفدار شماره یک مردم فلسطین هستم... من برای آنها احترام قائلم و با آنها همدردم.» سال ۲۰۱۴، یک ماه پس از پایان بمباران ۵۱ روزه غزه، صهیونیستها صبحشان را با این بمب خبری آغاز کردند: «مارادونا، قصد دارد مربیگری تیم ملی فوتبال فلسطین را به عهده بگیرد.»
وی به ترور هوگان از دیگر ورزشکاران مشهور پرداخت و تاکید کرد: ترور هوگان در تیم ملی راگبی است. او تابستان ۲۰۱۱ تصمیم میگیرد دل به دریا بزند و مسافر موج بعدی کاروانهای حصر غزه شود. هوگان خودش را به یکی از کشتیهای کاروان شکستن حصر غزه رساند. این کشتی حامل گروهی از فعالان اروپایی بود که هدفشان کمکرسانی و برداشتن حلقه محاصره از نوار غزه بود. او که رهبری اعتراضات خیابانی علیه رژیم اسراییل را انجام میداد، از سال ۲۰۱۴ تلاش کرده بود تا تیم زیر ۱۴ سال باشگاه الهلال غزه را به ایرلند دعوت کند. پس از دو سال تلاش، در آگوست ۲۰۱۶ بالاخره ابتکار هوگان و دوستانش در «گروه ایرلندی اقدام برای غزه» به نتیجه رسید. یک تیم ۱۴ نفره از تیم نوجوانان غزه به ایرلند آمد تا این نوجوانها برای چند روز، از زندان بزرگ غزه بیرون بیایند. این اقدام باعث میشد صدای آنها به گوش مردم ایرلند و جهان برسد. این سفر در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ نیز انجام شد. هوگان همچنین نوجوانان غزهای را به باشگاه ایرلندی نینا برد تا از بازیکنان مستعد، جذب این باشگاه شوند. هوگان و باشگاه نینا تمام تلاش خود را کردند تا حداقل چند کودک را از زندانی که رژیم اسرائیل ساخته بود، نجات دهند.
این مستندساز بابی فیشر را به عنوان یکی از بهترین شطرنجبازان جهان معرفی کرد و در مورد حمایت او از فلسطین گفت: رابرت جیمز بابی فیشر یهودیزاده و متولد ۹ مارس ۱۹۴۳ در محله یهودینشین بروکلین امریکاست. بسیاری از تحلیلگران و استادان شطرنج معاصر، در اینکه بابی فیشر بهترین شطرنجباز تاریخ است، اتفاق نظر دارند. گری کاسپاروف استاد بزرگ شطرنج روسیه، فیشر را بنیانگذار شطرنج حرفهای معاصر میداند. او در سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۵ قهرمان شطرنج جهان بود. فیشر برای چندین سال از رقابتهای بینالمللی کنار رفت. البته او برای مسابقه ندادن دلایل مختلفی داشت و در واقع کشور خودش را تحریم کرده بود. یکی از دلایل فیشر برای مسابقه ندادن زیر پرچم ایالاتمتحده، تاکید بر ماهیت استعماری کشورش بود. فیشر از همان دوران جوانی در اوایل دهه ۱۹۶۰، آشکارا «هلوکاست» را انکار میکرد. بابی فیشر یهودی بعد از اخراج از فدراسیون شطرنج امریکا، نه تنها مواضع خود را تغییر نداد، بلکه بر شدت حملات لفظی خود بر صهیونیسم افزود. او بعدها در مصاحبهای زنده با یک رادیوی بلغارستانی، گفت: «یهودیها قربانی نیستند بلکه آنها قربانیکننده هستند.» فیشر در سال ۱۹۹۹ در مصاحبهای با یک رادیوی مجارستانی گفت که او قربانی توطئه بینالمللی یهود است.
وی ادامه داد: روزنامهی هاآرتص، در سال ۲۰۱۵، در گزارشی به بازخوانی رویکردهای ضد صهیونیستی فیشر بعد از حادثه ۱۱ سپتامبر پرداخت و جملهای از فیشر را نقل کرد: «من میخواهم شاهد نابودی ایالاتمتحده باشم. مرگ بر ایالاتمتحده. آمریکا بازی مسخرهای است که توسط یهودیان نامشروع و کثیف کنترل میشود.» فیشر در سال ۲۰۰۵ پس از آزادی از حبس ۹ ماهه در ژاپن، به خبرنگار آسوشیتدپرس جملهای تاریخی گفت: «اول از همه، ایالاتمتحده خودش یک کشور نامشروع است، درست مانند اسرائیل. آنها حق موجودیت ندارند. این کشور، ایالاتمتحده، متعلق به بومیان سرخپوست آمریکایی است.»
انتهای پیام/