یادگاری: مدیران امروز حوزه رسانه و هنر هرگز در مستند فعالیت نداشتند/ طنز در ایران جدی گرفته نمی‌شود/ کیومرث صابری فومنی، نویسنده و طنزنویسی بسیار توانمند بود

محمدحسن یادگاری کارگردان مستند پرتره «روزگار گل آقایی» در گفت‌وگو با میزان درباره هدفش از ساخت مستند پرتره «روزگار گل آقایی» گفت: مدت‌هاست که توجه به مقوله طنز به منظور اصلاح مدیریت فرهنگی مناسب در جامعه کمرنگ شده و به عبارتی به فراموشی سپرده شده است. این مهم در دهه اخیر بیش از هر زمان دیگری خود را نشان داده است، به همین دلیل تلاش کردم تا با ساخت مستند پرتره «روزگار گل آقایی» بار دیگر اهمیت طنز در هدایت درست جامعه را یادآوری کنم.

وی به مضمون مستند پرتره «روزگار گل آقایی» اشاره و افزود: مستند پرتره «روزگار گل آقایی» به شخصیت کیومرث صابری فومنی معروف به گل آقا پرداخته است انتخاب این شخصیت از این رو مورد توجه بود که توانست با کمک دیپلماسی فرهنگی، جامعه خصوصا جامعه دهه هفتاد و تا حدودی هشتاد را با خود همراه کند. اکثر افراد خاطرات فراوانی با این شخصیت دارند.

یادگاری بیان کرد: صابری فومنی علاوه بر اینکه نویسنده و طنزنویسی بسیار توانمند بود، یک معلم هم محسوب می‌شد. طنز با او در دوره‌ای مشخص مفهومی خاص پیدا کرد و به حدی تاثیرگذار شده بود که می‌توانست تحولات قابل توجهی ایجاد کند.

زبان طنز و کاریکاتور او در مجله‌ای با عنوان «گل آقا» به نقد فضای سیاسی و اجتماعی کشور می‌پرداخت و تاثیراتش نیز قابل توجه بود. به همین دلیل بر این باورم که جامعه امروز ما بار دیگر به فردی همانند کیومرث صابری فومنی نیاز دارد تا به وسیله اهرم طنز مشکلات را مطرح کند.

کارگردان مستند پرتره «روزگار گل آقایی» در مورد شیوه ساخت این مستند پرتره اظهار کرد: برای ساخت مستند پرتره «روزگار گل آقایی» از اطلاعات آرشیوی و در عین حال بازسازی‌شده استفاده کردم و با تکیه بر این امر تولید و تدوین مستند پرتره «روزگار گل آقایی» را اجرا کردم. با این حال نتوانستم اهدافی را که مد نظر قرار داده بودم، اجرایی کنم. طنز در ایران جدی گرفته نمی‌شود و مورد بی‌توجهی است، در حالی که من معتقدم یکی از قدرتمندترین ژانرهایی محسوب می‌شود که می‌تواند به اغنا بپردازد.

این مستندساز ضمن گلایه از مسئولین به منظور عدم همراهی و کمک برای ساخت برنامه‌های مستند و پخش آنها تاکید کرد: مستند پرتره «روزگار گل آقایی» دو سال پیش ساخته و در همان زمان برای پخش به رسانه ملی ارائه شد، اما هرگز منعکس نشد. با پیگیری‌های بسیار توانستم آن را بار دیگر در لیست پخش از آنتن تلویزیون قرار دهم. همین برخوردها، دلسردی را برای من به عنوان یک مستندساز به همراه دارد. 

وی تصریح کرد: متاسفانه مدیرانی را برای حوزه رسانه و هنر روی صندلی مدیریت نشسته‌اند، هرگز خود در بخش ساخت و تولید مستند فعالیت نداشتند، به همین دلیل به خوبی از درد مستندسازان آگاه نیستند و در موارد بسیاری با نادیده گرفتن تلاش‌های مستندسازان، آنان را از ادامه فعالیت دلسرد کرده‌اند. این افراد مدیرانی تک بعدی هستند و نمی‌توانند ابعاد وسیع رسانه ملی را پوشش دهند.

یادگاری ضمن اشاره به تفکرات و اعتقادات برخی از مدیران رسانه اظهار کرد: متاسفانه این تفکر در بین برخی مدیران و رسانه‌ها وجود دارد که ساخت و تولید مستند با هزینه معمولی انجام می‌شود، به همین دلیل به مستندسازی اهمیت داده نمی‌شود، اما عملا می‌ببینیم که فیلم‌ها و سریال‌های داستانی باب طبع بیشتر مدیران رسانه‌ها بوده و چنانچه این مهم در راستای ذائقه مخاطبان شکل گیرد، قطعاً مورد اقبال قرار می‌گیرد هرچند نمی‌توان با این عنوان جایگاه مستند را نادیده گرفت. به هر حال باید تاکید کنم که تولید مستند در یک چرخه معیوب و پرچالش قرار گرفته و ادامه این مسیر برای مستندسازان بسیار سخت و در عین حال فرساینده است.

وی تاکید کرد: باید توجه داشت که یک مستند می‌تواند بازپخش‌های متعدد داشته باشد که باید ضریب آن در پر کردن آنتن مدنظر قرار داده شود، اما این امر اصلا در نظر گرفته نمی‌شود. بارها به من پیشنهاد شد که به جای ساخت مستند به ساخت برنامه‌های تلویزیونی بپردازم، زیرا دشواری و تلاش کمتری را به همراه دارد، اما چون برنامه‌های تلویزیونی ماندگاری ندارند و صرفاً پرکننده آنتن و یا به عبارتی فیلر هستند، برای مستندساز جذاب نیست و جایگاه چندانی ندارد، ولی متاسفانه برنامه‌های تلویزیونی بیشتر مورد توجه مدیران قرار گرفته است.

این مستندساز اظهار کرد: مستند علاوه‌ بر ارائه اطلاعات، پژوهش‌های قابل توجهی را پشت خود دارد، گرچه صبر و تحمل فراوان می‌خواهد اما همانند کتاب ماندگار و پراطلاعات است و برنامه‌های تلویزیونی حتی برخی از سریال‌ها همانند روزنامه تاریخ مصرف محدود و معینی دارند و ماندگار نخواهند بود.

یادگاری خاطرنشان کرد: مستندسازان با صبر و حوصله، دشواری کار ساخت مستند را به جان می‌خرند و با صرف زمان و پژوهش فراوان تلاش دارند تا مستند بسازند، همین امر سبب می‌شود پس از مدتی آب‌دیده شوند، این افراد در هر حوزه تولیدی هنری دیگر هم وارد شوند، می‌توانند با توجه به سوژه قصه‌گویی را پیش ببرند و بسیار موفق عمل کنند، اما جذابیت مستند و در عین حال ماندگاری آن سبب می‌شود تا مستندسازان با وجود تمام دشواری‌های این مسیر همچنان در مسیر آن قدم بردارند.

انتهای پیام/