هرآنچه از حق ارتفاق در ملک دیگران باید بدانیم
به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، حق ارتفاق حقی است که صاحب ملکی به اعتبار حقی که در ملک دیگری دارد میتواند از آن ملک استفاده کند. این حق شامل عناوینی نظیر حق عبور، حق مجری، حق شرب، حق شبکه و حق ناودان و ... میشود.
برای آشنایی با حق ارتفاق مثالهایی را برای توضیح بیشتر در ادامه میآوریم. هرگاه فردی برای رسیدن به زمین خود ناچار باشد از زمین ملک مجاور خود بگذرد، گفته میشود که وی حق عبور از آن زمین را دارد. یا آنکه هرگاه کسی برای آبیاری زمین خود ناچار باشد نهری از زمین دیگری رد کند تا آب را به زمین خود برساند، وی حق مجری در زمین دیگری خواهد داشت. اگر کسی اجازه داشته باشد ناودان خود را به سمت ملک مجاور قرار دهد، وی حق ناودان دارد و مثالهای دیگری از این دست وجود دارد.
حق ارتفاق در واقع چهرهای از حق انتفاع است با این تفاوت که حق ارتفاق اختصاص به زمین دارد. بدینمعنا که حق ارتفاق معمولا در دو ملک مجاور و متصل وجود دارد. همچنین برخلاف حق انتفاع این حق بهصورت دائمی ایجاد میشود و تا زمانی که دارندهی حق ارتفاق مالک زمین مجاور باشد، حق ارتفاق باقی است.
حق ارتفاق به سه طریق ایجاد میشود:
۱- از طریق قانون و حقی که قانون گذار برای افراد به رسمیت میشناسد، که به آن ارتفاق قانونی میگویند. مثلا در قانون برنامهی عمرانی سوم کشور مصوب ۴۶ پیشبینی شده است که دولت در مورد زمینهایی که در مسیر راه و خطوط مواصلاتی و برق و مجاری آب و لولههای گاز و نفت قرار میگیرد، حق ارتفاق خواهد داشت.
۲- از طریق قرارداد میان مالک زمین با دارندهی حق ارتفاق، که بدان ارتفاق قراردادی گویند.
۳- به واسطهی وضع طبیعی املاک که به آن ارتفاق طبیعی گویند. مثلا زمینی که در پایین قرار گرفته به حکم وضع طبیعی خود، مجرای فاضلاب و آب باران زمین بالاتر است.
حق ارتفاق همچنین ممکن است در اثر اذن مالک داده شود و در اینصورت مالک هر وقت که بخواهد میتواند اذن خود را پس بگیرد و اجازه عبورو ارتفاق به غیر ندهد.
پایگاه آموزش همگانی مهداد