چگونه خود را برای پدر و مادر شدن آماده کنیم؟
آماده شدن برای فرزندآوری از زمان انتخاب همسر کلید میخورد
شکوفه اویارحسینی کارشناس ارشد مشاوره خانواده اظهار کرد: در مکاتب اسلامی بیان شده است که از زمان انتخاب همسر فرد برای بارداری و فرزندآوری آماده میشود، همچنین در احادیث آمده است که افراد باید از انتخاب زنان زیبارویی که در خانوادههای ناصالح و بد تربیت شدهاند، بپرهیزند.
چه آمادگیهایی را برای بارداری باید داشته باشیم؟
وی بیان کرد: زوجین باید قبل از بارداری از نظر روانی در سلامت کامل باشند همچنین آنها باید تمایل به پدر و مادر شدن داشته باشند و دچار مشکلات روحی مانند اضطراب و افسردگی نباشند. زوجین باید ثبات نسبی از نظر اقتصادی داشته باشند تا بتوانند نیازهای فرزندانشان را برطرف کنند.
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده افزود: بنا به گفته حضرت علی (ع) زوجین باید فرزندانشان را متناسب با نیازهای زمانه خودشان تربیت کنند.
در زمانهای گذشته در ایران به علت فرهنگ مردسالاری که وجود داشت زنان و فرزندان نسبت به مردان یک احترامی توأم با ترس داشتند، اما این الگو به تدریج تغییر کرد و جامعه تا حدی دچار فرزند سالاری شد و اکنون الگوی تربیتی به این صورت است که زوجین باید بر کارهای فرزندانشان نظارت داشته باشند به این صورت که زوجین در رأس هرم و فرزندان زیر مجموعه آن هستند.
اویارحسینی تأکید کرد: متأسفانه امروزه برخی از زنان به تنهایی بار تربیتی را به دوش میکشند و مردان نیز سرگرم کار و از تربیت فرزندانشان غافل هستند، بنابراین این زنان همواره از این موضوع شکایت دارند که شوهرشان نمیتواند با فرزندشان ارتباط صمیمی داشته باشد بنابراین نمیتوان امروزه با همان شیوه سنتی فرزندان را تربیت کرد، زیرا بافت جامعه به طور کلی عوض شده است.
مهمترین آموزشهایی که زوجین برای فرزندآوری باید ببینند
وی تصریح کرد: ساختار خانواده با تولد فرزند دچار تغییراتی میشود، بنابراین زوجین باید آمادگی لازم را برای این تغییرات داشته باشند این تغییرات به ویژه با تولد نخستین فرزند اتفاق میافتد.
زن به علت زایمان، شیردهی و شببیداریها نمیتواند همچون گذشته به همسرش خدمات بدهد بنابراین خانوادههای زوجین به کمک زن میشتابند تا در نگهداری از فرزند سهیم باشند در این میان ممکن است شوهران از این موضوع شکایت کنند که همسرشان همچون گذشته به امور زندگی توجه نمیکند بنابراین لازم است که یک کارشناس متخصص و مجرب به آنها آموزشهای لازم را در این زمینه بدهد و بگوید که این مراحل گذراست و اگر همسر شما اکنون کمکاریهایی را دارد به علت این است که وظیفه و مسئولیت سنگین تربیت فرزند را بر عهده دارد.
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده گفت: مردان باید برای نگهداری از فرزندانشان به همسرشان کمک کنند در این صورت محبت آنها در دل همسرشان بیشتر میشود متأسفانه امروزه برخی تصور میکنند که برای فرزندآوری باید از نظر اقتصادی سطح بالایی را داشته باشند در حالی که خداوند تضمین کرده است که با هر فرزندی که به دنیا میآید، روزی او داده میشود بنابراین اگر زوجین یک ثبات نسبی را از نظر اقتصادی برای بارداری داشته باشند میتوانند تصمیم به فرزنددار شدن بگیرند.
حقوق فرزندان
اویارحسینی اظهار کرد: در دین اسلام سه دسته حقوق برای فرزندان مشخص شده است که یکی از این ها حقوقی است که قبل از شکلگیری نطفه بر دوش پدر و مادر است و جنبه احتیاطی دارد از جمله این حقوق میتوان به ارث و میراث اشاره کرد. دسته دوم حقوق قبل از تولد و دسته سوم حقوق پس از تولد است.
وی درباره حقوق پس از تولد فرزندان بیان کرد: والدین باید پس از تولد نوزاد اذان و اقامه در گوشش بگویند، برایش نامی نیکو انتخاب و بین فرزندانشان عدالت را رعایت کنند؛ همچنین والدین باید مهارتهای زندگی و امور دینی را به فرزندانشان آموزش بدهند.
مناسبتترین زمان برای بارداری
لاله شهیدی دکترای روانشناسی عمومی و مشاور نوجوان و خانواده درباره مناسبتترین زمان برای فرزند دار شدن اظهار کرد: زوجین باید زمانی تصمیم به بارداری بگیرند که به یک شناخت خوبی از یکدیگر رسیده و تعارض و مشکلی با هم نداشته باشند، زیرا این مشکلات بر روی زن باردار تأثیر منفی میگذارد برخی از زوجین تصور میکنند که اگر تعارض شدیدی بین آنها وجود دارد با بارداری و فرزندآوری این تعارضات برطرف میشود در حالی که این باوری اشتباه است و خود دوران بارداری میتواند مشکلاتی را برای زوجین به وجود بیاورد.
وی بیان کرد: زوجین در برخی اوقات تصورات غلطی در مورد بارداری دارند و این تصورات میتواند نقطه شروعی برای خشونت خانگی علیه زنان باشد خشونت خانگی تأثیرات منفیای را بر روی زن باردار به جای میگذارد این خشونتها میتواند پیامدهای ناگواری همچون سقط جنین و زایمان زودرس را به دنبال داشته باشد.
این دکترای روانشناسی عمومی افزود: زنان باید قبل از بارداری نسبت به فرزندآوری بینش مثبت داشته باشند به عبارتی آنها باید آمادگی روانی لازم را برای بارداری پیدا کنند برخی از زنان میگویند که بارداری مانع ادامه تحصیل آنها میشود یا آنها را از رفتن به سر کار باز میدارد بنابراین این باورها سبب میشود که نسبت به بارداری احساس مثبتی نداشته باشد زنان باید پیش از اقدام برای بارداری این تعارضات ذهنی را با خودشان حل کنند.
شهیدی تأکید کرد: برخی از زنان میگویند که بارداری سبب میشود که تناسب اندام آنها به هم بخورد در حالی که آنها میتوانند پس از زایمان با ورزش کردن دوباره تناسب اندام خود را به دست بیاورند.
وی تصریح کرد: زوجین باید از نظر روانی سالم باشند بنابراین زنی که افسرده است نخست باید افسردگیاش را درمان سپس برای بارداری اقدام کند، زیرا افسردگی سبب میشود که مادر از رسیدگی به خودش در دوران بارداری غافل شود و از سویی دیگر تغییرات هورمونی در دوران بارداری میتواند افسردگی را تشدید کند همچنین زنی که در گذشته دچار افسردگی بوده و اکنون این بیماریش درمان شده است این احتمال وجود دارد که در دوران بارداری به علت تغییرات هورمونی افسردگی عود کند.
این مشاور نوجوان و خانواده گفت: زوجین پس از اینکه صاحب فرزند میشوند بسیاری از فعالیتها و حتی استراحتشان تحت تاثیر قرار میگیرد بنابراین آنها باید مسئولیتپذیر باشند.
شهیدی اظهار کرد: زوجین باید نسبت به والدین خود دلبستگی ایمن داشته، اگر زن یا شوهر نسبت به والدینشان دلبستگی ناایمن داشته باشند، این دلبستگی ناایمن روی فرزندآوری آنها تاثیر منفی میگذارد.
وی درباره دلبستگی ایمن یادآور شد: منظور از دلبستگی ایمن این است که فرد نسبت به مراقب اولیه خودش احساس امنیت داشته باشد و بتواند هنگام نیاز به او پناه ببرد. اگر فرد نسبت به والدینش احساس مطلوب داشته باشد میتواند وقتی باردار شد، این احساس را نیز به فرزندانش منتقل کند.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان