نگاهی به تحولات سیاسی پاکستان/بررسی وضعیت عمران خان و آنچه در همسایه شرقی می‌گذرد

خبرگزاری میزان - وزیر دفاع پاکستان به تازگی اعلام کرد که اسلام‌آباد در حال بررسی ممنوعیت حزب «عمران خان»، نخست وزیر سابق این کشور به دلیل حملات لفظی به دولت است، تصمیمی که احتمالاً باعث خشم حامیان عمران خان و تشدید تقابل او با دستگاه نظامی پاکستان خواهد شد.

خان، ستاره سابق کریکت درگیر آخرین مرحله حساس تنش چند دهه‌ای بین سیاستمداران غیرنظامی و ارتشی است که در طول تاریخ پاکستان مستقیماً یا بر دولت‌ها نظارت داشته است. 

این رویارویی اعتراضاتی گسترده‌ را از سوی حامیان خان به همراه داشت و نگرانی‌هایی را در مورد ثبات این کشور در حالی که با بدترین بحران اقتصادی در دهه‌های اخیر دست و پنجه نرم می‌کند، ایجاد کرده است. 

«خواجه آصف»، وزیر دفاع پاکستان به خبرنگاران گفت که حزب (PTI) به بنیاد دولت حمله کرده که قابل تحمل نیست.

به گفته وی، ممنوعیت فعالیت این حزب در دست بررسی است و پارلمان باید برای تصمیم دولت برای ممنوعیت این حزب، موافقت نهایی را صادر کند.

این وزیر پاکستانی به حامیان معترض خان اشاره کرد که در این ماه به تأسیسات نظامی از جمله مقر‌های ارتش و ساختمان‌های دولتی در این کشور حمله کردند. 

تاریخچه سیاسی عمران خان

عمران خان در سال ۲۰۱۸ با حمایت ضمنی ارتش پاکستان به نخست وزیری رسید، اگرچه هر ۲ طرف در آن زمان این موضوع را انکار کردند.

به گفته برخی کارشناسان، ارتش پاکستان عمران خان را با برنامه محافظه‌کارانه و ملی گرایانه‌اش به عنوان احتمال تضمین حفاظت از منافع خود می‌دید.

اما خان بعداً با مقامات ارتش پاکستان اختلاف پیدا کرد و در پی از دست دادن رای اعتماد در سال ۲۰۲۲ از سمت نخست وزیری برکنار شد. 

عمران خان ۷۰ ساله، از آن زمان برای برگزاری انتخابات عمومی زودهنگام کارزار‌های اعتراضی برگزار کرده و هوادارانش را در سراسر این کشور جمع می‌کند، اما «شهباز شریف»، نخست وزیری که جایگزین خان شد، درخواست برگزاری انتخابات قبل از موعد تعیین شده در اواخر سال جاری را رد کرد. 

خان همچنین با اتهامات فساد روبرو است. او این اتهامات را به عنوان تلاش مخالفان برای اخراج او از سیاست عنوان و آنها را رد می‌کند.

عمران خان در ۹ ماه می (۱۹ اردیبهشت) در ارتباط با اتهامات وارد شده به او بازداشت شد که باعث اعتراض هوادارانش و حملات آن‌ها به تأسیسات نظامی پاکستان شد. خان بعداً با قرار وثیقه آزاد شد.

بازرسان آژانس ضد اختلاس پاکستان از او حدود ۳ ساعت بازجویی کردند. 

گمانه‌زنی کارشناسان درباره آینده سیاسی پاکستان

حتی قبل از بحران کنونی، مفسران پاکستانی در مورد ترکیبی از بحران‌های مختلف که کشورشان را به لبه پرتگاه رسانده بود ابراز نگرانی کرده بودند.

در فوریه سال جاری، «مرتضی حسین»، مفسر پاکستانی در مورد «سلسله بلایایی» که پاکستان را به یک بحران تمام عیار کشانده بود، مقاله‌ای نوشت و به سیل‌های فاجعه‌بار سال گذشته که به بخش‌های بزرگی از کشور را آسیب رساند، بحران شدید اقتصادی و ترور دوباره اشاره کرد.

او اشاره کرد که، با وجود موفقیت‌های اقتصادی متعدد در آسیا، پاکستان فقیر، آشفته و بی‌ثبات باقی مانده است و مدیریت سیاسی ضعیف را عامل این موضوع دانست.

حدس و گمان‌های قابل توجهی در مورد آنچه ممکن است در ماه‌های آینده رخ دهد، وجود دارد. با توجه به وضعیت وخیم اقتصادی، بعید است که نیرو‌های مسلح پاکستان حکومت نظامی اعلام کنند و مسئولیت حکومت را بر عهده بگیرند. 

منافع مشترکی که فرمانده ارتش و دولت شریف را ملزم به پایان دادن به نفوذ سیاسی عمران خان می‌کند، نشان می‌دهد که آن‌ها ممکن است با یکدیگر همکاری کنند تا عمران خان را با پرونده‌های حقوقی مرتبط کنند تا در نهایت از شرکت او در انتخابات ممانعت شود همانطور که نواز شریف در سال ۲۰۱۸ اجازه حضور در رقابت را کسب نکرد.

انتهای پیام/

مسعود بیاتی