مرور زمان در مراحل مختلف پیگیری قضایی چه نقشی دارد؟

 

مطابق ماده 13 قانون آیین دارسی کیفری حاصل شدن مرور زمان‌ یکی از موارد موقوف شدن تعقیب امر کیفری می باشد. مرور زمان نیز، عبارت از گذشتن مدتی است که پس از انقضای آن از دیدگاه قانونی، اعلام شکایت، تعقیب و تحقیق و رسیدگی به دعوای عمومی، صدور حکم و سرانجام مجازات امکان پذیر نیست.
لذا با عنایت به تعریف فوق‌الذکر مرور زمان به ۴ قسم تقسیم می شود:
۱. مرور زمان شکایت(ماده 106 قانون مجازات اسلامی)
۲. مرور زمان تعقیب (ماده 105 قانون مجازات اسلامی)
۳. مرور زمان صدور حکم (ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی)
۴. مرور زمان اجرای مجازات(ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی)
بنابراین مطابق ماده 106 قانون مجازات اسلامی در جرائم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می شود مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می شود. هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذکور فوت کند و دلیلی بر صرفنظر وی از طرح شکایت نباشد هر یک از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.
تبصره: غیر از مواردی که شاکی تحت سلطه متهم بوده، درصورتی به شکایت وی یا ورثه او رسیدگی می شود که جرم موضوع شکایت طبق ماده (۱۰۵) این قانون مشمول مرور زمان نشده باشد.