عفو اخیر مقام معظم رهبری اثر مثبتی در ایجاد آرامش و آشتی ملی جامعه خواهد گذاشت

علی صدری خانلو نایب رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز به مناسبت عفو معیاری سال ۱۴۰۴ و در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری میزان قرار داد، نوشت: عفو و گذشت یکی از آموزه‌های اسلامی در اصلاح فرد و جامعه است. عفو از نظر عقلا و شریعت اسلامی، امری ارزشی و هنجار و رفتار پسندیده و نیکو محسوب می‌شود. خداوند متعال در آیات بسیاری بر ارزشمندی عفو و گذشت تاکید کرده و از صاحبان حق خواسته که برخلاف حق و حقوق خویش، از باب انسانیت از خطا و اشتباه دیگری درگذرند و بر رفتار نادرست و نکوهیده وی چشم بپوشند وآن را نادیده بگیرند. 

خداوند متعال در آیه ۴۵ سوره مائده عفو و گذشت از قصاص را موجب کفاره گناهان شمرده و در آیه ۱۷۸ سوره بقره برای گذشت کننده از حق قصاص، حسنه و پاداش بی‌شماری منظور کرده است. این توجه قرآن کریم به عفو و گذشت، از منظر جرم‌شناختی بخاطر آثار مثبت اصلاح‌گرایانه و پیشگیرانه آن می‌باشد.

تفاوت عفو خصوصی و عفو عمومی

عفو در حقوق کیفری یکی از عوامل سقوط یا تخفیف مجازات است و اگر این عفو توسط عالی‌ترین مقام کشور انجام گیرد، عفو خصوصی بوده و اگر عفو توسط قانونگذار بعد از انقلاب‌ها و تشنجات سیاسی و یا حوادث جنگ و خون‌ریزی اعمال شود، عفو عمومی محسوب خواهد شد. عفو خصوصی برخلاف عفو عمومی، آثار تبعی و تکمیلی مجازات‌ها را زائل نمی‌کند. 

عفو خصوصی شامل مجازات‌های تعزیری است و قصاص و دیه، چون مربوط به حق الناس است شامل عفو خصوصی نمی‌شود و مجازات‌های حدود در موارد خاص بشرط توبه پس از آنکه جرم با اقرار ثابت شده باشد، مشمول عفو قرار می‌گیرد. از تفاوت‌های عفو خصوصی و عمومی این است که عفو خصوصی شامل محکومان می‌شود ولی عفو عمومی تمام مرتکبان جرم که در مراحل تحقیق و تعقیب و رسیدگی و محاکمه و محکومیت قرار دارند، شامل می‌شود.

آثار مثبت عفو از دیدگاه جرم‌شناختی

عفو از دیدگاه جرم شناختی، آثار مثبتی در اصلاح مجرم و جامعه دارد و در اجتماعی کردن مجرم و حمایت از خانواده ایشان نقش موثری را ایفا می‌کند. در نتیجه، عفو یکی از مولفه‌های پیشگیری از وقوع جرم در آینده واصلاح فرد و جامعه در دیدگاه جرم شناختی و آموزه‌های اسلامی است.

در قوانین کشور ایران نیز به مسئله عفو توجه ویژه‌ای شده و در بند ۱۱ اصل ۱۱۰ قانون اساسی عفو مجرمین از اختیارات مقام رهبری با پیشنهاد رئیس قوه قضاییه است و در فصل یازدهم قانون مجازات اسلامی، عفو جز موارد سقوط مجازات‌ها بیان شده است. 

در کشور اسلامی ایران در راستای نیل به اهداف و آثار مثبت عفو و رعایت رافت اسلامی با محکومان کیفری و اصلاح فرد و جامعه و پیشگیری از وقوع جرم، در مناسبت‌های مذهبی رئیس قوه قضاییه پیشنهاد عفو محکومان را به مقام رهبری ارائه و مورد موافقت قرار می‌گیرد. در آستانه میلاد حضرت محمد مصطفی (ص) و امام صادق (ع) که مظهر و پیام آور عفو و رافت اسلامی و مهربانی هستند نیز، مقام معظم رهبری با پیشنهاد عفو و تخفیف مجازات تعدادی زیادی از محکومان موافقت فرموده که نشانگر عنایت ویژه به اهمیت عفو و آشتی ملی در جامعه است. 

عفو اخیر مقام معظم رهبری؛ التیامی بر درد‌های مردم

مردم ایران در این جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی با حمایت مدعیان حقوق بشر پوشالی جهانی، ثابت کردند که با ایده و افکار متعدد و اختلاف نظر‌های سیاسی، حافظ و مدافع از استقلال و تمامیت ارضی کشور خود هستند و با جان و مال خود از کیان میهن خود دفاع و حفاظت نمودند و در جهت قدردانی از جانفشانی این مردم نجیب و حمایت از برخی اعضای خانواده این ملت که در زندان بسر می‌برند، عفو و گذشت آنان موجب برگشت به آغوش گرم خانواده خویش شده است.

عفو اخیر مقام معظم رهبری، کوچکترین التیامی است بر درد‌های این مردم که اکنون با چنگ و دندان با مشکلات اقتصادی مبارزه می‌کنند، بویژه اینکه در این عفو، به محکومان جرایم امنیتی نیز توجه گردیده، اثر مثبتی در ایجاد آرامش و آشتی ملی جامعه خواهد گذاشت. 

علی صدری خانلو نایب رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز

انتهای پیام/