یادداشت|
نقش رسانهها در تبیین جنایتهای رژیم صهیونیستی
یک فعال رسانهای فلسطینی میگوید که رژیم صهیونیستی از طریق رسانههای بزرگ اشغال فلسطین و جنایتهای خود را با بهانههای غیرمنطقی توجیه میکند.
خبرگزاری میزان -
علی خلیلی، فعال رسانهای فلسطینی در یادداشتی برای خبرگزاری میزان نوشت:
یک روز، خاخام یهودی ریریکورنر در جلسه مخفی که یهودیان در شهر پراگ در سال ۱۸۶۹ برگزار کردند، گفت: اگر طلا قدرت اول است، مطبوعات قدرت دوم است، اما دومی بدون اولی کار نمیکند و ما باید از طریق طلا، بر مطبوعات مسلط شویم و هنگامی که بر آن مسلط شدیم، سخت تلاش میکنیم تا زندگی خانوادگی، اخلاق، دین و فضائل را تخریب کنیم.
رژیم صهیونیستی از همان قبل از تشکیل خود، برنامههای خود را بهوضوح مشخص کرده بود؛ این رژیم میدانست که رسانههای بزرگ میتوانند جهان را فریب دهند و واقعیت را تحریف کنند؛ به این ترتیب، این رژیم توانست با استفاده از این رسانهها، اشغال فلسطین را با بهانههای غیرمنطقی توجیه کند؛ یکی از این بهانهها این بود که اشغالگری اسرائیل برای حفظ صلح و امنیت ضروری است
«محمود درویش»، شاعر فلسطینی، گفت: رسانهها تنها سلاحی هستند که دشمن نمیتواند از ما بگیرد.
رسانهها ابزاری قدرتمند در شکلدهی آگاهی عمومی، انتشار اطلاعات و برجسته کردن مسائل مهم هستند؛ در سایه وجود تنها نظام آپارتاید باقی مانده در جهان، رسانهها نقشی حیاتی در افشای جنایتهای اشغال، توضیح رنج مردم سرکوبشده و افشای حقیقت برای جهان ایفا میکنند؛ این کار را از طریق گزارشهای خبری، مستندها، تصاویر، فیلمها و در نهایت رسانههای اجتماعی انجام میدهند.
درباره نقش رسانهها در توضیح جنایتهای رژیم صهیونیستی توجه به نکات لازم و ضروری است:
۱- تفاوت بین رسانههای مقاومت و رسانههای ضدمقاومت
۲- اهمیت رسانهها در افشای جنایتهای نظام آپارتاید
۳- کارزار سیستماتیک برای خفه کردن رسانههای مقاومت و دروغهایی که رسانههای ضد مقاومت تبلیغ میکنند.
۴- مشکلاتی که رسانهها با آن مواجه هستند و راهحلهای آن
- تفاوت بین رسانههای مقاومت و رسانههای ضدمقاومت
رسانههای مقاومت و رسانههای ضد مقاومت: نبرد روایت و داستان
در میدان جنگ، سربازان با شمشیر و تفنگ میجنگند، اما در میدان افکار عمومی، روزنامهنگاران با کلمات و تصاویر میجنگند؛ رسانهها سلاحی دو لبه هستند که میتوان از آنها برای خیر یا شر استفاده کرد؛ در درگیریهای سیاسی، رسانهها نقشی اساسی در شکلگیری افکار عمومی و هدایت مسیر سیاسی ایفا میکنند؛ رسانههای مقاومت و رسانههای ضدمقاومت از نظر هدف و پیام با یکدیگر تفاوت دارند؛ رسانههای مقاومت برای افشای جنایتهای اشغال اسرائیل و تقویت آگاهی عمومی از حقوق فلسطین تلاش میکنند، در حالی که رسانههای ضد مقاومت برای تخریب چهره فلسطین و تقویت روایت اسرائیل تلاش میکنند.
۲- اهمیت رسانهها در افشای جنایات نظام آپارتاید
قانون بینالمللی و همه تصمیمات و معاهدات بینالمللی تصریح میکنند که خبرنگاران باید محافظت شوند و هدف قرار دادن آنها بهطور عمدی جنایت جنگی است که مستلزم پاسخگویی است.
کسی که این حرف را زد، کمیسرعالی حقوق بشر سازمان ملل، «میشل باشله» بود؛ او این را در بیانیه مطبوعاتی خود که در تاریخ ۱۱ می ۲۰۲۲، پس از شهادت خبرنگار فلسطینی «شیرین ابوعاقله» با گلوله نیروهای اشغالگر اسرائیلی، صادر کرد.
نیروهای اشغالگر بهطور عمدی به خبرنگاران فلسطینی آسیب جسمی وارد میکنند، از جمله کشتن و زخمی کردن آنها، با هدف منصرف کردن از انجام کارشان؛ علاوه بر این، آنها با قطع خدمات حیاتی اساسی مانند اینترنت و تخریب دفاتر روزنامهنگاری و مقرهای موسسات رسانهای فلسطینی، مانع از کار آنها میشوند؛ هدف اصلی اشغالگران از این سیاست خصمانه، پنهان کردن حقیقت از جهان و پوشش جنایتهای خود است.
در بیانیه دبیرکل اتحادیه عرب، که پس از کشته شدن خبرنگار فلسطینی «شیرین ابوعاقله» با گلوله نیروهای اشغالگر اسرائیلی صادر شد، آمده است که این سیاست خصمانه در «مجموعه نقضهای شدید حقوق بشر بهطور کلی و حقوق روزنامهنگاران بهطور خاص قرار میگیرد؛ خطرناکتر این است که این نقضها در زمان جنگ صورت میگیرد، که مستلزم تحریم دولت اشغالگر و محاکمه آن برای جنایتهایش است.»
اشغالگران با هدف سرپوش گذاشتن بر جنایات خود، حقوق بینالمللی را در جریان هدف قرار دادن رسانههای فلسطین نقض کردند. این نقضها شامل موارد زیر میشود:
۱- مخالفت با منشور سازمان ملل: این منشور حق تعیین سرنوشت برای همه مردم را تضمین میکند، حقی که فلسطینیها تحت اشغال اسرائیل از آن محروم هستند.
۲- نقض میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: این میثاق از حقوق اساسی بشر، از جمله حق زندگی، آزادی و امنیت شخصی، حمایت میکند.
۳- نقض میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی: این میثاق حق انسان را در توسعه و برخورداری از سطح زندگی مناسب تضمین میکند.
۴- اصلیترین نقض حقوق بینالمللی در این زمینه، نقض کنوانسیون ژنو چهارم در سال ۱۹۴۹ است؛ این کنوانسیون بینالمللی توسط ۱۹۶ کشور و رژیم صهیونیستی، تصویب شده است؛ این کنوانسیون یکی از مهمترین اسناد حقوق بینالملل بشردوستانه است و قواعد جنگ و حفاظت از غیرنظامیان در زمان درگیری را تنظیم میکند.
کنوانسیون ژنو چهارم از روزنامهنگاران و رسانههای فعال در مناطق اشغالی محافظت و بیان میکند که روزنامهنگاران و رسانههایی که در اقدامهای خصمانه شرکت نمیکنند، از حمایت ویژه برخوردار هستند؛ این حمایتها عبارتند از:
۱- عدم حمله یا کشتن آنها.
۲- عدم بازداشت یا دستگیری آنها، مگر در صورتی که برای حفظ امنیت عمومی ضروری باشد.
۳- عدم مصادره تجهیزات یا وسایل آنها.
با وجود این حمایتها، اشغالگران اسرائیلی بهطور عمدی روزنامهنگاران فلسطینی را هدف قرار میدهند؛ این هدفگیری به کشته شدن دهها روزنامهنگار فلسطینی منجر شده است.
در اینجا چند نمونه از نقضهای اشغالگران از قوانین بینالمللی آورده شده است:
۱- کشته شدن شیرین ابو عاقله: شیرین ابوعاقله، روزنامهنگار الجزیره، در ماه مه ۲۰۲۲، در جریان پوشش خبری حمله نیروهای اشغالگر اسرائیلی به اردوگاه جنین، با شلیک گلوله به سرش کشته شد؛ جامعه جهانی این جنایت را محکوم کرد و آن را نقض آشکار حقوق بینالملل بشردوستانه دانست.
در جنگ اخیر، بیش از ۲۰ روزنامهنگار در فلسطین و لبنان کشته شدند؛ یک منبع امنیتی لبنانی تایید کرد که یک هواپیمای آپاچی اسرائیلی با موشک هدایتشونده به روزنامهنگاران در منطقه علماالشعب در جنوب لبنان حمله کرد؛ روزنامهنگاران در بالای تپهای برای رصد وقایع در جنوب لبنان ایستاده بودند و از هرگونه موقعیت نظامی دور بودند؛ آنها همچنین علائمی برای شناسایی خود به عنوان روزنامهنگار داشتند.
۲- بمباران مقرهای رسانهای: در جنگ اخیر، مقرهای چندین نهاد رسانهای در غزه، از جمله خبرگزاری شهاب، دفتر روزنامه الأیام، شرکت «ایوینت» برای خدمات رسانهای، دفتر الإخباریه، خبرگزاریهای معا و سوا، رادیو القرآن الکریم، رادیو بلدنا، مؤسسه فضل شناعة، و چندین نهاد دیگر، مورد هدف قرار گرفت و تخریب شد.
۳- با وجود این نقضها، روزنامهنگاران فلسطینی همچنان با شجاعت و پافشاری به کار خود ادامه میدهند تا حقیقت را به جهان برسانند و جنایتهای اشغالگران اسرائیلی را افشا کنند.
۳- کارزار سیستماتیک برای خفه کردن رسانههای مقاومت و دروغهایی که رسانههای ضد مقاومت تبلیغ میکنند.
«یک دروغ میتواند دور دنیا را بچرخد، در حالی که حقیقت هنوز لباسهایش را پوشیده است.»
این جمله توسط «ونستون چرچیل»، نخستوزیر سابق انگلیس، در کتاب «خاطرات جنگ» خود در سال ۱۹۵۴ گفته شد.
در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، با آغاز عملیات «طوفان قدس» و شکست مفتضحانه ارتش اشغالگر، ماشین رسانهای غولپیکر حامی رژیم اشغالگر به کار افتاد تا با تلاشی مضاعف، چهره رژیم اشغالگر را ترمیم و چهره مقاومت فلسطین را با دروغ و فریب مخدوش کند.
خبر جعلی «سر بریدن ۴۰ کودک اسرائیلی توسط مقاومت» نمونهای بارز از نحوه فعالیت این ماشین است که بدون ارائه هیچ مدرک تصویری واضحی، در عرض چند ساعت در رسانههای بزرگ جهان و حتی زبانهای دیگر منتشر شد و حتی توسط مقامهای غربی از جمله «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا تکرار شد.
مشکل - یا شاید منظور واقعی - در این نوع اطلاعات نادرست این است که آنها سریعتر از هر نوع اطلاعات دیگری منتشر میشوند و در نتیجه مورد توجه الگوریتمهای شبکههای اجتماعی قرار میگیرند؛ البته کسی که دروغ را منتشر میکند، این موضوع را به خوبی میداند؛ حتی زمانی که نادرستی و جعلی بودن اطلاعات ثابت میشود و مروجان آن از ادعاهای خود عقبنشینی میکنند، اما این اطلاعات نادرست همچنان بسیار بیشتر از اطلاعات واقعی منتشر میشود.
براساس آمار، رژیم صهیونیستی در سراسر جهان نزدیک به ۱۰۳۵ روزنامه و مجله دارد که از این تعداد ۲۵۴ در آمریکا، ۱۵۸ در اروپا و ۳۲ در آفریقا منتشر میشوند؛ علاوه بر این، یهودیان بر بسیاری از خبرگزاریهای جهانی تسلط دارند و در خبرگزاریهای ملی آمریکا و کشورهای غربی اروپا نفوذ دارند.
با حمایت بیدریغ آمریکا و کشورهای استعماری غربی، رسانههای صهیونیستی با انواع و اقسام ابزارها، به جعل واقعیت و انتقال تصویری میپردازند که اهداف و نظام استعماری آنها را تامین میکند؛ آنها از مفاهیم گمراهکننده و تحریک احساسات و پرسشها استفاده میکنند تا واقعیتها را به نفع خود برگردانند و این مفاهیم را در سطح افکار عمومی جهانی ترویج میکنند.
روزنامه «لیبراسیون» فرانسه گزارش داد که «اسرائیل میلیونها دلار برای تبلیغ روایت خود از جنگ هزینه کرده است».
این روزنامه همچنین گزارش داد که «این ویدیوهای تبلیغاتی بیش از ۱.۱ میلیارد بازدید داشته است و به بیش از ۵۳۵ میلیون کاربر فرانسوی رسیده است».
همچنین گزارش شد که «اسرائیل ۲.۴ میلیون دلار برای هدف قرار دادن کاربران آلمانی، ۱.۲ میلیون دلار برای هدف قرار دادن مخاطبان در انگلیس و ۴.۶ میلیون دلار برای هدف قرار دادن کاربران فرانسوی هزینه کرده است».
علاوه بر این، تبلیغات اسرائیلی به بازیهای ویدئویی نیز رسیده است.
به نقل از خبرگزاری «رویترز»، «دیوید سارانگا»، مدیر بخش دیجیتال وزارت خارجه رژیم صهیونیستی، گفت که «اسرائیل یک کارزار دیجیتالی عظیم از تبلیغات آنلاین راهاندازی کرده است»، اما او اشاره کرد که «نمیداند چگونه این تبلیغات به بازیهای موبایل رسیده است».
سارانگا همچنین، گفت که «حجم بودجه این کارزارها ۱.۵ میلیون دلار بوده است».
مرکز «صدای اجتماعی» که به حقوق دیجیتال در فلسطین میپردازد، گزارش داد که جدیدترین نقضهای شرکت «متا» (مالک فیسبوک، اینستاگرام و واتساپ) به حدی رسیده است که استفاده از اصطلاح «از بحر تا نهر» یا «from sea to river» که اشاره به فلسطین تاریخی دارد را ممنوع کرده و آن را در فهرست «ضد یهودیت» قرار داده است.
این شرکت همچنین در سه روز اول جنگ، ۷۹۵ هزار پست را از پلتفرمهای مختلف خود حذف کرد و اعلام کرد که تعداد زیادی از هشتگها را در اینستاگرام ممنوع کرده است.
این مرکز همچنین گزارش داد که بیش از ۸ هزار پست تحریکآمیز عبری (اسرائیلی) و به زبانهای خارجی علیه فلسطینیان منتشر شده است که تا حدی به دعوت به کشتار و نابودی آنها رسیده است و ادامه داد که بیش از ۱۳۸ پیام تهدیدآمیز عبری بهصورت خصوصی به کاربران فلسطینی در غزه و کرانه باختری رسیده است که تهدید به قتل مستقیم و تعقیب میکند.
در مورد واتساپ، «صدای اجتماعی»، گفت که بیش از ۱۲ تماس تلفنی از طریق برنامه خود مسدود کرده و بیش از ۳۵ شماره را به دلیل نقض استانداردهای جامعه حذف کرده است؛ برخی از این شمارهها متعلق به خبرنگاران و کاربران غزه است؛ این آزار و اذیت تلاشی برای «محو روایت فلسطین و حافظه دیجیتال مردم» است.
۴- مشکلاتی که رسانهها با آن مواجه هستند و راهحلهای آن
رسانهها با مشکلاتی مواجه هستند که بر توانایی آنها در افشای جنایتهای رژیم آپارتاید تاثیر میگذارد؛ از جمله این مشکلات عبارتند از:
• کنترل شرکتهای بزرگ بر رسانهها
• تعصب سیاسی در رسانهها
چند پیشنهاد برای تقویت نقش رسانههای مقاومت عبارتند از:
• افزایش آگاهی رسانهای در بین مردم
• ضرورت ایجاد مکانیسم مستقل برای تحقیق درباره جنایتهای اشغالگران اسرائیلی علیه روزنامهنگاران
• حمایت از رسانههای فلسطینی توسط جامعه جهانی
• آموزش روزنامهنگاران فلسطینی در مورد نحوه استفاده از فناوریهای مدرن برای انتقال اطلاعات و افشای جنایتهای رژیم صهیونیستی
• همکاری بین رسانههای فلسطینی و رسانههای بینالمللی برای انتشار جنایتهای رژیم صهیونیستی در سطح گستردهتر
• و سرانجام، ضرورت فشار بر اسرائیل برای رعایت کنوانسیون ژنو چهارم
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *