تنش‌ها در روابط آمریکا و چین؛ وانگ یی به واشنگتن سفر می‌کند

خبرگزاری میزان - پکن و واشنگتن به طور ویژه در ماه‌های گذشته شاهد افزایش تنش‌ها در روابط خود بر سر موضوعات مختلف بوده‌اند.

این افزایش تنش‌ها در حالی است که ۲ طرف یکدیگر را به‌عنوان مقصر این موضوع معرفی و اتهاماتی را ضد هم مطرح می‌کنند.

در همین حال، مقام‎های ارشد دولت چین گفتند که «وانگ یی»، دیپلمات ارشد چین اواخر این هفته به واشنگتن سفر خواهد کرد. همچنین پیش از این مطرح شده بود که ممکن است «جو بایدن» و «شی جین‌پینگ»، روسای جمهور آمریکا چین در ماه آینده با یکدیگر در کالیفرنیا دیدار کنند.

این مقام‎ها گفته‎اند که «وانگ» با «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا و «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی این کشور دیدار خواهد کرد. این سفر در ۲۶ اکتبر (چهارم آبان) آغاز و تا ۲۸ اکتبر (ششم آبان) ادامه خواهد داشت.

هنوز مشخص نیست که آیا وانگ با بایدن هم دیدار خواهد کرد یا خیر. با این حال، بلینکن در حین سفرش به پکن در اواخر خرداد، با «شی» ملاقات کرده بود.

اهداف سفر دیپلمات چین به آمریکا چیست؟

تنش‌ها بین ۲ کشور بالا بوده است، اما دولت بایدن تلاش می‌کند تا گفت‌وگو با پکن را پیش ببرد. سفر وانگ در حالی انجام می‌شود که آمریکا به دنبال جلوگیری از تبدیل شدن جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه به درگیری گسترده‌تر در خاورمیانه هم‌زمان با ادامه جنگ اوکراین و روسیه است. 

انتظار می‌رود مقام‎های آمریکایی درباره دریای جنوبی و شرقی چین، مسائل مربوط به تنگه تایوان، خاورمیانه، جنگ روسیه و اوکراین، تحولات کره شمالی و موضوعات دیگر با وانگ گفت‌وگو کنند. 

یک مقام آمریکایی، گفت: سفر وانگ یی، بخشی از تلاش‌های جاری برای حفظ کانال‌های باز ارتباط با چین در طیف کاملی از موضوعات است.

یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا پیش‌تر گفته بود که بلینکن در ۱۴ اکتبر (۲۲ مهر) با وانگ، گفت‌وگو کرده و از پکن خواسته بود تا از روابط خود با کشور‌های خاورمیانه برای جلوگیری از گسترش جنگ علیه رژیم صهیونیستی استفاده کند. 

اختلافات و تنش‌های دیرینه میان آمریکا و چین

«نشنال اینترست» در مقاله‌ای درباره خصومت‌ها میان ۲ کشور نوشت که پیش‌بینی هر سناریویی برای نزدیکی اساسی بین آمریکا و چین در کوتاه‌مدت روز به روز دشوارتر می‌شود. این به دلیل نیرو‌های ساختاری و تاریخی است که رقابت استراتژیک ۲ کشور را هدایت می‌کنند، پویایی خصمانه تعاملات آن‌ها و سیاست داخلی در هر ۲ طرف که درک و سازش متقابل را خنثی می‌کند. 

این محرک‌ها باوجود اظهارات طرفین درباره بازگرداندن روابط دوجانبه به مسیر مناسب، به هر ۲ طرف فشار می‌آورند.

آمریکا بیشتر هفتادوپنج سال گذشته را با ادعای قدرت برتر جهان سپری و عادت کرده است که این موقعیت ادعایی را بدیهی در نظر گرفته و از آن بهره ببرد. 

اما پایان جنگ سرد، مصادف با رشد اقتصادی چین، یک تغییر تدریجی توازن قدرت و نفوذ جهانی را آغاز کرد که با حملات ۱۱ سپتامبر و بحران مالی جهانی تسریع شد. آمریکا سعی کرده که با این تحولات مقاومت کرده و حتی به دنبال انکار کاهش قدرت خود بوده است.

این ادعا‌ها همچنان از سوی واشنگتن عنوان می‌شوند؛ در استراتژی امنیت ملی دولت بایدن آمده است: آمریکا همچنان قدرت پیشرو در جهان است.

در این طرف، چین به نوبه خود ذی‎نفع اصلی تغییرات تاریخی در موازنه قوا از زمان جنگ سرد بوده است. هدف سیاست خارجی پکن برای نسل گذشته، آن چیزی است که چینی‌ها آن را جایگاه واقعی خود در جهان می‌دانند. این سیاست «اصلاح حکومت‌داری جهانی» را به سوی «جامعه سرنوشت مشترک» ترویج داده که به‌طور دقیق‌تر توازن قرن بیست‌ویکم را منعکس می‌کند. 

این موضوع اساساً مبنای رقابت استراتژیک و شدید بین چین و آمریکا است.

موارد اختلافی میان چین و آمریکا

حوزه فناوری

آمریکا شرکت‌های چینی را در سراسر بخش فناوری، از کنترل‌های صادراتی شرکت‌های نیمه‌رسانا و هوش مصنوعی گرفته تا ممنوعیت احتمالی برنامه ویدیویی کوتاه «تیک‌تاک»، متعلق به شرکت «بایت دنس» چین، از بازار آمریکا، هدف قرار داده است.

شرکت سازنده تراشه‌های حافظه، اولین شرکت فناوری آمریکایی بود که هدف محدودیت‌های اعمالی چین قرار گرفت.

طی این محدودیت‌ها چین سازندگان زیرساخت‌های کلیدی را از خرید محصولات میکرون به دلایل امنیت ملی منع کرد.

تایوان

چین فشار نظامی و دیپلماتیک خود را افزایش داده است تا تایوان را مجبور به پذیرش حاکمیت چین کند. تایوان موضع چین را که این جزیره بخشی از سرزمین اصلی چین می‌داند، همواره رد کرده است.

در حالی که آمریکا از مدت‌ها پیش سیاست «ابهام استراتژیک» را درباره مداخله نظامی برای محافظت از تایوان در صورت حمله چین دنبال می‌کند.

«جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا گفته است که ممکن است برای آنچه «دفاع از تایوان» می‌خواند، از اقدام نظامی استفاده کند.

جاسوسی، نفوذ خارجی

چین به دلیل آنچه «تلاش‌هایش برای اعمال نفوذ فراتر از مرزهایش» خوانده شده، از جمله استفاده از پایگاه‌های مخفی که برخی افراد، از جمله مظنونان جرایم مالی را هدف قرار می‌دهند، با واکنش شدید آمریکا و دیگر دولت‌های غربی مواجه است.

چین وجود چنین موضوعی را مورد مناقشه قرار داده، اما گفته است که مراکز داوطلبانه در خارج از کشور وجود دارد که به شهروندان چینی در تمدید اسناد و سایر خدمات کمک می‌کند.

همچنین واشنگتن و پکن در ماه فوریه پس از آن که آمریکا یک بالون نظارتی چینی را بر فراز حریم هوایی آمریکا سرنگون کرد، با یکدیگر درگیر شدند. چین گفته است که این بالون غیرنظامی بوده است. 

در ماه می، چین یک شهروند آمریکایی ۷۸ ساله و ساکن هنگ کنگ را به اتهام جاسوسی به حبس ابد محکوم کرد. 

جنگ اوکراین

آمریکا گفته است که از همسویی بیشتر بین چین و روسیه نگران و چین را متهم کرده که در حال بررسی ارائه تسلیحات برای جنگ روسیه در اوکراین است.

در حالی که چین در کنار روسیه ایستاده و در برابر فشار‌های غرب برای منزوی کردن مسکو مقاومت می‌کند، اما هرگونه دخالت مستقیم در اوکراین را رد می‌کند.

چین همواره اعلام کرده که خواهان راه حل دیپلماتیک برای موضوع جنگ اوکراین است.

انتهای پیام/