آمریکا و مفهوم حقوق بشر؛ مدعی «الگوی جهانی» و سابقه سیاه در داخل و خارج

خبرگزاری میزان - سفیر و نماینده دائم کشورمان در دفتر سازمان ملل در ژنو به تازگی ضمن توصیف آمریکا به عنوان رژیم «معتاد به جنگ»، گفت: بیایید نگاهی به رژیم معتاد به جنگ بیندازیم که هر سال باعث کشته شدن بیش از هزار نفر از سوی نیرو‌های پلیس می‌شود، اما همچنان به‌طور ناشایست یک کرسی در شورای حقوق بشر سازمان ملل را اشغال می‌کند.

مروری بر مواضع آمریکا در قبال شورای حقوق بشر 

سال ۲۰۱۸ آمریکا از شورای حقوق بشر سازمان ملل خارج شد؛ این اقدامی بحث‌برانگیز بود که آمریکا را در یکی از قابل مشاهده‌ترین نهاد‌های بین‌المللی حقوق بشر در جهان بی‌صدا می‌کرد.

نیکی هیلی، سفیر وقت آمریکا در سازمان ملل این تصمیم را اعلام کرد و گفت که این کشور دیگر نمی‌تواند بخشی از یک نهاد سازمان ملل باشد که «حافظ ناقضان حقوق بشر و مخزن تعصب سیاسی» است.

اما تصمیم دولت آمریکا برای خروج از این نهاد نیز مطابق با روندی است که ادامه دارد؛ دولت قبلی آمریکا در یک سال و نیم از توافقات بین‌المللی دور شده و از شراکت «ترانس پاسیفیک»، توافق هسته‌ای و از جمله از توافقنامه آب و هوایی پاریس خارج شد.

آمریکا با خروج از شورای حقوق بشر سازمان ملل مدعی شد که این «عقب‌نشینی از حقوق بشر» نیست؛ نیکی هیلی، ادعا کرد که «تنها تعهد استوار آمریکا به ارزش‌های جهانی، به ما اجازه نمی‌دهد که بخشی از یک سازمان منافق و خودخواه که حقوق بشر را به سخره می‌گیرد، باقی بمانیم».

با این وجود هر گونه صداقت در بیانیه نیکی هیلی تضعیف شده است.

این عقب‌نشینی یک روز پس از آن صورت گرفت که «زید رعدالحسین»، کمیسر عالی وقت حقوق بشر سازمان ملل، به شورای حقوق بشر گفت که جدایی خانواده‌ها در مرز آمریکا و مکزیک یک سوءاستفاده بدون وجدان از کودکان است. 

آمریکا و این شورای سازمان ملل مدتی روابط آشفته‌ای داشته‌اند؛ این نهاد حقوق بشر در سال ۲۰۰۶ ایجاد شد و خود را مسئول «ترویج و حمایت از همه حقوق بشر در سراسر جهان» می‌داند.

این سازمان از ۴۷ عضو تشکیل شده است و اولین بار بود که یک کشور عضو داوطلبانه تصمیم به خروج می‌گیرد.

شکست این کشور در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی آشکار است، هر چند بدیهی است که آمریکا این اعتراض را مطرح و واشنگتن را در معرض تمسخر قرار داد.

ضعف در توقف نظامی‌گری آمریکا

با این حال، ناکامی شورای حقوق بشر سازمان ملل در مهار سال‌ها نظامی‌گری آمریکا، به ضعف ذاتی این سازمان اشاره دارد.

سابقه فاجعه بار حقوق بشر سازمان ملل نیز عمیق‌تر از انتقاد از شورای حقوق بشر است؛ در حالی که باز هم تعجب آور نیست که دولت آمریکا در طرح مخالفت‌های خاص مردد باشد، در سال‌های اخیر سازمان ملل شاهد بوده که کشور‌های عضو برنامه‌های گسترده شکنجه را احیا کرده و به ایجاد بازار برده فعال در لیبی کمک کرده‌اند.

آمریکا الگوی حقوق بشر؟

غیرقابل تصور است که آمریکا با استاندارد‌های دوگانه و ریاکاری در سخنرانی و سرزنش کاستی‌های حقوق بشری کشور‌های دیگر مانند توپ شلیکی است که گویی برتری اخلاقی در این زمینه دارد، گویی آمریکا قاضی و الگوی حقوق بشر در جهان است.

در حقیقت، آمریکا به هیچ عنوان شایسته جایگاهی نیست که الگوی حقوق بشری باشد و سایر کشور‌ها از آن الگوبرداری کنند.

نسبت به اندازه و قدرتش، آمریکا در حال حاضر، اگر نگوییم گستاخ‌ترین، اما بی‌ملاحظه‌ترین طرف گناهکار یا بزهکار در جامعه بین‌المللی حقوق بشر است.

موعظه‌گری بدون عمل

با این وجود، با توجه به اینکه آمریکا آنچه را که اغلب موعظه می‌کند، عمل نمی‌کند، شرم‌آور است که کشور‌های دیگر در سراسر جهان را به‌خاطر کمبود‌های حقوق بشری‌شان مورد سرزنش قرار می‌دهد، به‌گونه‌ای که گویی دارای برتری اخلاقی و اعتبار برای انجام این کار است.

آمریکا تنها قدرت بزرگ جهانی است که نتوانسته به طور کامل اسناد حقوق بشری مهم معرفی شده از سوی سازمان ملل یا سایر نهاد‌های حقوق بشری را تصویب کند یا به آن پایبند باشد.

این کشور علیرغم ادعای خود مبنی بر حمایت از حقوق بشر بین‌المللی، نتوانسته است اسناد مهم حقوق بشر مانند کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان (CEDAW)، کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت (CRPD)، میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را تصویب کند.

منشور حقوق بشر و کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر

آمریکا و سومالی تنها کشور‌هایی هستند که کنوانسیون حقوق کودک (CRC) را تصویب نکرده‌اند؛ همچنین، آمربکا اولین پروتکل اختیاری میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی را تصویب نکرده است.

به همین ترتیب، آمریکا کنوانسیون سازمان ملل در مورد حقوق دریا‌ها (UNCLOS) را امضا نکرد؛ این کشور عضو اساسنامه رم دادگاه کیفری بین‌المللی (اساسنامه رم) نیست، که دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) را در سال ۲۰۲۲ به عنوان یک دادگاه کیفری بین‌المللی دائمی برای محاکمه مرتکبین بدترین جنایات مانند جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل‌کشی تاسیس کرد، زمانی که دادگاه‌های ملی قادر نیستند یا نمی‌خواهند به این جنایات رسیدگی کنند.

موارد متعدد نقض حقوق بشر در داخل

در حالی که آمریکا در محکوم کردن و سرزنش نقض حقوق بشر در خارج از مرز‌های خود عجله دارد، کارنامه حقوق بشر آن قطعا دور از ایده‌آل و در برخی موارد فراتر از باور است.

به عنوان مثال، مورد «پاتریک لیویا»، شهروند ۲۵ ساله که به سرش شلیک شد؛ این حادثه در ۴ آوریل سال گذشته در میشیگان رخ داد؛ پاتریک اصالتا اهل کنگو بود و در حالی که رو به روی افسر پلیس روی زمین افتاده بود، از ناحیه سر هدف گلوله پلیس قرار گرفت و کشته شد.

موارد مشابهی از خشونت پلیس علیه مردان و زنان رنگین‌پوست در آمریکا وجود دارد؛ افرادی مانند جورج فلوید، مایکل براون، برونا تیلور و جیکوب بلیک همگی کشته شدند، اگرچه در زمان وقوع قتل غیرمسلح و بی‌دفاع بودند.

کشوری با بیشترین خشونت پلیس

بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱، پلیس آمریکا بیش از ۹ هزار نفر را کشت؛ بدون احتساب وقایع وحشیانه پلیس پس از ماه می ۲۰۲۲ در آمریکا.

تنها در سال ۲۰۲۱، دستکم هزار و ۱۲۴ نفر در اثر خشونت پلیس در آمریکا جان خود را از دست دادند و بیشتر قربانیان، مرتکب جنایات خشونت‌آمیز نشده یا اصلا جرمی مرتکب نشده بودند.

بدون شک آمریکا کشوری است که بیشترین موارد خشونت از سوی پلیس را در جهان دارد.

وضعیت امنیت عمومی در آمریکا کاهش یافته است؛ بدون شک، حوادثی از این دست به طور معمول هر روز در آمریکا اتفاق می‌افتد و وضعیت حقوق بشر در این کشور روز به روز بدتر می‌شود.

از این رو، این سوال پیش می‌آید که آمریکا چه زمانی درباره این موارد نقض حقوق بشر در داخل صحبت خواهد کرد؟

علاوه بر این، جنایات علیه آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار و بومیان آمریکایی که هدف سوءاستفاده پلیس قرار می‌گیرند، دستگیری‌های خودسرانه، بازداشت‌ها و آزار و اذیت، در سطوح بالاتر از سفیدپوستان هر روز در حال افزایش است.

نتیجه‌گیری 

در واقع، «خشم عادلانه باید برای افراد عادل واقعی باشد»، اما آمریکا با توجه به سوابق وخیم حقوق بشری که در داخل مرزهایش و فراتر از آن دارد، از درستکاری فاصله زیادی دارد.

سخنرانی و موعظه آمریکا در مورد حقوق بشر برای جهان یک امر مضحک است، زیرا این کشور با توجه به سابقه تیره و تار حقوق بشری خود، از برتری اخلاقی و یکپارچگی برخوردار نیست.

آمریکا به جای آموزش سایر کشور‌ها در مورد کاستی‌های حقوق بشری، نیاز به خودنگری دارد و باید ابتدا به وضعیت حقوق بشر خود بپردازد.

انتهای پیام/