هتک حرمت قرآن کریم و مقدسات دینی؛ آزادی بیان یا نقض حقوق بشر

خبرگزاری میزان - طی چند هفته گذشته تعدادی از افراد در سوئد و دانمارک نسخه‌های قرآن، کتاب مقدس نزدیک به ۲ میلیارد مسلمان در سراسر جهان را هتک حرمت کرده و سوزانده‌اند.

به گزارش «bridge.georgetown.edu»، در حالی که این اقدامات در چند هفته گذشته به سرعت افزایش یافته است، اما متأسفانه موضوع جدیدی نیست، زیرا چندین دهه است که چنین نمایش نفرت در سراسر اروپا رخ داده است. 

شخصیت‌های راست افراطی و سیاستمدارانی که اغلب برای جلب توجه رسانه‌ها استفاده می‌شود، مکررا قرآن را به عنوان بخشی از برنامه اسلام‌هراسی خود مورد هدف قرار داده‌اند. 

نمونه‌های سیاستمداران راست افراطی

«ویلدرز»، یک سیاستمدار هلندی، به دلیل ادعا‌های نژادپرستانه و تبعیض‌آمیز آشکار خود در مورد اسلام و مسلمانان بدنام شد، حتی عهد کرد که کتاب مقدس مسلمانان را در سال ۲۰۱۶ ممنوع کند.

یکی دیگر از سیاستمدارانی که به هتک حرمت قرآن دست زده، «راسموس پالودان»، سیاستمدار راست افراطی دانمارکی و بنیانگذار حزب راست افراطی «Stram Kurs» است؛ در سال ۲۰۱۹، این حزب خواستار «اخراج همه مسلمانان و حفظ این کشور برای «جامعه قومی» خود شد. 

او در ژانویه سال جاری، مراسم قرآن سوزی را در استکهلم در بیرون از سفارت ترکیه برگزار کرد که در آن غوغایی علیه اسلام و مهاجرت به راه انداخت و به دنبال آن یک نسخه از قرآن را سوزاند.

به غیر از این سیاستمداران راست افراطی که در دیدگاه‌های خصمانه و نژادپرستانه خود علیه مسلمانان عذرخواهی نمی‌کنند، افراد دیگری نیز بوده‌اند که دست به این اقدامات تحریک‌آمیز دامن زده‌اند؛ در ۲۸ ژوئن ۲۰۲۳، سلوان مومیکا، یک پناهجوی عراقی که می‌خواهد قرآن را در سوئد ممنوع کند، در بیرون مسجد مرکزی استکهلم ایستاد و بار‌ها قرآن را با پاره کردن و آتش زدن آن هتک حرمت کرد. 

اهداف پشت پرده هتک حرمت قرآن کریم

«مومیکا» نه تنها این نمایش را در خارج از یک مسجد اجرا کرد، بلکه از نظر تاکتیکی این کار را در تعطیلات اسلامی عید سعید قربان انجام داد؛ مومیکا تصمیم گرفت که قرآن را درست در بیرون محل اقامه نماز هتک حرمت کند.

دستور کار مومیکا بسیار روشن بود؛ او به دنبال تحریک جامعه و برانگیختن نفرت علیه مسلمانان بود.

از زمان حادثه هتک حرمت ماه ژوئن، تقریبا به طور هفتگی حوادث قرآن سوزی در سوئد و دانمارک و حتی درخواست‌های بیشتری برای تأیید چنین اعمال نفرت انگیزی وجود داشته است که بسیاری از آن‌ها از سوی افرادی انجام می‌شود که با اسلام و مسلمانان خصومت دارند.

در پاسخ، تعدادی از کشور‌های دارای اکثریت مسلمان از جمله عراق، مراکش، ایران، عربستان، امارات، مصر و اردن این گونه نمایش‌های عمومی اسلام هراسی را محکوم کرده‌اند؛ پاپ فرانسیس نیز اقدامات مومیکا را محکوم کرد و گفت که از دیدن هتک حرمت کتاب مقدس مسلمانان احساس «خشم و انزجار» می‌کند. 

در سطح بین‌المللی، این امر منجر به درخواست پاکستان برای تشکیل جلسه اضطراری در شورای حقوق بشر سازمان ملل شد که نتیجه آن تصویب قطعنامه‌ای در مورد «مقابله با نفرت مذهبی که باعث تحریک تبعیض، خصومت یا خشونت می‌شود» در ۱۲ جولای شد.

این قطعنامه خواستار محکومیت حملاتی شد که قرآن را هدف قرار می‌دهد و آن‌ها را به عنوان «اعمال نفرت مذهبی» توصیف کرد.

تعدادی از کشور‌های غربی از جمله آمریکا، فرانسه، آلمان و انگلیس با استناد به تعهدات ادعایی خود به آزادی بیان با این قطعنامه مخالفت کردند؛ در حالی که نمایندگان این کشور‌ها سوزاندن قرآن را محکوم کردند و نماینده آلمان آن را «تحریک وحشتناک» توصیف کرد.

ادعای آزادی بیان مطلق و استاندارد‌های دوگانه

به نظر می‌رسد این کشورها آزادی بیان را مطلق می‌دانند، اما واقعیت این نیست؛ توهین به رئیس جمهور یا رئیس دولت در تعدادی از کشور‌های اروپایی می‌تواند فرد را برای دوره‌های مختلف از ماه‌ها تا سال‌ها زندانی کند. 

به عنوان مثال، در دانمارک، بدنام کردن پادشاه یا رئیس دولت می‌تواند تا ۴ سال زندان برای مجرمان در پی داشته باشد. از این رو اغلب از چنین تجدید نظر‌های خطرناک تاریخی برای توجیه یهودی‌ستیزی استفاده می‌شود. محدودیت‌هایی بر اساس پیامد‌های مضر بالقوه بیان و بیان خاص در جامعه گسترده‌تر وجود دارد.

استفاده از آزادی بیان برای اسلام هراسی

اغلب، ادعا‌های آزادی بیان برای توجیه لفاظی‌ها و اقدامات آشکار اسلام‌هراسی که هدف آن آسیب رساندن به مسلمانان در سراسر جهان است، به کار گرفته شده است. 

توصیف قرآن سوزی به عنوان محافظت از آزادی بیان با توجه به نیات پشت پرده این اعمال، نادرست است؛ با توجه به اهمیت کتاب مقدس در زندگی مسلمانان و محوریت آن در دین اسلام، عاملان دارای دیدگاه‌های عمیقا اسلام‌هراسانه هستند و به طور هدفمند قرآن را به عنوان تصویری در اقدامات خود انتخاب می‌کنند. 

انتهای پیام/