چهارمین سالگرد رحلت آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی؛ مروری بر سوابق سیاسی و فرهنگی رئیس پیشین قوه قضاییه

11:32 - 03 دی 1401
کد خبر: ۴۵۶۶۲۵۵
مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی در طول دوران حیات خود مسئولیت‌های فراوانی از جمله ریاست قوه قضاییه و مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده داشت.

خبرگزاری میزان - همزمان با چهارمین سالگرد درگذشت آیت الله هاشمی شاهرودی مروری خواهیم داشت بر سوابق تحصیلی و فعالیت‌های فرهنگی سیاسی رئیس پیشین قوه قضاییه و مجمع تشخیص مصلحت نظام.

آيت‌‌الله‌ سيد محمود هاشمى شاهرودی در سال‌ ۱۳۲۷ هجرى شمسى در شهر نجف‌ چشم به جهان گشود و تحصيلات‌ ابتدايى را در مدرسه‌ علويه‌ نجف‌ به‌ پايان‌ رسانيد و سپس‌ به‌ تحصيلات‌ حوزوى روى آورد.

پس‌ از آن‌ به‌ حلقه‌ درس‌ آيت‌ الله‌ شهيد سيد محمد باقر صدر(اعلی‌الله مقامه الشریف) پيوست‌ و سالها در خدمت‌ استاد خود، مبانى اجتهاد در اصول‌ و فقه‌ را به‌ خوبى آموخت‌ و در درس‌ ديگر مراجع‌ آن‌ روز نجف‌ ـ از جمله‌ امام‌ خمينى‌(ره‌) نيز با جديت‌ شركت‌ جست‌ و بهره‌هاى فراوان‌ برد.

آيت‌الله‌ هاشمى شاهرودى در سالهاى تحصيل‌ و تدريس‌، فعاليتهاى سياسى بسيارى را پديد آورده‌ است‌. در پى يورش‌ مزدوران‌ رژيم‌ صدام‌ به‌ علما و انديشمندان‌ در سال‌ ۱۹۷۴ ميلادى، آيت‌الله‌ العظمی هاشمى شاهرودى به‌ زندان‌ افتاد و شكنجه‌هاى فراوان‌ بدنى و روحى را به‌ جان‌ خريد. او در پى تظاهرات‌ مردم‌ عراق‌ پس‌ از پيروزى انقلاب‌ اسلامى ايران‌ به‌ رهبرى امام‌(ره‌)، بويژه‌ در نجف‌، و در گراميداشت‌ اين‌ پيروزى، تحت‌ پيگرد رژيم‌ بعث‌ قرار گرفت‌ و به‌ سفارش‌ شهيد صدر(ره‌) به‌ وطن‌ خود بازگشت‌ تا وكالت‌ عام‌ شهيد صدر و نمايندگى او را نزد امام‌ خمينى (ره‌) بر عهده‌ گيرد.

او با ورود به‌ ايران‌ به‌ خدمت‌ امام‌ خمينى‌(ره‌) مشرف‌ شد و با موافقت‌ ايشان‌، رابط‌ امام‌(ره‌) و شهيد صدر شد و پيامهاى علمى نجف‌ را به‌ سمع‌ امام‌(ره‌) مى‌رساند. او با دستور آيت‌الله‌ العظمی خامنه‌ اى كه‌ در آن‌ زمان‌ با حكم‌ امام‌(ره‌) مسؤوليت‌ نهضت‌هاى اسلامى را بر عهده‌ داشت‌، تشكيلاتِ جامعة‌ روحانيت‌ مبارز و مجلس‌ اعلى عراق‌ را به‌ راه‌ انداخت‌ و آن‌ را مديريت‌ و سازماندهى كرد.

او كه‌ به‌ دستور امام‌(ره‌) تدريس‌ و بررسى مسائل‌ فقهى، بويژه‌ احياى فقه‌ حكومتى استوار بر ادلة‌ استنباط‌ جواهرى را بر عهده‌ داشت‌، در طول‌ ساليان‌ انقلاب‌ از هيچ‌ كوششى در جهت‌ اعتلای انقلاب‌ اسلامی ایران، دريغ‌ نورزيد.

آيت‌ الله‌ هاشمى شاهرودى سالها از اعضاى فقهاى شوراى نگهبان‌ بود تا اينكه‌ با حكم‌ مقام‌ معظم‌ رهبرى در چهارم مرداد ماه سال 78 به‌ رياست‌ قوه‌ قضایيه‌ منصوب‌ شد.

وی در طول‌ دو دوره مسؤوليت‌ خود در قوه‌ قضایيه‌ تا سال 88، خدمات‌ بسيارى انجام‌ داد كه‌ توسعه قضايى، تسريع‌ در رسيدگى به‌ پرونده‌ها و ايجاد ارتباط‌ مردمى از جمله‌ آنهاست‌.

پس از مسئولیت در قوه قضایه حضرت آیت الله العظمی هاشمی شاهرودی با شروع مجدد درسهای فقه و اصول خود در شهر مقدس قم در کنار فعالیت های مؤثر سیاسی و استمرار خدمات شایان خود به نظام مقدس اسلامی ،مسئولیت خطیر مرجعیت دینی را نیز بر عهده گرفت.

آیت‌الله هاشمی شاهرودی از اسفند ۱۳۸۹ تا مهر ۱۳۹۳ نایب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری بود و از مهر ۱۳۹۳ تا اسفند همان سال نیز ریاست موقت این مجلس را بر عهده داشت و سرانجام در مردادماه سال 96 طی حکمی از جانب مقام معظم رهبری، به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، منصوب شد.

فعاليت‌هاى علمى و فرهنگى‌

آيت‌الله‌ هاشمى شاهرودى در دوران حیات خود، فعاليتهاى بسيارى را در زمينه‌هاى علمى و فرهنگى به‌ انجام‌ رسانید. در يكى از ديدارهاى اعضاء مجلس‌ اعلاى عراق‌، امام‌ خمينی(ره‌) با توجه‌ به‌ شناخت‌ خود، از ايشان‌ می‌خواهد كه‌ تدريس‌ در حوزه‌ علميه‌ قم‌ را بر هر كارى ترجيح‌ دهد و به‌ تربيت‌ طلاب‌ مستعد در زمينه‌هاى علمى و اخلاقى بپردازد.

وی نيز با ورود به‌ ايران‌ ـ در فروردين‌ ۱۳۵۸ ـ به‌ تدريس‌ درس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ پرداخت، آيت‌ الله‌ هاشمى شاهرودى رياست‌ دو كنگره مهم‌ نقش‌ زمان‌ و مكان‌ در انديشه‌ امام‌ خمينی(ره‌) و نخستين‌ كنگره‌ دايرة‌ المعارف‌ فقه‌ اسلامى را بر عهده‌ داشت‌ كه‌ هر دو كنگره‌ با استقبال‌ بزرگان‌ و فضلاء حوزه‌ و دانشگاه‌ و انديشمندان‌ خارجى و داخلى مواجه‌ شد.

از خدمات‌ ديگر وی، رياست‌ مؤسسه‌ دايرة‌المعارف‌ فقه‌ اسلامى با حكم‌ مقام‌ معظم‌ رهبرى است‌. مقام‌ معظم‌ رهبرى در حكم‌ خود، خطاب‌ به‌ وی مى‌فرمايد: «جناب‌ عالى را كه‌ چهره درخشانى در علم‌ و عمل‌ بوده‌ و بحمدالله‌ از مقام‌ والايى در فقه‌ و علوم‌ مرتبط‌ با آن‌ برخورداريد، براى انجام‌ اين‌ اقدام‌ بزرگ‌، شايسته‌ دانسته‌ و مسؤوليت‌ ايجاد و اداره مؤسسه‌ اى براى تهيه‌ اين‌ دايرة‌ المعارف‌ را به‌ جناب‌ عالى محول‌ می‌كنم‌.»

برخی مناصب سیاسی و اجتماعی:
عضو مجمع جهانی اهل بيت
عضو مجمع جهانى تقريب مذاهب اسلامى
رییس ومؤسس مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت
عضو و نائب رئیس مجلس خبرگان رهبری
عضو و نائب رئیس و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
عضو فقهای شورای نگهبان
رئیس هیئت عالی حل اختلاف وتنظیم روابط قوای سه گانه
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام

انتهای پیام/


ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *