شهادت در دعوی کیفری
خبرگزاری میزان – ادله اثبات دعوا به معنای دلایلی است که دعوا را ثابت میکند در واقع زمانی که فردی قصد شکایت از دیگری را در مراجع کیفری مانند دادسرا دارد باید برای شکایت و اثبات ادعای خود مدارک و دلایلی را ارائه کند که در اصطلاح اینطر بیان میشود که اثبات هر ادعای برعهده مدعی است به عنوان مثال اگر فردی به دلیل سرقت قصد شکایت از دیگری را دارد برای ادعای خود که فردی را متهم به دزدی یا سرقت کرده است باید دلایلی داشته باشد تا با استناد به آن ادعا خود را ثابت نماید که در قانون دلایلی که مورد قبول دادگاه است و فرد میتواند به آن استناد نماید ادله اثبات دعوا نام دارد و در خصوص دعوی کیفری ادله اثبات جرم نام دارد که به موجب ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی عبارتند از اقرار، شهادت، قسامه و سوگند میباشد که هر یک به صورت جداگانه در قانون تصریح و توضیح داده شده است.
شهادت در دعوی کیفری
شهادت شهود یکی از دلایلی که هم در قانون مدنی برای اثبات دعاوی حقوقی و هم در قانون مجازات اسلامی برای اثبات دعاوی کیفری به عنوان دلیلی برای ثابت کردن دعوا بیان شده است و شاکی میتواند با استناد به شهادت ادعا خود را ثابت نماید و بر طبق ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی شهادت از ادله اثبات جرم محسوب میگردد و زمانی که فردی از جرمی نزد مرجع قضایی شکایت کند میتواند با شهادت ادعای خود را ثابت نماید بر طبق قانون مجازات اسلامی شهادت اینگونه بیان شده است که اخبار یا خبر دادن شخصی غیر از طرفین دعوی به وقوع یا عدم وقوع جرم توسط متهم یا هر امر دیگری نزد مقام قضایی است بر همین اساس اگر فردی قصد دارد شکایت خود را با شهادت ثابت نماید میتواند از افرادی که در صحنه وقوع جرم حضور دارند بخواهد نزد مقام قضایی حاضر شود درباره وقوع جرم یا عدم وقوع جرم و و چگونگی وقوع آن شهادت دهند. برای مثال: اگر فردی از دیگری به جرم توهین شکایت نماید برای اثبات این ادعا و توهین شده به وی میتواند از شهادینی که در صحنه وقوع جرم توهین حضور داشتهاند بخواهد برای ادعای شهادت در دادگاه صالح یا دادسرا نزد مقام قضایی حضور پیدا کنند.
نکته لازم به ذکر این است که شهادت شرعی شهادتی است که شارع آن را معتبر و دارای حجیت دانسته است، اعم از آن که مفید علم باشد یا نباشد و اگر شهادت شرعی نباشد اظهارات شارع استماع میشود و تشخیص اعتبار و ارزش آن در علم قاضی با دادگاه است.
شرایط شهادت چیست؟
شهادت در همه دعاوی اعم از دعاوی حقوقی و کیفری از جمله ادله برای اثبات دعوا است همانطور که در قانون مدنی در خصوص دعوای مدنی نیاز است شهادت دارای شرایطی باشد تا مورد پذیرش قرار گیرد در دعاوی کیفری نیز شهادت باید شرایطی داشته باشد تا دارای اعتبار باشد و بتوان به وسیله آن دعوی ثابت شود باید شاهدین شرایط شهادت داشته باشند و همچنین برای ادعا شهادت بر طبق قانون شرایط زیر باید وجود داشته باشد:
کسانی که شهادت میدهند باید شهادتشان با اطمینان و یقین باشد یعنی همراه با شک و تردیدی نباشد. (به عنوان مثال: اگر فردی که برای شهادت حاضر میگردد صورت متهم را کاملا ندیده باشد و در این که واقعا این جرم را متهم مرتکب شده است یا نه شک دارد، شهادت او مورد پذیرش واقع نمیشود.)
شهادت باید با لفظ یا با نوشتن انجام شود و در صورتی که امکان بیان آن و یا نوشتن وجود نداشته باشد با اشاره باید شهادت انجام شود و در هر صورت باید بدون ابهام واقع شود. (اولین و مورد قبولترین روش شهادت بیان کردن شهادت با لفظ است و در این صورت نوشتن و اشاره مورد پذیرش است.)
اگر بین بیانات دو یا چند شاهد تضاد وجود داشته باشد شهادت مورد پذیرش نمیباشد. (باید مفهوم بیانات آنان یکسان باشد)
اگر حضور شاهدین امکانپذیر نباشد میتوانند به صورت مکتوب یا صوتی - تصویری زنده یا ضبط شده انجام شود. (پذیرش و قبول این شرایط بر عهده قاضی است.)
