انواع وصیت نامه

خبرگزاری میزان – شاید برای شما نیز پیش آمده که با فکر به مرگ تان نگران اوضاع برخی موارد گردید. از جمله تربیت فرزندان، نحوه اداره برخی اموال، دیون و بدهی‌ها یا اختلافات تقسیم ارث میان وراثین بعد از فوت خود. از جمله امتیازاتی که به موجب شرع و قانون به افراد داده شده تا بتوانند در خصوص امور بعد از فوتشان به تعیین و تکلیف بپردازند نوشتن وصیت طی سندی به نام وصیت نامه است.

داشتن یک وصیت نامه می‌تواند دارای آثار فردی و اجتماعی مفیدی باشد. از جمله اینکه تا حد زیادی از بروز اختلاف میان وراث بعد از فوت جلوگیری نموده، موجبات تجلی و ظهور خواست و اراده فرد بعد از فوت گردد و از حضور افراد در محاکم جهت حل اختلاف در تقسیم ارث و امور مربوط به ارث بکاهد.

وصیت نامه چیست؟

وصیت نامه سندی است که قبل از فوت توسط فرد جهت تعیین تکلیف اموال و دارایی‌ها یا به عبارتی آنچه از او به ارث باقی می‌ماند و یا دستور به انجام امر یا اموری برای بعد از فوتش تنظیم می‌شود که محتوای این سند در اصطلاح حقوقی وصیت نام دارد. به موجب ماده ۸۲۵ و ۸۲۶ قانون مدنی وصیت می‌تواند به دو صورت عهدی یا تملیکی باشد. وصیت تملیکی آن است که فردی مال یا منفعت مالی را برای زمان بعد از فوت خود مجانی به مالکیت شخص دیگری دهد و وصیت عهدی عبارت است از اینکه شخص یک یا چند نفر را مامور بر انجام امر یا اموری برای بعد از فوت خود نماید. بر اساس ماده ۲۷۶ قانون امور حسبی وصیت فرد از حیث قانونی می‌تواند در سندی به نام وصیت نامه و به سه صورت دست نویس (خودنوشت)، رسمی (محضری) و سری باشد. مستفاد از ماده ۲۹۱ قانون امور حسبی جهت اعتبار وصیت نامه بعد از فوت در مراجع رسمی، همچنین حصول اطمینان از اجرای وصیت، وصیت نامه باید کاملا مطابق تشریفات قانونی و شرعی تنظیم گردد.

وصیت نامه دست نویس یا خودنوشت

وصیت نامه دست نویس که به آن وصیت نامه خود نوشت نیز گفته می‌شود سندی عادی است که فرد وصیت کننده (موصی) به خط خود نوشته و در آن به تعیین تکلیف در خصوص اموال و دارایی‌ها و برخی امور برای زمان بعد از فوت خود می‌نماید. جهت اعتبار وصیت نامه خود نوشت رعایت شرایط و ضوابط زیر الزامی است:

۱حتما باید به خط خود وصیت کننده نوشته شده باشد. (بر اساس ماده ۲۸۰ قانون امور حسبی افراد بی سواد قادر به تنظیم وصیت نامه خود نوشت نخواهند بود)

۲تاریخ تنظیم وصیت اعم از روز، ماه، سال به خط وصیت کننده موجود باشد.

۳وصیت کننده آن را امضا زده باشد. (مهر یا اثر انگشت جایگزین امضاء نمی‌گردد.)

۴برای اعتبار و استفاده از وصیت نامه خودنوشت در محاکم علاوه بر موارد بالا باید به این مهم نیز اشاره داشت که بر اساس ماده ۲۹۴ قانون امور حسبی که اشعار می‌دارد: "دادگاه بخش در آگهی که برای اداره یا تصفیه ترکه یا تصدیق حصر وراثت می‌شود قید می‌کند که هر کس وصیت‌نامه‌ای از متوفی نزد او است در مدت سه ماه به دادگاهی که آگهی نموده بفرستد و پس از گذشتن این مدت هر وصیت‌نامه‌ای (جز وصیت‌نامه رسمی و سری) ابراز شود از درجه اعتبار ساقط است. " چنانچه وصیت نامه خودنوشت ظرف سه ماه از آگهی حصر وراثت به دادگاه فرستاده نشود از درجه اعتبار ساقط است.

وصیت نامه رسمی

یکی دیگر از انواع وصیت نامه، وصیت نامه رسمی (محضری) است. وصیت نامه رسمی یا محضری یکی از انواع وصیت نامه است که با حضور فرد در دفاتر اسناد رسمی تنظیم گردیده و مانند سایر اسناد رسمی تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی از اعتبار قانونی بالایی برخوردار می‌باشد و می‌تواند نقش زیادی در پیشگیری از اختلاف در تقسیم ارث داشته باشد. این وصیت نامه دارای نکات مثبتی است که در زیر به آن شاره می‌گردد:

بر خلاف وصیت نامه خودنوشت و وصیت نامه سری امکان تنظیم وصیت نامه رسمی برای افراد بی سواد نیز فراهم است.

با ثبت رسمی وصیت نامه، دیگر نیازی به اثبات اصالت سند وصیت نامه در محاکم نخواهد بود.

وصیت کننده می‌تواند اطمینان داشته باشد که پس از فوتش مفاد وصیت نامه تغییری نخواهد یافت.

در صورت مخدوش یا گم شدن آن همواره یک نسخه از وصیت نامه در دفتر اسناد رسمی‌ای که وصیت نامه در آن تنظیم شده موجود می‌باشد.

وصیت نامه سری

یکی دیگر از انواع وصیت نامه، وصیت نامه سری می‌باشد که در واقع ترکیبی از وصیت نامه خودنوشت (دست نویس) و وصیت نامه محضری (رسمی) بوده که در ادامه به توضیح شرایط اعتبار و تنظیم آن اشاره می‌نماییم:

وصیت نامه سری می‌تواند به خط خود موصی (وصیت کننده) یا به خط فرد دیگری نوشته شود، اما باید حتما به امضای موصی برسد.

بر اساس ماده ۲۸۰ قانون امور حسبی افراد بی سواد نمی‌توانند وصیت نامه سری تنظیم کنند.

اشخاصی که نمی‌توانند صحبت کنند برای تنظیم وصیت نامه سری باید آن را به خط خود نوشته و امضا کنند و در حضور مسئول دفتر اسناد رسمی در وصیت نامه بنویسد که وصیت نامه متعلق به اوست و مسئول دفتر نیز باید صحت آن را تایید کند.

پس از تنظیم در اداره ثبت محل اقامت موصی یا محل‌های دیگری که در آیین نامه وزارت دادگستری تعیین شده است به امانت گذاشته می‌شود و علت سری نام گذاشتن آن نیز همین امر است.

این نوع از وصیت نامه یک سند عادی است، اما سند ثبت امانت گذاردن آن سندی رسمی محسوب شده و به همین موجب وصیت کننده با امانت گذاردن آن به صحتش اقرار نموده و اثبات جعلی بودن و عدم اعتبار آن با مدعی عدم اعتبار می‌باشد.

انتهای پیام/