توانمندسازی زندانیان؛ اولویت اصلی دستگاه قضا در حوزه زندانبانی/ ثبت رکورد اشتغال زندانیان

- طی دو سال اخیر در دوره تحول در دستگاه قضایی، بر اساس سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و بنا به تاکیدات آیت‌الله رییسی در جهت اصلاح امور زندان و زندانیان گام‌های ارزنده‌ای برداشته‌ شده است.

یکی از موارد تحولی در زندان‌های کشور در دوره تحول، توجه به مقوله اشتغال زندانیان و کسب درآمد آنها در دوران تحمل محکومیت است؛ امری که به فرآیند اصلاح و بازاجتماعی زندانیان و همچنین رفاه معیشتی خانواده‌های‌شان کمک شایانی کرده است.

توانمندسازی زندانیان؛ اولویت اصلی دستگاه قضایی 

«می‌خواهیم زندانیان را توانمند سازیم تا شغل آبرومندانه با درآمد مکفی داشته باشند»؛ این جمله حاج‌محمدی رئیس سازمان زندان‌ها، برآیند راهبردی است که دستگاه قضایی در دوره تحول بر روی آن متمرکز است؛ راهبردی که برگرفته از نگاه به زندانی در نظام زندانبانی اسلامی است؛ نگاهی که زندان را یک آموزشگاه و محل تربیت و بازاجتماعی کردن زندانیان می‌انگارد. به طور کلی، زندانبانی در نظام دینی با نظام‌های غیر دینی تفاوت دارد و یکی از شاخصه‌های مهم در این نظام زندانبانی، بی‌تفاوت نبودن نسبت به زندانی و سرنوشت اوست.

از بین بردن یکی از زمینه‌های محرز جرم با اشتغالزایی برای زندانیان

در نظام زندانبانی جمهوری اسلامی ایران هدف آن است که تمهیداتی فراهم شود که زمینه بازگشت زندانی به زندان از بین برود؛ بر همین اساس، از آنجاییکه یکی از زمینه‌های بروز جرم، بیکاری و نداشتن شغل است، لذا توانمند کردن زندانیان و کمک به آنها برای حرفه‌آموزی و مشغول شدن به یک حرفه و شغل آبرومند و درآمدساز، به عنوان یکی از اهداف دستگاه قضایی و سازمان زندان‌ها تعریف شده است که در دوره تحول به این مهم، توجه دوچندان شده است. 

زندانی در طول تحمل حبس، زمان لازم و مناسبی برای فراگرفتن شغل و حرفه‌ای منطبق با مبانی فکری و فرهنگی و نیز استعدادهای فردی و توان ذاتی‌اش را دارا می‌باشد و دستگاه قضایی و سازمان زندان‌ها شرایط و زیرساخت‌های لازم را برای حرفه آموزی زندانیان فراهم آورده‌اند.

«اشتغال زندانیان» در صدر اولویت‌های ۱۲ گانه سازمان زندان‌ها 

«اشتغال زندانیان» در کنار مقوله‌های دیگری نظیر «ارتقای امنیت در زندان‌ها»، «توسعه اقدامات بهداشتی و سلامت زندانیان»،  «انتقال زندان‌ها به خارج از حریم شهرها»، «تقویت دادرسی الکترونیک و پابندها»،«کاهش جمعیت کیفری به ویژه محکومین جرایم مالی» و غیره در زمره اولویت‌های ۱۲ گانه سازمان زندان‌ها برای سال ۹۹ بود؛ بر همین اساس، در ابتدای سال ۹۹، رسیدن به اشغال ۵۰ درصدی زندانیان هدفگذاری شد.

آیت‌الله رئیسی در تاریخ ۲۵ اسفند سال گذشته در جریان آخرین جلسه شورای عالی قوه قضاییه در سال ۹۹ به موضوع اشتغالزایی در زندان و توجه به وضعیت اقتصادی خانواده‌های زندانیان اشاره کرد و گفت که توجه به اشتغال در زندان از ۱۵ و ۲۰ درصد به ۵۰ درصد رسیده و در برخی استان‌ها حتی بیش از این رقم بوده است.

تحقق آمار ۵۴ درصدی اشتغال زندانیان در سال ۹۹  

حاج‌محمدی، رئیس سازمان زندان‌ها نیز در همان جلسه با اشاره به وعده این سازمان مبنی بر تحقق آمار ۵۰ درصدی اشتغال زندانیان در ابتدای سال ۹۹ اعلام کرد: برای اولین بار سازمان زندان‌ها موفق شد آمار ۵۴ درصدی اشتغال زندانیان در زندان‌ها را محقق کند که بر این اساس افراد در ازای فعالیت خود در زندان‌ها مزد دریافت کرده و ارزش افزوده ایجاد می‌کنند.

تحقق آمار ۵۴ درصدی اشتغال زندانیان در سال ۹۹ یک رکورد در این زمینه محسوب می‌شود که با فراهم شدن زیرساخت‌های حرفه‌آموزی و اشتغال در زندان‌های کشور از سوی مسئولان قضایی محقق شد و حکایت از اهتمام قوه قضاییه در دوره تحول به مقوله اشتغال زندانیان و اصلاح و بازاجتماعی کردن آنها و رفاه معیشتی خانواده آنها دارد. 

هدفگذاری ۸۰ درصدی اشتغال زندانیان در سال جدید

«هدفگذاری امسال سازمان زندان‌ها، اشتغال ۸۰ درصدی زندانیان است»؛ این جمله‌ای بود که حاج‌محمدی رئیس سازمان زندان‌ها در تاریخ ۲۵ فروردین در مراسم «رونمایی از سامانه حمایت از خانواده زندانیان» بر روی آن تاکید کرد و گفت: در سال ۱۴۰۰ چشم‌انداز سازمان زندان‌ها، اجرای سند تحول قضایی است؛ در سال ۱۴۰۰ علاوه بر آنچه در سال قبل اعلام کردیم، ۴ اولویت اصلی مدنظر است؛ یکی اشتغال ۸۰ درصدی زندانیان است و بحث دیگر رسیدگی به خانواده زندانیان و تلاش بیشتر برای اجرای دقیق‌تر تفکیک و طبقه بندی زندانیان می‌باشد و اولویت دیگر ما اصلاح بزهکاران و مقوله توبه است.

سال ۱۴۰۰ سال اشتغال‌زایی ۸۰ درصدی در زندان‌های تهران

 سیدحشمت‌الله حیات‌الغیب، مدیرکل زندان‌های استان تهران روز ۲۳ فروردین در جلسه هم‌اندیشی و نشست تخصصی کارشناسان اشتغال و حرفه آموزی زندان‌های استان تهران با اشاره به اشتغال زندانیان به عنوان یکی از اولویت های کلیدی و مورد تاکید رئیس سازمان زندان‌ها اظهار کرد: با توجه به جمعیت کیفری این استان و ظرفیت‌های موجود، سال ۱۴۰۰ سال اشتغال ۸۰ درصدی در زندان‌های استان تهران خواهد بود.

مدیرکل زندان های استان تهران خاطرنشان کرد: ضمن استفاده از ظرفیت‌های درون و برون سازمانی و ارائه راهکارهای توسعه فعالیت‌های مهارت آموزی به عنوان رکن اصلی توسعه اشتغال، با تمام امکانات موجود برای تحقق این اولويت گام برمی داریم.