برای حفاظت از خانه مشیرالدوله نباید پلاسکو بازسازی می‌شد

نصرالله حدادی کارشناس بنا‌های تاریخی درخصوص علت رهاشدگی بنا‌های تاریخی و سهولت تعرض به حریم این بنا‌ها به میزان گفت: برخلاف دیگر نقاط دنیا که یک سازمان متولی صیانت از بنا‌های تاریخی می‌شود در کشور ما به دلیل اینکه دارای یک سازمان متمرکز و متشکل در این خصوص نیستیم این شرایط پدید آمده است. ظاهرا در ایران باید وزارت میراث فرهنگی متولی این امر باشد، اما ساختمان‌های تاریخی زیادی هستند که زیر نظر سازمان فرهنگی و هنری شهرداری اداره می‌شوند. بنا‌های دیگری هستند که زیر نظر سازمان بافت تاریخی شهرداری قرار دارند. ساختمان‌های دیگری هم هستند که اداره آن‌ها بر عهده یکی دیگر از نهاد‌های شهرداری گذاشته شده است.

 

وی ادامه داد: اما آن بنا‌هایی که زیر نظر خود وزارت میراث فرهنگی هستند هم به نوعی بدون متولی مانده اند. این وزارتخانه صرفا برای این نوع بنا‌ها داشتن ارزش تاریخی را ثبت می‌کند، اما صاحب این بنا‌ها را به دردسر می‌اندازد و آن‌ها هم که بلاتکلیف می‌مانند و برای تعیین وضعیت این ساختمان‌ها ناگزیر از طرح شکایت می‌شوند. در نهایت، اما این اقدام‌ها به نتیجه‌ای نمی‌رسد و این ساختمان‌ها که بی متولی می‌مانند دچار فرسودگی می‌شوند؛ بنابراین عدم یک کاسه بودن متولی گری ساختمان‌های دارای ارزش تاریخی باعث شده تا این نوع بنا‌ها در معرض آسیب قرار بگیرند.

حدادی با اشاره به ساخت و ساز‌های بی ضابطه در حریم بنا‌های تاریخی اظهار داشت: لازم است برای همه بنا‌های تاریخی حریمی تعریف شود. در کشوری مثل هند در گذشته از فاصله پنجاه یا صد متری یک خانه تاریخی خودرویی عبور می‌کرده الان در آنجا مقرر شده از یک فاصله مشخصی از آن بنا هیچ خودرویی حق تردد ندارد چرا که ممکن است باعث آسیب به این بنا بشود. مثال دیگر ساختمان مشق تهران است که فضای پیرامونی اش به پیاده راه تبدیل شده است.

 

 

وی با بیان اینکه امروز، اما متاسفانه ما برای ساختمان‌های تاریخی حریمی قائل نمی‌شویم افزود: یک نمونه همین ساختمان پلاسکو است که قرار نبود دوباره با همان وضعیت ساخته شود. چون در نزدیکی بنای ساختمان مشیرالدوله قرار دارد و به خاطر حفاظت از خانه مشیرالدوله نباید پلاسکو دوباره ساخته می‌شد. اما این اتفاق اقتاد و کسی هم اعتراضی نکرد. مشکل ساختمان‌های تاریخی ما همین است که حریم ندارند. یک نمونه دیگر سرای دلگشا در بازار تهران است. در کنار این بنا ساخت و ساز‌هایی اتفاق افتاد که خطر خروج این بنا از فهرست جهانی را داشت، اما باز کار ادامه پیدا کرد. یا مثلا همین برج جهان نما در اصفهان که بعد از دوندگی و پیگیری زیاد نزدیک بود میدان نقش جهان از فهرست آثار جهانی یونسکو خارج شود. همین متمرکز نبودن کار‌ها در دست یک نهاد است که باعث بروز این وضعیت شده است.

حدادی در واکنش به این پرسش که آیا دانش لازم برای مرمت آثار تاریخی در کشور ما وجود دارد گفت: من با قاطعیت نمی‌توانم در این باره صحبت کنم. اما باید بگویم ما در شهری مثل تهران آثار تاریخی مختلفی داشته ایم که بودجه لازم برای مرمت این بنا‌ها را هم تصویب کرده اند، اما بعد، چون مصالح مورد نیاز تامین نشده از مصالح نامرغوب برای بازسازی این بنا‌ها استفاده شده است. آن فردی که مسوول مرمت است نباید زیر بار برود. اما به این فرد گفته می‌شود که ما بودجه کافی را نداریم و او هم ناچار به انجام کار می‌شود.