بعد از انقلاب وارث یک دولت واقعی دارای مقبولیت و مشروعیت شده ایم

به گزارش گروه سیاسی ،عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور، در نشست صمیمانه‌ای که به مناسبت روز کارمند با حضور بانوان شاغل در وزارت کشور، سازمان‌های تابعه و استانداری تهران، برگزار شد، با بیان اینکه هفته دولت و یاد شهدای عزیز این ایام و شهدای انقلاب اسلامی را گرامی می‌داریم و از خداوند متعال خواستاریم تا توفیق درک، معرفت و عمل به راه شهدا و امام (ره) را عنایت کند، اظهار کرد: درهفته دولت اگر بخواهیم نعمت‌های انقلاب، امام و شهدا را نام ببریم واقعاً غیر قابل شمارش است و هر کدام از این نعمت‌ها برای ما جای شکر دارد؛ اما باید گفت: شکر اینکه دولت و هفته دولت داریم به چه معناست؟

در این نشست که با حضور فریبا نظری (مشاور وزیر کشور در امور زنان و خانواده)، جواد ناصریان معاون مدیریت و توسعه منابع و محمد ابراهیم شوشتری؛ مشاور وزیر و رئیس مرکز حراست وزارت کشور برگزار شد، در تشریح معنای اهمیت دولت و هفته دولت گفت: دولت در ادبیات سیاسی معنایی خاصی دارد. ملت نیز معنای خاص خود را دارد. در ادبیات سیاسی، دولت سازی و ملت سازی مفاهیم عمیقی دارند. اینکه تعدادی در جایی جمع شوند و کشوری را اداره کنند به معنی دولت نیست و یا این که عده‌ای در یک مکان جغرافیایی قرار بگیرند نیز به معنی ملت نیست. اگر روند شکل‌گیری دولت‌ها در ایران را بررسی کنیم به جرأت می‌توانم بگویم تا انقلاب اسلامی به معنا و مفهوم واقعی دولت نداشته ایم.

رحمانی فضلی اضافه کرد: از ویژگی‌های اصلی دولت و مفهوم دولت، مقبولیت و مشروعیت است. بر اساس این دو شاخص می‌توان این سوال را پرسید که آیا دولت‌های قبل از انقلاب اسلامی مقبولیت داشته اند یا خیر؟ که می‌توان پاسخ داد؛ صد درصد نداشتند. زیرا برخاسته از متن مردم نبودند. دولت‌ها بیشتر بر اساس ملوک الطوایفی یا قدرت‌های پراکنده مبتنی بر مالکیت زمین شکل می‌گرفتند؛ زیرا اساس قدرت زمین بود وکسانی که دارای زمین بودند، قدرت اقتصادی و سپس قدرت سیاسی و نظامی پیدا می‌کردند.

وی تصریح کرد: قبل از انقلاب هیچ دولتی برخاسته از متن مردم نبود. یعنی هیچ دولتی بر اساس رای و اراده مردم انتخاب نمی‌شد؛ بنابراین نه تنها مشروعیت بلکه مقبولیت هم نداشتند و در عملکرد آن‌ها هم این موضوع کاملا روشن بود. زیرا مردم در نقشی در اداره کشور نداشتند و در مسیر تصمیم گیری و تصمیم‌سازی نبودند. مجلس و تفکیک قوایی هم وجود نداشت. اگر هیات حاکمه‌ای به نام سلطنت بوده، هم مجلس، هم قوه قضاییه و هم اجراییه در آنجا تجمیع پیدا می‌کرد و آن‌ها هرتصمیمی که می‌خواستند می‌گرفتند؛ به عبارت دیگر رابطه ملت، با دولت یک طرفه و یک سویه بود. آن‌ها امر و نهی می‌کردند و مردم نیز باید گوش می‌دادند؛ و سرباز و خراج برای جنگ می‌دادند.

به گفته وی در کشور‌های اروپایی مالکین در حوزه‌های مختلف به معنای واقعی وجود داشتند که مِلک برای آن‌ها بود و سرباز و ارتش و حکومت محلی وشورای تصمیم‌گیری داشتند. جنگ‌های شدیدی در اروپا طی صد‌ها سال رخ داد. بعد آن‌ها به مرور تصمیم می‌گیرند که دولت مرکزی درست کنند؛ بنابراین کلونی‌های قدرت جمع می‌شوند و دولت مرکزی ایجاد می‌کنند، از هرکدام از این کلونی‌ها هم چندنفر برای دولت مرکزی قانون‌گذار می‌شوند. در حقیقت دولت مرکزی فاقد قدرت واقعی است و قدرت واقعی در اختیار مناطق است. اما برخلاف آن‌ها در کشور ما همه مِلک ایران برای شاه بود. شاهان وقتی به سلطنت می‌رسیدند والی‌ها را تغییر می‌دادند و آدم‌های خودشان را قرار می‌دادند. والی‌ها هم حاکمان خود را عوض می‌کردند، برای اینکه مطابق دستور والی عمل کنند. در حقیقت شکل گیری حکومت و سلسله مراتب قدرت کاملا یکسویه بود و مردم نقشی نداشتند.

رحمانی فضلی با بیان اینکه تا مشروطیت واژه ملت و مردم در ایران نداشتیم، گفت: محترم‌ترین واژه رعیت بود. پس وقتی این چنین رابطه‌ای بین مردم و حاکمیت برقرار بود، مقبولیتی در نزد مردم و مشروعیتی برای اعمال حاکمیت وجود نداشت.

وی با بیان اینکه ازدوره مشروطه تا انقلاب اسلامی، به ظاهر مشروطه و مجلس و قوه قضاییه شکل گرفت، اظهار کرد: استبداد صغیر و استبداد کبیر و به توپ بستن مجلس انتخابات تشریفاتی در این میان رخ داد. در حقیقت رابطه بر اساس استبداد و زور بود و نتیجه‌اش این شد که همه دولت‌های آن زمان یا در رقابت‌های قدرت، یا با قیام‌های مردمی از بین رفتند. در واقع می‌توانیم ادعا کنیم که برای اولین بار در ایران، بعد از انقلاب، وارث یک دولت واقعی دارای مقبولیت و مشروعیت شده ایم و این یکی از هدایای امام و انقلاب به ما است که دارای دولت مقبول و مشروع هستیم که با رای مردم انتخاب شده است و بر اساس قانون اعمال حاکمیت می‌کند.

وی در ادامه اذعان کرد:گرامیداشت این هفته‌ها و ایام برای شکرگذاری این عنایت خداوند است. دولتی که دارای مقبولیت و مشروعیت است می‌تواند ۴۰ سال مقاومت کند، جنگ ۸ساله را پشت سر و تحریم‌ها را پشت سر بگذارد و در عین حال توسعه را به پیش ببرد. البته نارضایتی‌هایی هم وجود دارد که در همه کشور‌ها هست؛ اما جابجایی قدرت به اراده و خواست مردم شکل می‌گیرد و نظارت بر دولت هم برعهده مردم بوده است.

وی در ادامه گفت:اگر پایین‌ترین مراحل حکومتی مانند دهیاری‌ها را درنظر بگیریم، ۳۷،۰۰۰ نفر مدیر روستایی در کشور داریم. اگر ۳۷ هزار را در چهار دوره انتخابات ضرب کنیم ۱۲۰ هزار نفر می‌شود اگر ازاین تعداد بگوییم ۵۰هزار نفر تکرار است، حدود ۸۰هزار مدیر روستایی تربیت کرده‌ایم. در شهر و مجلس نیز به همین صورت است. وقتی حرکت دست مردم می‌افتد و آن‌ها با رضایت خودشان انتخاب می‌کنند این اتفاقات هم رخ می‌دهد.

رحمانی فضلی با اشاره به جلساتی که با مدیران روستایی برگزار شده اظهار کرد: انصافاً آن‌ها مدیران قوی هستند. دهیاران هم بعد اجرایی خوبی دارند و هم تحصیلات عالیه هم دارند؛ هشتاد هزار مدیر روستایی عدد بزرگی است. در شهرداری و فرمانداری و نظائر آن نیز وضعیت همین است. در کل استان‌ها بیش از ۵۲۰ مدیر خانم داریم و در وزارت کشور، استانداری ها، فرمانداری‌ها و بخشداری نیز زنان بسیاری مشغول به کار هستند؛ این عدد بزرگی است. ما نباید بر اساس آنچه که نداشتیم و نداریم و البته باید به دست بیاوریم و به سمت آن حرکت کنیم، ناشکری کنیم. این کشور طی ۴۰ سال با وجود تمام فشارها، ایستاده و نباید مقایسه لحظه به لحظه کنیم، بلکه باید فرآیند‌ها و روند‌ها را در نظر داشته باشیم.

وی ادامه داد: بیش از ۲۰۰ سال است که در کشور‌های اروپایی، به قول خودشان دموکراسی جاری است. از قرن ۱۸ به استثمار کشور‌های جهان سوم دست زدند و با کشف انرژی بخار و ساخت کشتی‌های بزرگ تمام دنیا را چپاول کردند. اما در همان زمان تا قبل از مشروطیت و انقلاب اسلامی، ملاک در اینجا تعداد حرم‌سرا‌هایی شاهان بوده است. همان زمان که اروپا قوه بخار را درست می‌کرد، در اینجا حرمسرا را گسترش می‌دادند.

وزیر کشور افزود: ۴۰ سال است که سخت‌ترین فشار‌ها را تحمل می‌کنیم و آن‌ها می‌گویند چرا موشک می‌سازید؟ چرا در علوم فضایی پیشرفت کرده اید؟ زیرا ما در زمان جنگ در حالیکه خانه و کاشانه مردم عزیزمان زیر موشک باران قرار داشت، باید دنیا را می‌گشتیم تا بتوانیم موشک و بلکه گلوله را پیدا کنیم. آن‌ها می‌گویند چرا در حوزه انرژی هسته‌ای وارد می‌شوید؟ آن‌ها نگران این موضوع هستند که ما در همه حوزه‌های علمی جلو هستیم. همچنین در بخش‌های سیاسی هم به همین صورت است. آن‌ها می‌گویند که در افغانستان سوریه، عراق و ونزوئلا چه کار می‌کنید؟ غزه و فلسطین چه ربطی به شما دارد؟ ما می‌گوییم کشور‌های منطقه ما، مانند افغانستان چه ربطی به آمریکا دارد؟ اگر ما در این کشور‌ها از حق مردم حمایت می‌کنیم به علت آن است که این کشور‌ها همسایه ما هستند یا دولت آن‌ها از ما در خواست کرده است و اگر ملت مسلمان تقاضای کمک کنند وظیفه ماست، زیرا هم دین‌ما هستند. کدام ملت از آمریکا تقاضا کرده است که به کشورشان بیاید؟ ما سؤال می‌کنیم که شما با کدام کشور در حال توسعه و جهان سوم و پیشرفته ارتباط داشته که توانستید وضع آن‌ها را خوب کنید؟ هیچ کشوری، چون این رابطه یک رابطه یک طرفه است.

وی اضافه کرد: دولتی داریم که مبتنی بر خواست و اراده مردم است. ما باید این دولت‌ها را کارآمد کنیم. آنچه که مقبولیت و مشروعیت دولت را دچار اشکال می‌کند ناکارآمدی است.

وی افزود: اگر اخبار خارجی را گوش دهید به طور مثال اگر اتفاقی در دولت بیفتد اسم آن فرد را نمی‌برند می‌گویند دولت ایران. اگر موضوعی در مجلس پیش بیاید می‌گویند مجلس ایران ناکارآمد است و.. چرا؟ آن‌ها می‌خواهند نهاد‌های مقبول و مشروع را از مقبولیت و مشروعیت بیاندازند. یک حکومت مبتنی بر همین نهاد‌های حکومتی است است. اگر انتقادی داریم باید انتقاد را مطرح کنیم و اشکالی هم ندارد؛ اما باید بدانیم که به هر میزانی که دولت را تضعیف و ناکارآمد کنیم یک نهاد حاکمیتی را دچار اشکال می‌کنیم. فردایی که این دولت نبود و دولت منتخب شما بود، یک دولتی با پیش داوری و پیش زمینه نارکارآمد در ذهن مردم است؛ و فردا نیز برای دولت شما اعتباری قائل نخواهند بود. یا اگر مجلسی ضعیف شود دیگر برای قوانین مجلس، اهمیتی قائل نمی‌شوند.

وزیر کشورخاطرنشان کرد: کارآمدی مورد مهمی است. اما چرا اهمیت دارد؟ برای اینکه مردم ما را به عنوان متولی حکومت انتخاب می‌کنند، برای اینکه امور آن‌ها را اداره کنیم. رابطه بین دولت و ملت با یک حلقه به نام سرمایه اجتماعی به هم متصل است. وقتی سرمایه اجتماعی ضعیف شود، یعنی حلقه وصل کننده ضعیف می‌شود، اگر این حلقه تقویت شود، امید و نشاط ایجاد می‌شود.

رحمانی فضلی با بیان اینکه بیش از هزارسال است که مشکلات و مسائلی فراوانی داشتیم و در هر جای دنیا ناکارآمدی و نارضایتی‌هایی وجود دارد، زیرا انسان موجودی کمال گرا است و بر اساس کمالاتش، مطالباتش نیز بالا می‌رود، گفت: هرجای دنیا هم اگر نظرسنجی صورت بگیرد، عده‌ای از مردم ناراضی هستند.

وی با اشاره به اینکه باید کاری کنیم کارآمدی بالا رود و وزارت کشور اصلی‌ترین محور کارآمد کردن دستگاه‌های اجرایی و در اموری برخی از دستگاه‌های غیر اجرایی است گفت: در وزارت کشور باید تلاش کنیم مشروعیت و مقبولیت دولت را بالا ببریم؛ که این کار به وسیله کارآمدی صورت می‌گیرد. برای مثال در حوزه سیاست و انتخابات اگر وزارت کشور انتخاباتی برگزار کند که در آن شبهه باشد یا بی طرفی بهم بخورد، مطمئن باشید که مشروعیت را دچار اشکال کردیم. در بخش امنیتی نیز می‌توان گفت امنیت زیربنای همه فعالیت‌ها در کشور است. ما در کشور انواع اقوام و اقلیت‌ها واحزاب را درحوزه سیاسی داریم هرچند از عملکرد احزاب راضی نیستیم و باید قوی‌تر باشند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت کشور وزیر کشور در ادامه گفت: حوزه امنیت بستری برای فعالیت سیاسی اجتماعی اقتصادی و.. است. شما به عنوان متولیان امنیت در کشور باید با کارآمدی امنیت را بالا ببرید. باید کاری کنیم که این کشور از مرز‌ها گرفته تا داخل هیچ فضای ناامنی نداشته باشد؛ که شما باید در حوزه‌های مختلف این را انجام دهید که انجام هم می‌دهید. باید بدانیم مجموعه اقدامات ما موجب کارآمدن شدن و تقویت اعتماد و سرمایه اجتماعی می‌شود. باید تلاش کنیم تا نظام در چارچوب اجرایی خود، روان و با نشاط، کارآمد، امید بخش و اعتمادزا باشد. باید بدانیم هر کداممان، سهمان در افزایش اعتماد و امید و مقبولیت چقدر است. اگر تک تک نیروها، سهم خودشان را انجام دهند، دولت، دولت مقتدر خواهد شد. وقتی به عنوان منظومه در کشور هر کدام کارهایمان را خوب انجام دهیم، دولت مقتدر ایجاد خواهد شد و اگر انجام ندهیم این اتفاق نمی‌افتد.

رحمانی فضلی در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به حاضرین در جلسه با اشاره به اینکه شما زنان را به عنوان انسان قدرتمند و توانمند می‌بینم که در برخی موارد حتی بر‌تر از مردان هستید اضافه کرد: در انتصابات، به جنسیت افراد توجه نمی‌کنم بلکه توانمندی افراد حائز اهمیت است.