خطیب جمعه تهران: استقراض از بانک مرکزی و ناترازی بودجه ریشه اصلی تورم در کشور است

به گزارش صدا و سیما، حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمدحسن ابوترابی فرد در خطبه‌های نماز جمعه این هفته تهران گفت: در این دوران که جهان اسلام با مشکلات مختلف رو‌به‌رو است، نباید مردم غزه و قهرمانان فلسطین را فراموش کنیم. مجاهدان اقتدارآفرین یمن و حزب‌الله نیز باید همواره در افکار و نگاه ما قرار داشته باشند.

وی افزود: در اندیشه دینی و در مدرسه اهل‌بیت علیهم‌السلام، بنای رفیع سیاست و سیاست‌ورزی دینی بر علم، حلم، رحمت، بزرگواری و کرم نهاده شده است. در نگاه اسلام، سیاست ابزاری برای رسیدن به دنیا و قدرت نیست، بلکه سیاست باید در وصف عالمان حلیم، بردبار و بزرگوار تعریف شود. در انقلاب اسلامی، حوزه و دانشگاه در عالی‌ترین سطح از وحدت و پیوند تجلی پیدا کردند، زیرا حلقه پیوند این دو نهاد، عقلانیت و علم و مرجعیت دانش و برهان است. این جایگاه رفیع، راه را برای رسیدن به وحی، معرفت‌الله، معرفت رسول‌الله صل اله علیه و اله و معرفت اهل‌بیت علیهم‌السلام هموار می‌کند.

خطیب جمعه تهران گفت: به همین دلیل، شاهد یکی از زیباترین و مستحکم‌ترین پیوند‌ها میان حوزه و دانشگاه بوده‌ایم؛ حوزه و دانشگاه دست در دست یکدیگر، حرکت خود را برای تحقق یک آرمان بلند آغاز کردند و در دوران دفاع مقدس شاهد یکی از زیباترین جلوه‌های این پیوند بودیم. در همه رده‌های مبارزه با قدرت‌های مسلط غرب و شرق در هشت سال دفاع مقدس، دانشگاهیان و حوزویان در کنار یکدیگر و با اقتدار حضور داشتند. این حضور و پیوند، مسیر را برای نقش‌آفرینی مشترک حوزه و دانشگاه در عرصه تعالی علمی کشور هموار کرد و نتیجه آن، شکوفایی علمی ایران، تولید علم در حوزه‌ها و رشته‌های متنوع، به‌ویژه در علوم انسانی، دستیابی به فناوری‌های نوین و خلق قدرت ملی بوده است؛ دستاورد‌هایی که ثمره پیوند عمیق و راهبردی حوزه و دانشگاه به شمار می‌رود.

وی با تأکید بر ضرورت پاسداشت علم، اخلاق و کرامت انسانی در عرصه حکمرانی، اظهار داشت: با سلوک عالمانه، گفتار مبتنی بر برهان و اخلاق برخاسته از کرامت انسانی می‌توان جایگاه علم و دانش را پاس داشت و آن را در مسیر صحیح به کار گرفت. یکی از مسائل قابل توجه این است که پرورش‌یافتگان ممتاز و برجسته حوزه و دانشگاه، آنگونه که شایسته و مورد انتظار است، در نظام حکمرانی کشور حضور مؤثر ندارند و این حضور باید به‌طور جدی ارتقا پیدا کند. نتیجه این کاستی آن است که در بسیاری از تصمیمات کلان کشور، شاهد شکل‌گیری قله‌هایی از پشتوانه علمی، پژوهشی و معرفتی لازم نیستیم. فقدان این پشتوانه علمی و پژوهشی، فاصله‌ای معنادار میان علم و دانش با فرآیند‌های تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری ایجاد می‌کند و همین فاصله، زمینه بروز خطا‌ها را فراهم می‌آورد.

ابوترابی با خطاب قرار دادن مدیران اجرایی و مقامات مسئول کشور، گفت: مدیران اجرایی و مسئولان کشور باید پیوند خود را با دو نهاد حوزه و دانشگاه مستحکم کنند. هر قدر مبانی تصمیم‌گیری در حوزه‌های مختلف از پشتوانه علمی، کارشناسی، پژوهشی و تحقیقی قوی‌تری برخوردار باشد، قطعاً با خطای کمتری مواجه خواهد شد. مدیران کشور و نخبگان علمی، دانشگاهی و حوزوی باید به یک زبان مشترک دست یابند. این زبان مشترک، مسیر خلق قدرت، اتخاذ تصمیم‌های درست و شکل‌گیری سرمایه اجتماعی قوی‌تر و پایدارتر را هموار می‌کند.

وی افزود: در آستانه تقدیم لایحه بودجه ۱۴۰۵ به مجلس شورای اسلامی و با توجه به نوسانات بازار ارز و بی‌ثباتی شاخص‌های اصلی اقتصاد کلان، توجه ویژه و مستمر دستگاه‌ها و نهاد‌های مختلف کشور به حوزه اقتصاد اهمیت زیادی دارد. نگاه ویژه و مستمر دولت، مجلس شورای اسلامی، دستگاه قضا، رسانه ملی، نهادها، نخبگان علمی و سیاسی، و همچنین آحاد ملت عزیز، به ویژه فعالان اقتصادی و کارآفرینان، به حوزه اقتصاد امری ضروری است. ما باید برای تحول و ارتقای نظام حکمرانی اقتصادی کشور، به همفکری و برنامه‌ریزی مبتنی بر دانش و تجربه توجه ویژه داشته باشیم.

خطیب جمعه تهران گفت: در طول چهار دهه اخیر کشور با فشار‌های مختلفی از جمله تحریم‌های اقتصادی، جنگ تحمیلی هشت ساله، جنگ ۱۲ روزه و رویارویی اقتدار آفرین با دو قدرت هسته‌ای جهان که یکی از آنها آمریکا بود، مواجه بوده است. با این حال، باید به حجم تجارت کشور در سال ۱۳۵۷ و مقایسه آن با وضعیت امروز توجه کنیم. در سال ۱۳۵۷ و قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، ارزش مبادلات تجاری کشور معادل ۱۰ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار بود که از این مقدار، ارزش صادرات غیر نفتی تنها ۵۴۳ میلیون دلار بود و تراز تجارت کشور بیش از ۱۰ میلیارد و ۳۵۰ میلیون دلار منفی بود؛ این وضع کشور در دوران پیش از انقلاب با وجود حمایت آمریکا و غرب بود.

وی افزود: درست در همان شرایط و در سال ۱۳۵۳ و در اوج درآمد‌های نفتی و جهش قیمت نفت، شاه برای خرید تسلیحات نظامی، تعهد ۳۰ میلیارد دلاری با آمریکا امضا کرده بود. با وجود فشار‌های اقتصادی و تحریم‌ها، ارزش صادرات غیر نفتی کشور در سال ۱۴۰۳ به حدود ۴۵ میلیارد دلار رسید. همین امروز کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که اگر سیاست‌های صادرات تسهیل و روان‌سازی شوند، صادرات ایران به سرعت به بالای ۷۰ میلیارد دلار خواهد رسید.

ابوترابی با اشاره به چالش‌های اقتصادی کشور و لزوم اصلاحات اساسی در ساختار اقتصادی تأکید کرد که استقراض از بانک مرکزی و ناترازی بودجه ریشه اصلی تورم در کشور است. در سال‌های گذشته، بیش از دو میلیون بشکه نفت به سهولت صادر می‌کردیم و درآمد حاصل از آن به راحتی بازمی‌گشت. هر بشکه نفت به ارزش تقریبی ۱۰۰ دلار به فروش می‌رسید، اما امروز استکبار جهانی و کسانی که نمی‌توانند قدرت ایران را برتابند و کسانی که حضور قدرت در منطقه جنوب غربی آسیا را با منافع نامشروع خود و رژیم صهیونسیتی سازگار نمی‌بینند، سال‌هاست ایران را تحت شدیدترین فشار‌های اقتصادی قرار دادند که هر کشوری جز ایران بود، قطعا اقتصادش فلج می‌شد.

وی افزود: صادرات نفت ما با چالش‌هایی رو‌به‌رو است. بازگشت منابع آن با تنگنا رو‌به‌رو است و از سال ۱۳۹۳، قیمت نفت به حدود نصف کاهش پیدا کرد. آن زمان که با وفور درآمد‌های نفتی رو‌به‌رو بودیم، آن درآمد‌ها را هزینه می‌کردند و ما هم مصرف می‌کردیم و خوشحال بودیم، اما حتی یک دلار از آن درآمد‌ها در صندوق ذخیره ارزی پس‌انداز نشد. با نظر مقام معظم رهبری، صندوق توسعه ملی در برنامه پنجم نهادینه شد، اما مصرف بی‌رویه و تقاضا از سوی ملت و فشار‌های سیاسی از همه بالاتر از سوی رانت خواران کشور را شاهد بودیم؛ رانت خوارانی که از این رانت استفاده می‌کنند و یک شبه میلیارد‌ها دلار به دست می‌آورند و اجازه نمی‌دهند و فضای سیاسی کشور را ملتهب می‌کنند و شجاعتش نیست که به نفع مردم تصمیم گرفته شود.

خطیب جمعه تهران گفت: در دوران وفور درآمد‌های نفتی، دولت مجبور بود ارز حاصل از فروش نفت را به بانک مرکزی بفروشد تا ریال دریافت کند. این کار منجر به رشد پایه نقدینگی و افزایش تورم شد، به طوری که حتی در آن زمان که درآمد‌های ارزی بالا بود، تورم ۲۰ درصدی را تجربه می‌کردیم. اما امروز، این درآمد‌های نفتی وجود ندارد و دولت برای تأمین هزینه‌ها مجبور به استقراض از بانک مرکزی و نظام بانکی است، که این استقراض به رشد تورم منجر می‌شود. دولتمردان باید با مردم در رسانه ملی سخن بگویند و به مردم صادقانه بگویند که چگونه می‌توان ساختار اقتصادی کشور را اصلاح کرد و منابع را به دست مردم رساند. همچنین، باید به مردم توضیح دهند که چگونه می‌توان تورم را کنترل کرد و ریشه‌های ناترازی بودجه را شناسایی و حل کرد.

وی افزود: باید به مردم گفته شود که ناترازی بودجه و مشکلات ساختاری بانک‌ها، ریشه اصلی تورم است. بانک مرکزی امروز به عنوان تأمین‌کننده منابع ریالی برای دولت عمل می‌کند، نه به عنوان مدیر حفظ ارزش پول ملی و ناظر بر سیستم بانکی. رئیس‌جمهور باید در این زمینه اقدامات جدی انجام دهد و اختیارات لازم را به بانک مرکزی بدهد تا این نهاد مسئولیت خود را به درستی انجام دهد. سیستم بانکی کشور دچار فساد است. از دولت در خواست می‌کنیم که به طور جدی به اصلاح این سیستم بپردازد و نهاد‌های اقتصادی کشور را از چالش‌های موجود رهایی بخشد.

انتهای پیام/