توصیه یک جامعه‌شناس به فروشندگان؛ «بلک فرایدی» را به آخر اسفند موکول کنید

«بلک فرایدی» آخرین جمعه ماه نوامبر است و هر سال در این روز در کشور‌های غربی با توجه به نزدیک شدن به سال نوی میلادی تخفیف‌هایی برای خرید از فروشگاه‌ها در نظر گرفته می‌شود. این مناسبت چند سالی است که در ایران نیز در حال رواج است و این در حالیست که تا سال نوی شمسی و عید نوروز چند ماهی باقی مانده است و حال این سوال مطرح می‌شود که رواج بلک فرایدی در کشور ما چه پیامد‌های مثبت و منفی برای جامعه خواهد داشت؟

در همین رابطه حسین ایمانی جاجرمی جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفت‌و‌گو با میزان ضمن اشاره به اینکه اشتباهی در این‌باره وجود دارد، گفت: «بلک فرایدی» برای فرهنگ غربی معنا دارد چراکه پایان سال آنها نزدیک می‌شود و پاداش آخر سال دریافت می‌کنند. علاوه بر این، در آنجا نظام تولید و ارزش‌گذاری کالا به‌صورت منظم کار می‌کند و تغییراتی در ظاهر یا مدل کالا‌ها ایجاد می‌شود. به همین دلیل چنین فرصتی تعریف می‌شود که  هم به نفع خریدار، هم تولیدکننده و هم فروشنده است.

«بلک فرایدی» یک امر تقلیدی و نمایشی است

وی ادامه داد: در حال حاضر در ابتدای آذر قرار داریم و هنوز ۳ ماه تا پایان سالمان باقی مانده است؛ بنابراین از نظر زمانی، این موضوع بیشتر یک امر تقلیدی است و برای ما معنای خاصی ندارد چراکه عیدی به کارمندان و کارگران معمولاً در روز‌های پایانی سال پرداخت می‌شود. پس اگر قرار باشد زمانی تعیین کنیم، باید در اسفند باشد.

این جامعه شناس با بیان اینکه «بلک فرایدی» بیشتر جنبه‌ی نمایشی دارد، در پاسخ به این سوال که اگر ما چنین رویدادی را در اسفند داشته باشیم، آیا می‌تواند در جامعه کمک‌کننده باشد؟ توضیح داد: بله، می‌تواند موثر باشد چراکه در آن زمان کارفرماها و دولت معمولاً مبلغی به کارمندان پرداخت می‌کنند و از سوی دیگر کالاهایی که در طول سال فروش نرفته‌اند و به‌نوعی مانده‌ی انبار محسوب می‌شوند نیز با تخفیف به فروش می‌رسند. همان‌طور که می‌دانید، در نظام تولید غربی هزینه‌های انبارداری بسیار بالاست، بنابراین حاضرند کالاهای مانده را با تخفیف‌های مناسب وارد بازار کنند و احتمالاً برای ما نیز همین‌طور خواهد بود؛ پس زمان مناسب برای چنین تخفیف‌هایی اسفند است.

این استاد دانشگاه افزود: در طول تاریخ نیز معمولاً روزهای پایان سال زمان خرید مردم بوده است و مردم برای عید و امور دیگر خرید می‌کردند. آن زمان کمتر از غرب تقلید می‌کردیم و زمانی را انتخاب می‌کردیم که برای خودمان مناسب بود، فروشندگان برای سال نو تخفیف می‌دادند. آن زمان، پایان سال خودمان معیار بود، نه پایان سال میلادی کشورهای غربی.

«بلک فرایدی» ریشه‌های فرهنگی، سنن ملی، میهنی، دینی و اعتقادی ما را تضعیف می‌کند

همچنین امان‌الله قرایی مقدم، جامعه شناس و استاد دانشگاه نیز در این رابطه در گفت‌و‌گو با میزان بیان کرد: «بلک فرایدی» الگوبرداری از فرهنگ و تمدن غربی است و متأسفانه به دلیل ندانم‌کاری‌ها و کم‌توجهی‌هایی که نسبت به هنر ملی و فرهنگ ملی صورت گرفته، جوانان احساس خلأ می‌کنند و به این پدیده‌های به‌اصطلاح جدید روی می‌آورند. متأسفانه این موضوع از نظر فرهنگی بسیار مضر است، زیرا به‌تدریج چنین رفتار‌ها و عملکرد‌هایی ریشه‌های فرهنگی، سنن ملی، میهنی، دینی و اعتقادی ما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و تضعیف می‌کند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر، به دلیل اینکه فضای مجازی در اختیار آن‌هاست و غربی‌ها به دنبال سلطه فرهنگی در تمام جهان هستند و بر اساس نظریه‌ی تکامل فرهنگی که یکی از اندیشمندان بزرگ انگلیسی در اوایل قرن بیستم مطرح کرده، این دیدگاه وجود دارد که فرهنگ جهانی باید به‌سمت فرهنگ، ارزش‌ها و هنجار‌های انگلوساکسون حرکت کند؛ بنابراین هدف این است که با استفاده از فضای مجازی، سریال‌ها، کارتون‌ها، تصاویر، جشن‌ها، رقص‌ها، پایکوبی‌ها و… به‌تدریج فرهنگ کشور‌های دیگر را تحت سلطه درآورند و نوعی یکنواختی فرهنگی و تمدنی در جهان ایجاد کنند که برترین آن، به‌زعم آنان، فرهنگ و تمدن انگلیس، اروپا و آمریکا است.

این جامعه شناس و استاد دانشگاه افزود: این حرکات و اقدامات را راه می‌اندازند و جوانان ما نیز، از آنجا که احساس خلأ می‌کنند و امکانات و سرگرمی‌های مناسب برایشان فراهم نکرده‌ایم، ناخودآگاه به این رفتار‌های غربی روی می‌آورند؛ رفتار‌هایی که در واقع توهین و تخطی از ارزش‌ها، هنجارها، جشن‌ها و مراسم ملی و میهنی ماست.

قرایی گفت: ما باید تلاش کنیم از طریق کتاب‌های درسی، سریال‌ها و همچنین فراهم کردن امکانات لازم برای برگزاری جشن‌های ملی، میهنی و اسطوره‌ای که با فرهنگ ملی ما سازگار است، با این‌گونه پدیده‌های به‌اصطلاح غرب‌زدگی مقابله کنیم. در غیر این‌صورت، اگر وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند، متأسفانه بر اساس همان نظریه‌ی تکامل فرهنگی که عرض کردم، آنها می‌کوشند هنجار‌ها و رفتار‌های مبتذل فرهنگ و تمدن غربی را به تمام کشور‌های جهان، از جمله کشور ما، صادر کنند و جوانان را با آن آشنا سازند و به‌تدریج آنان را از اصالت فرهنگی خودشان دور کنند.

انتهای پیام/