یک استاد دانشگاه: تا زمانی که بنزین ارزان است مردم به سراغ حمل‌ونقل عمومی نخواهند رفت

با کاهش دمای هوا بار دیگر تهران با آلایندهای هوا تسخیر شده است. بخش عمده ای از این آلاینده ها توسط حمل نقل درون شهری ایجاد می‌شود و شهرداری تلاش کرده تا با وارد کردن اتوبوس های برقی این چالش را بر طرف کند. علی صالحی، دادستان تهران، نیز پیش‌تر اعلام کرده بود، اولویت‌های کنترل آلودگی هوا شامل اجرای برنامه‌های همچون، اسقاط خودرو‌های فرسوده، ارتقای کیفیت سوخت، اجرای طرح «کهاب» (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار بنزین)، توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی، تجهیز صنایع و نیروگاه‌ها به سیستم‌های کنترلی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است. این اقدامات در مجموع بیش از ۶۲ درصد اثربخشی در کاهش آلودگی هوا دارند.

صالحی با تاکید بر نقش حمل‌ونقل عمومی در کاهش آلودگی هوا، گفت: بیشترین سهم آلودگی مربوط به وسایل نقلیه متحرک است و لازم است شهرداری، وزارت کشور، سازمان برنامه و بودجه و خودروسازان برای اجرای تعهدات قانونی خود از جمله اسقاط سالانه ۱۰۰ هزار خودروی فرسوده و جایگزینی موتورسیکلت‌های برقی اقدام کنند. همچنین ارتقای استاندارد سوخت به یورو ۴ تا پایان سال ۱۴۰۵ باید تحت نظارت سازمان ملی استاندارد دنبال شود.

در همین رابطه حسین آخانی، عضو هیأت علمی دانشکده علوم دانشگاه تهران، در گفت‌و‌گو با میزان درباره ورود اتوبوس‌های برقی به ناوگان حمل نقل عمومی شهر تهران در راستای کاهش آلودگی هوا گفت: خودرومحوری، تهران را با مشکلات جدی‌تری مواجه خواهد کرد.

وی با اشاره به اقدامات انجام شده برای بهبود ناوگان اتوبوسرانی، این حرکت‌ها را ارزشمند، اما ناکافی خواند و اظهار کرد: شبکه اتوبوسرانی تهران طی دو سه دهه اخیر به کلی نابود شد و آسیب بسیار زیادی دید. مطالعات انجام‌شده، نیاز کنونی شهر را حدود ۸ تا ۱۰ هزار دستگاه اتوبوس و مینی‌بوس نشان می‌دهد؛ تأمین تنها ۱۵۰۰ دستگاه، بخش بسیار اندکی از این نیاز را برآورده می‌کند.

آخانی، اصلی‌ترین مشکل را تداوم سیاست‌های خودرومحوری در شهرداری تهران دانست و برای اثبات ادعای خود به نمونه‌ای عینی اشاره و بیان کرد: مثلاً در میدان توحید یک پل هوایی در دست احداث است که نه تنها هیچ ضرورتی ندارد، بلکه باعث از بین رفتن بیت‌المال، تخریب منظر میدان و تشویق مردم به استفاده از خودرو‌های شخصی می‌شود. اگر همین بودجه را صرف ایجاد خطوط ویژه اتوبوس در خیابان ستارخان می‌کردند، مردم به استفاده از حمل‌ونقل عمومی تشویق می‌شدند و منابع شهر در مسیر سالم‌تری هزینه می‌شد.

لزوم اصلاح مبلمان شهری و الگوبرداری از شهر‌های موفق

این استاد دانشگاه راه برون‌رفت از آلودگی هوا را تمرکز بر حمل‌ونقل پاک دانست و بیان کرد: یک شهر موفق، شهری است که شهروند در آن بتواند برای مسیر‌های کوتاه، پیاده‌روی کند یا با دوچرخه تردد داشته باشد. این اقدامات باید به صورت همزمان انجام شود.

وی با اشاره به هزینه‌های سرسام‌آور ساخت مترو، تصریح کرد: در شهر‌های اروپایی برای کاهش استفاده از خودرو‌های شخصی، در حال جمع‌آوری پارکینگ‌های حاشیه خیابان‌ها هستند. حذف این پارکینگ‌ها و اختصاص مسیر به دوچرخه و پیاده‌رو، شرایط را تغییر می‌دهد. این اقدام باعث می‌شود اتوبوس در ترافیک گرفتار نشود، سرعت و ایمنی آن افزایش یابد، راحتی مسافران بیشتر شود و هزینه‌های مردم نیز کاهش پیدا کند. با الگوبرداری از شهر‌های موفق دنیا، مبلمان شهری را باید اصلاح کرد.

معادله استفاده از خودرو شخصی به‌جای حمل و نقل عمومی با اصلاح قیمت انرژی باید تغییر کند

آخانی آلودگی هوا را تنها متوجه خودرو‌ها ندانست و افزود: بخش زیادی از آلودگی منشأ صنعتی دارد، به ویژه استفاده از مازوت که نمونه آن را به وضوح در شهری بزرگ و صنعتی همانند اصفهان و اراک وجود دارد. حل این مشکل کلان منوط به اصلاح پکیج انرژی در کشور است. تا زمانی که بنزین ارزان در دسترس قرار می‌گیرد و مردم جابجایی با خودروی شخصی را راحت‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌بینند، به سراغ حمل‌ونقل عمومی نخواهند رفت. این معادله باید با اصلاح قیمت‌های انرژی در کشور برهم بخورد.

انتهای پیام/