زبان متناقض و پای لنگ اراده؛ دیپلماسی نمایشی تروئیکای اروپایی در نیویورک

هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در حالی در نیویورک برگزار می‌شود که اقدام تروئیکای اروپایی برای فعال کردن سازوکار فنی ماشه در قالب ابزار سیاسی که با ناکامی شورای امنیت در تصویب قطعنامه تمدید لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران دنبال شد، گمانه‌زنی‌ها برای استفاده از فرصت‌های دیپلماتیک در جریان این رویداد را تقویت کرده بود.

حضور مقام‌های ۳ کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان (تروئیکای اروپایی)، اتحادیه اروپا و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در این رویداد با توجه به ادعا‌های آن‌ها برای باز نگه داشتن پنجره‌های دیپلماسی برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای ایران، توجه ناظران و تحلیلگران را به دیدار‌های احتمالی میان آن‌ها و هیئت دیپلماتیک ایرانی جلب کرده بود.

سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه در بدو ورود به نیویورک برای حضور در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل ضمن تشریح برنامه دیدار‌ها و رایزنی‌های خود، تصریح کرد: اکنون زمانی است که اروپایی‌ها باید تصمیم بگیرند که آیا همکاری را انتخاب می‌کنند یا در مسیر تقابل پیش می‌روند.

وی با تاکید بر اینکه آن‌ها در بازه‌های زمانی مختلف ایران را آزموده و دریافته‌اند که زبان فشار و و تهدید در این رابطه کارساز نیست، گفت: اگر یک راه‌حل وجود داشته باشد، فقط راه‌حل دیپلماتیک است؛ من اینجا هستم که از این چند روز باقی‌مانده برای رایزنی‌های دیپلماتیک استفاده کنیم.

عراقچی تصریح کرد که راه‌حل دیپلماتیک، تامین‌کننده منافع ملت و رافع دغدغه‌های امنیتی ایران آن چیزی است که ایران متعهد و پایبند به دیپلماسی از رایزنی‌های دیپلماتیک خود در نیویورک انتظار دارد.

در عین حال، تروئیکای اروپایی نیز از روزهای پیش از حضور در نیویورک مدعی حرکت در مسیر دیپلماسی و آمادگی پذیرش راه‌های دیپلماتیک شدند.

• بیشتر بخوانید:
• فعال‌سازی ماشه؛ نقطه اوج نبرد تروئیکای اروپایی با دیپلماسی
• عراقچی: فعال‌سازی سازوکار ماشه همکاری جدید با آژانس را متوقف می‌کند

برنامه دیدار‌های هیئت دیپلماتیک ایران در نیویورک از روز دوشنبه، همان‌گونه که از پیش اعلام شده بود، با تاکید بر ضرورت اقدام متقابل و مسئولانه به‌ویژه از سمت تروئیکای اروپایی انجام شد: دیدار با گروسی در روز دوشنبه، دیدار با وزیران خارجه تروئیکای اروپایی در روز سه‌شنبه و دیدار مجدد با گروسی در روز سه‌شنبه.

طرح ایده‌ها و پیشنهاد‌ها برای تداوم دیپلماسی و ادامه رایزنی‌ها با همه طرف‌های دخیل محور‌های اصلی این دیدار‌ها بودند.

رویترز در گزارشی به نقل از یک مقام ایرانی نوشت که ایده‌های مختلفی در دیدار‌های هیئت دیپلماتیک ایران با گروسی و تروئیکای اروپایی مطرح شد؛ یک دیپلمات غربی در این رابطه گفت: توپ در زمین ایران قرار دارد و این کشور باید به سرعت اقدام‌های لازم را برای جلوگیری از اجرای ماشه انجام دهد.

در عین حال، اظهارنظر یک مقام اروپایی در این رابطه نشان می‌دهد که اراده‌ای از سمت تروئیکای اروپایی برای استفاده از دیپلماسی وجود ندارد؛ وی گفت: شانس رسیدن به توافق اندک است.

موضع‌گیری‌های تروئیکای اروپایی پس از برگزاری این دیدار‌ها و رایزنی‌ها به شکل قابل توجهی متناقض و به نوعی ضدونقیض‌گویی بود؛ رویکردی که در موضع‌گیری‌های گروسی در مصاحبه‌های مکرر وی نیز قابل مشاهده بوده است.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه که کشورش یکی از ۳ ضلع تروئیکای اروپاییِ مدعی دیپلماسی را تشکیل می‌دهد، در سخنرانی خود در نشست مجمع عمومی سازمان ملل بار دیگر با ایستادن در کنار متجاوزان به ایران و تکرار ادعا‌های بی‌اساس درباره فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، تاکید کرد که پاریس هرگز از ایستادن در کنار رژیم صهیونیستی حتی در میانه حمله به ایران تردید نکرده است!

وزارت خارجه آلمان پس از برگزاری نشست هیئت دیپلماتیک ایران با تروئیکای اروپایی، در حساب کاربری خود در ایکس، ضمن ارائه گزارشی از مذاکرات، مجددا شرط‌های پیشتر پاسخ‌گرفته این ۳ کشور را اعلام کرده و در حالی از تعهد به یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای موضوع هسته‌ای ایران سخن گفت که به شکلی بی پروا تهدید تکمیل فرایند بازگشت تحریم‌ها را نیز مطرح کرد.

در حالی که دیپلماسی در نیویورک دست‌کم در شکل ظاهری با انجام دیدار‌ها و رایزنی‌های مختلف شتاب گرفته است، تروئیکای اروپایی با تاکید بر مسیر تنش‌زایی و تناقض‌گویی راه‌های تنفس دیپلماسی را تنگ می‌کند.

تلاش تروئیکای اروپایی برای بازگشت سازوکار ماشه و ۶ قطعنامه تحریمی علیه ایران، نه تنها دید این کشور‌ها به دیپلماسی را محدود کرده، بلکه آن‌ها را به تناقض‌گویی‌هایی واداشته است که ریشه در زیاده‌خواهی‌هایشان دارد؛ زیاده‌خواهی‌هایی که با خوش رقصی اروپا برای دونالد ترامپ، حتی واقعیت مهم منوط و نه مشروط بودن مسئولیت‌پذیری ایران در قبال تعهد‌های خود در چارچوب معاهده منع اشاعه (ان پی تی NPT) به وجود چنین مسئولیت‌پذیری از سمت آژانس و تروئیکای اروپایی به موازات اقدام آن‌ها برای رفع نگرانی‌های فنی و امنیتی ایران را نادیده می‌گیرد.

تروئیکای اروپایی، بازیگر نمایش وقت‌کشی موردنظر آمریکا در فرصت باقی‌مانده برای دیپلماسی تا زمان بازگشت رسمی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در ۵ مهر با تناقض‌گویی و عدم حسن‌نیت خود نه تنها از مسئولیت‌پذیری فرار می‌کند، بلکه بنیان لرزان اعتبار نهاد‌ها و توافق‌های بین‌المللی را با آسیب‌های بیشتری مواجه می‌کند.

این در حالی است که راه باریک و کوتاه دیپلماسی در نیویورک، محل مناسبی برای نمایش‌ها و خوش‌رقصی‌هایی مدنظر تروئیکای اروپایی نیست.

انتهای پیام/