سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند زمینه میانجی‌گری و دیپلماسی غیررسمی را فراهم کنند

به مناسبت روز جهانی صلح، در تاریخ ۳۰ شهریور ماه، نشست تخصصی با موضوع «نقش و ظرفیت‌های حقوق بین‌الملل بشردوستانه در ارتقا صلح با تاکید بر نقش سازمان‌های مردم‌نهاد» در موزه صلح تهران برگزار شد.

این برنامه با همکاری موزه صلح تهران، موسسه صیانت از حقوق زنان، میز تخصصی تشکل‌های مردم‌نهاد وزارت دادگستری و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد و جمعی از مسئولان، کارشناسان حقوق بین‌الملل، نمایندگان نهاد‌های مدنی و فعالان حوزه صلح و حقوق بشر در آن حضور داشتند.

همچنین خانواده‌های معظم شهدای جنگ تحمیلی و شهدای جنگ ۱۲ روزه نیز در نشست شرکت کردند؛ هدف از این نشست بررسی ظرفیت‌ها و راهکار‌های حقوق بشردوستانه برای گسترش فرهنگ صلح و تبیین نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در تحقق و تداوم آن بود.

تحقق حقوق نسل سوم بشر نیازمند تلاش جمعی و هماهنگ است

عسکر جلالیان، معاون حقوق بشر و امور بین‌الملل وزارت دادگستری، در سخنرانی خود در این نشست بر اهمیت صلح و مسئولیت نهاد‌ها و جامعه بین‌الملل تاکید کرد؛ وی با اشاره به نعمت امنیت و آرامش گفت که هر موقعیت و جایگاه، مسئولیت‌های بزرگ‌تری در تحقق صلح و حقوق بشر دارد.

معاون وزیر دادگستری یادآور شد که تحقق حقوق نسل سوم بشر، شامل حق بر توسعه، محیط زیست سالم و امنیت، نیازمند تلاش جمعی و هماهنگ است؛ وی همچنین اقدام‌های غیرقانونی برخی کشور‌ها در عرصه بین‌الملل، ازجمله بحران غزه و جنگ ۱۲ روزه علیه ایران، را مغایر با حقوق بین‌الملل دانست و هشدار داد که چنین اقدام‌هایی نظم بین‌المللی را به خطر می‌اندازد.

جلالیان تاکید کرد: صلح تنها نبود جنگ نیست، بلکه محیطی است که پژوهشگران، دانش‌آموزان و خانواده‌ها بتوانند با امنیت و آرامش زندگی کنند.

وی از برگزارکنندگان مراسم و تشکل‌های مردم‌نهاد قدردانی و بر همکاری جمعی برای تحقق صلح تاکید کرد.

دانشمندان نمی‌توانند به‌عنوان اهداف نظامی مشروع تلقی شوند

حمید افشار، عضو هیئت علمی حقوق بین‌الملل دانشگاه جامع انقلاب اسلامی، با بررسی ابعاد حقوق بشری و بین‌المللی حمله‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه، تاکید کرد که این اقدام‌ها تجاوز بوده و با اصول حقوق بشر و حقوق بین‌الملل مغایرت دارد.

وی با اشاره به حمله به دانشمندان و غیرنظامیان گفت: غیرنظامیان از حمایت کامل برخوردارند و حتی دانشمندان که در فعالیت‌های تحقیقاتی شرکت دارند، نمی‌توانند به‌عنوان اهداف نظامی مشروع تلقی شوند، مگر آن که مشارکت مستقیم و فعال در عملیات مسلحانه داشته باشند.

سازمان‌های مردمی می‌توانند نقش موثری در ایجاد صلح ایفا کنند

نیلوفر مقدمی، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا، با تاکید بر ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) در ارتقای صلح و امنیت بین‌المللی گفت: اگرچه دولت‌ها بازیگران اصلی عرصه بین‌الملل هستند، اما سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند زمینه گفت‌و‌گو، میانجی‌گری و دیپلماسی غیررسمی را فراهم کنند.

وی نمونه‌های موفق جهانی، ازجمله جنبش BDS و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ را ذکر کرد و توضیح داد که سازمان‌های مردمی می‌توانند با حمایت از قربانیان، گزارش‌دهی و مشارکت در سازوکار‌های بین‌المللی، نقش موثری در ایجاد صلح ایفا کنند.

مقدمی همچنین بر اهمیت مشارکت زنان، جوانان و خانواده‌های شهدا در فعالیت‌های مدنی و فرهنگی برای تثبیت صلح در جامعه تاکید کرد؛ وی همچنین بر ضرورت، تناسب و احتیاط در هر اقدام نظامی تاکید کرد و یادآور شد که هیچ یک از حمله‌های اخیر شرایط دفاع مشروع یا پیش‌دستانه را نداشته و بدون رعایت استاندارد‌های بین‌المللی، حتی در مورد اهداف نظامی، تجاوز محسوب می‌شوند.

تاکید همسران شهید بر اهمیت تلاش جمعی برای حفظ صلح

ملیحه جعفری، همسر شهید مجید وفایی با بیان تجربه شخصی خود از شهادت همسر جانباز ۷۰ درصد، بر اهمیت تلاش جمعی برای حفظ صلح و آمادگی در برابر تهدیدها تاکید کرد؛ وی تصریح کرد: حفظ صلح باید ابتدا در خانه و جامعه نهادینه و سپس در سطح ملی و بین‌المللی دنبال شود.

مرضیه طهماسبی، همسر شهید جانباز شیمیایی احمد زنگ‌آبادی، نیز با بیان تجربه زندگی شخصی خود و همسرش، گفت: خانواده‌های شهدا علاوه بر مدافعان، از پیامد‌های جنگ آسیب دیده و نقش مهمی در ترویج صلح دارند؛ وی به حضور خود و همسر شهید در کنفرانس‌های بین‌المللی و فعالیت در موزه صلح اشاره کرد و افزود که تلاش‌های این خانواده‌ها تاثیر قابل توجهی در آگاهی‌بخشی جهانی دارد.

نشست روز جهانی صلح در موزه صلح تهران، اهمیت صلح و امنیت پایدار و نقش فعالان مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد در تحقق آن را برجسته کرد؛ سخنرانان تاکید کردند که صلح فراتر از نبود جنگ و نیازمند ایجاد محیطی امن، عادلانه و پایدار برای همه اعضای جامعه است.

فعالیت‌های سمن‌ها، از میانجی‌گری و دیپلماسی غیررسمی گرفته تا نظارت و گزارش‌دهی درباره نقض حقوق بشر، نشان‌دهنده توان مردم در اثرگذاری بر روند‌های بین‌المللی است؛ حضور خانواده‌های شهدا و بازگویی تجربیات شخصی آنان، اهمیت توجه به پیامد‌های جنگ بر خانواده‌ها و نقش آنها در ترویج فرهنگ صلح را برجسته کرد.

این نشست، ضمن مرور ظرفیت‌های حقوق بین‌الملل بشردوستانه، بر ضرورت همکاری نهاد‌ها و افراد در مسیر ارتقای صلح و امنیت در جامعه و عرصه بین‌المللی تاکید داشت.

انتهای پیام/