کارشناس دادگستری: عفو معیاری چرخه جرم را می‌شکند و جامعه را به سوی اصلاح هدایت می‌کند

محمود خدادوست پزشک و کارشناس دادگستری در گفت‌وگو با میزان در مورد اهمیت و اثرات عفو زندانیان از منظر سیاست‌های قضایی و عدالت اسلامی گفت: اهمیت و تأثیرات عفو زندانیان از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد و بر رویکرد مترقی قوه قضاییه در دهه ۱۳۷۰ تأکید می‌شود؛ رویکردی که در دوران مدیریت حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای به اوج خود رسیده است. این رویکرد نگاهی راهبردی به حوزه جرم و مجازات دارد و شامل محورهایی، چون کاهش جرم‌انگاری، جایگزینی مجازات حبس و زندان‌زدایی است. این سیاست‌ها بیانگر روندی رشد‌یافته و تکاملی در نگرش قضایی کشور به مسائل حقوقی و اجتماعی است.

وی ادامه داد: عفو معیاری صرفاً معطوف به مجازات و جرم‌انگاری نیست، بلکه هدف آن تحقق عدالت اسلامی و اصلاح جامعه است، نه صرفاً مجازات فرد مجرم. در همین راستا، موضوع عفو زندانیان نیز جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده و از منظر رأفت، رحمت و عدالت اسلامی مورد توجه قرار می‌گیرد. عفو، نه‌تنها اقدامی حقوقی، بلکه تجلی یک سیاست اخلاقی و اجتماعی است که می‌تواند به تقویت اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی نظام اسلامی کمک کند.

خدادوست گفت: عفو زندانیان می‌تواند آثار مثبت متعددی بر زندگی فرد زندانی و خانواده او داشته باشد؛ از جمله کاهش آسیب‌های اجتماعی و روانی، کاهش فشار‌های روانی و بیماری‌های روحی در میان زندانیان و خانواده‌هایشان، و همچنین کاهش احتمال تکرار جرم. آسیب‌های روانی و اجتماعی ناشی از زندانی شدن می‌توانند زمینه‌ساز بروز جرایم بیشتر شوند. فشار‌های روانی و جسمی که زندانی و خانواده او تحمل می‌کنند، ممکن است سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و توان مقابله با بیماری‌ها را کاهش دهد.

این کارشناس دادگستری ادامه داد: از این منظر، عفو و بهره‌گیری از مجازات‌های جایگزین می‌توانند ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی افراد را تحت تأثیر قرار داده و نقش مهمی در اصلاح فرد، شکستن چرخه جرم و کاهش جرایم ایفا کند. بنابراین، توجه جدی‌تر به سیاست‌های عفو و اصلاح، می‌تواند در بهبود وضعیت اجتماعی، روانی و جسمانی جامعه مؤثر باشد و سهم مهمی در کاهش مجازات‌های تکراری و ارتقای سلامت عمومی ایفا کند.

انتهای پیام/