تجاوز به ایران و ناکارآمدی منشور ملل متحد

جلسه گروه دوستان منشور ملل متحد به‌تازگی به مناسبت گرامی‌داشت هشتادمین سال امضای منشور سازمان ملل در ژنو برگزار شد.

به گفته کارشناسان، بعد از گذشته چند دهه، اکنون وقت آن رسیده که نه‌تنها بر دستاورد‌ها و وعده‌های این منشور تامل کرد، بلکه ناکامی‌هایی را نیز که در مسیر تحقق آن رخ داده‌اند، مورد توجه قرار داد.

ایران یکی از اعضای موسس سازمان ملل و از امضاکنندگان اصلی منشور آن بوده است. نمایندگان ایران به جد از گنجاندن ماده ۲ (۴) منشور با هدف ممنوعیت استفاده از زور و تهدید علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشوری حمایت کردند. 

کشور‌های عضو امروز پس از ۸۰ سال در عمل با واقعیتی روبه‌رو هستند که طرف‌های مشخصی این نظام را برای پیشبرد اهداف یک‌جانبه خود مورد سوءاستفاده قرار می‌دهند.

امروز بار دیگر همان تعهد بنیادین در معرض آزمونی جدی قرار گرفته است. تجاوز آمریکا و رژیم صهیونبیتب به‌طور آشکار تمامیت ارضی ایران را از طریق اقدام‌های خرابکارانه، جنگ سایبری، حمله‌های نظامی و توسل به زور هدف قرار داده است. 

کارشناسان همواره اذعان کرده‌اند زمانی که حقوق بین‌الملل به‌طور یکسان رعایت نشود، به سپری برای قدرتمندان تبدیل می‌شود. 

آنها می‌گویند که اکنون زمان آن است که بار دیگر از بنیان‌های حقوقی که منشور ملل متحد براساس آن پایه‌ریزی شده است، دفاع کنیم. ارکان حقوق بین‌الملل، به‌ویژه ممنوعیت توسل به زور و حق دفاع مشروع، مفاهیمی نظری و انتزاعی نیستند، بلکه ستون‌های صلح جهانی به‌شمار می‌روند. 

با این حال، در میانه‌ی جنگ و ویرانی، این اصول نادیده گرفته شده‌اند و همین بی‌توجهی، زمینه را برای گسترش مصونیت از مجازات و سیاست‌ورزی مبتنی بر قدرت فراهم کرده و جهان را به‌سوی فروپاشی نظم حقوقی سوق داده است. 

آنچه این وضعیت را بیش از پیش نگران‌کننده می‌سازد، آن است که تجاوز به ایران درحالی صورت گرفت که ایران امضاکننده معاهده‌ی عدم اشاعه‌ی سلاح‌های هسته‌ای است. آمریکا و رژیم صهیونیستی به کشوری دارای حاکمیت و عضو NPT تجاوز کردند. 

ایران کشوری است که براساس گزارش‌های علنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بیشترین تعداد بازرسی‌ها را در مقایسه با تعداد تاسیسات هسته‌ای خود میزبانی کرده است. کشوری که بیش از یک‌پنجم منابع راستی‌آزمایی جهانی آژانس را به اجرای ترتیبات پادمانی اختصاص داده است.

این تجاوز نشان می‌دهد که اهداف منشور ملل متحد و نظام مبتنی بر حقوق بین‌الملل باید بار دیگر مورد مطالعه قرار گرفته و بازبینی شود. 

منشور ملل متحد چیست؟

منشور ملل متحد سندی است که هدف‌ها و سازمان و نحوه کار سازمان ملل و نهاد‌های وابسته به آن را تعیین می‌کند. این سند در حکم اساسنامه سازمان ملل است.

متن منشور ملل متحد در ۲۶ ژوئن ۱۹۴۵ (۶ بهمن ۱۳۲۳) در سانفرانسیسکو در پایان کنفرانس ملل متحد به امضای ۵۰ کشور از ۵۱ کشور اولیه رسید و در ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ (۲ آبان ۱۳۲۴) اجرایی شد. 

• بیشتر بخوانید:
• تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران ناقض منشور ملل متحد
• تجاوز آمریکا و رژیم صهیونیستی به مراکز هسته‌ای ایران؛ قوانین چه می‌گویند؟

امروزه ۱۹۳ کشور منشور ملل متحد را امضا کرده‌اند و رعایت مفاد آن برای همه اعضای سازمان ملل الزامی است. در متن منشور به‌طور صریح تاکید شده که مفاد منشور بر هر قرارداد بین‌المللی دیگری مقدم است. 

این منشور از یک یادداشت مقدماتی، مقدمه و ۱۹ فصل تشکیل شده‌است. 

در یادداشت مقدماتی افزوده‌ها به منشور و تاریخ آنها ذکر شده و اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری جزء لاینفک منشور ملل متحد اعلام شده‌است؛ در مقدمه اهداف کلی سازمان ملل آمده است.

• فصل اول اهداف سازمان ملل و اقدام‌های آن را برای تامین صلح و امنیت در جهان برمی‌شمرد.
• فصل ۲ شرایط عضویت در سازمان ملل است.
• فصل‌های ۳ تا ۱۵ مجموعه‌ای از اسناد مربوط به ارکان و سازمان‌های وابسته به سازمان ملل و شرح وظایف آنها است.
• فصل‌های ۱۶ و ۱۷ ترتیبات ترکیب و ادغام مقرارات سازمان ملل با دیگر عهدنامه‌های موجود بین‌المللی را شرح می‌دهد.
• فصل‌های ۱۸ و ۱۹ شامل ترتیب افزوده‌های منشور و نحوه تصویب آنها است.

انتهای پیام/