امکان طرح مجدد دعوا در صورت صدور قرار/ انواع و نحوه اعتراض به قرار

چنانچه رأی دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به طور جزیی یا کلی باشد، حکم، و در غیر این صورت قرار نامیده میشود. چنانچه رای صادر شده از نوع قرار باشد، اصولاً امکان طرح مجدد دعوا وجود خواهد داشت.
پرسش یکی از مخاطبان وکیل آنلاین در خصوص امکان طرح دعوای مجدد در صورت صدور قرار عدم استماع دعوا به شرح ذیل می باشد:
با سلام و احترام. پرونده درباره قرارداد و صلح نامهای در رابطه با انجام کار تفکیک ملک ورثهای بوده که به سرانجام رسید و زمان انجام تعهد انکار صورت گرفت و در نهایت رای بدوی به بطلان دعوی صادر شد، پرونده با ادله جدید به تجدیدنظر ارسال و در نهایت عنوان شده طبق قوانین ثبت دعوی به کیفیت مطروحه قابل پیگیری نیست و طبق ماده ۳۵۸ ق آ م دادنامه تجدید نظرخواه نقض و قرار رد دعوی نخستین صادر شده است. تفسیر این رای و آیا امکان مجدد دادخواست وجود دارد یا خیر و اینکه آیا دلایل من کافی و نوع دادخواست از لحاظ کیفی مشکل دارد.
پاسخ وکیل آنلاین: بدون رویت رای و دادخواست اولیه امکان پاسخ وجود ندارد. اما چنانچه رای صادر شده از نوع قرار باشد امکان طرح مجدد دعوای صحیح وجود خواهد داشت. چه اینکه مطابق ماده ۲۹۹ قانون آیین دادرسی مدنی، چنانچه رأی دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به طور جزیی یا کلی باشد، حکم، و در غیر این صورت قرار نامیده میشود.
مفهوم رأی
در اصطلاح قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، هم به حکم و هم به قرار، رأی نیز گفته میشود؛ در واقع رأی بر دو نوع است: حکم و قرار.
توجه به این نکته از این جهت دارای اهمیت است که قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، مقررات مربوط به تصحیح «احکام» مدنی را با عنوان تصحیح «رأی» ذکر کرده است. به این ترتیب، این مقررات، در مورد تصحیح حکم و نیز در مورد تصحیح قرار، رعایت میشود.
مفهوم قرار
طبق ماده ۲۹۹ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، هرگاه دادگاه تصمیمی بگیرد که مربوط به ماهیت دعوا نباشد یا قاطع دعوا محسوب نشود، آن تصمیم، قرار نامیده میشود.
به عنوان مثال، اگر دادگاه در دعوای شخص الف. علیه شخص ب، تصمیم بگیرد که واقعاً شخص ب. به اتومبیل شخص الف. خسارت وارد کرده است، این تصمیم دادگاه، «حکم» نامیده میشود. این در حالی است که اگر در یک دعوا، یکی از طرفهای اختلاف ادعا کند که دادگاه بر طبق قانون، صلاحیت رسیدگی به اختلاف را ندارد، تصمیمی که دادگاه در این خصوص میگیرد، «قرار» است؛ نه حکم.
انواع قرار
قرار در قانون دادرسی مدنی انواعی به شرح ذیل دارد:
۱. قرار اِعدادی یا مقدماتی: قرارهایی هستند که پرونده را آماده صدور رای قاطع میکنند؛ و معمولاً در جریان دادرسی و پیش از ختم دادرسی صادر میشود. مهمترین قرار اعدادی یا مقدماتی میتوان به قرار تحقیق و معاینه محلی در دعاوی مدنی و قرار موقوفی تعقیب در دعاوی کیفری اشاره کرد.
۲. قرارهای قاطع دعوی: به قرارهایی گفته میشود که با صدور آنها پرونده از مرجع رسیدگی کننده به دعوا خارج میشود که از این لحاظ، قرارهای قاطع دعوا شبیه هستند.
۳. قرارهای شبه قاطع: قرارهای است که با صدور آنها یا پرونده از گردش و رسیدگی خارج میشود یا چنانچه از مرجع رسیدگی کننده خارج نشود، همان پرونده برای رسیدگی به شعبه یا دادگاه دیگری احاله میشود.
نحوه اعتراض به قرار
مطابق ماده ۳۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی، قرارهای زیر قابل تجدیدنظر است، در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل درخواست تجدیدنظر باشد:
الف– قرار ابطال دادخواست یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شود.
ب– قرار رد دعوا یا عدم استماع دعوا.
ج– قرار سقوط دعوا.
د– قرار عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
انتهای پیام/