نتیجه دو دهه سیاست‌های ضد اسلامی فرانسه؛ تشدید اسلام‌هراسی و نابردباری

خبرگزاری میزان – سیاست ضد اسلامی فرانسه که طی دو دهه گذشته به بهانه اجرای سکولاریسم فرانسوی به اعمال قوانین سختگیرانه از جمله ممنوعیت حجاب برای مسلمانان منجر شد، سیاستی شکست خورده است.

گاردین در مطلبی در این باره با اشاره به اینکه سیاست شکست خورده ممنوعیت حجاب فرانسه با عنوان دفاع از سکولاریسم فروخته شد، اما در نهایت به باز شدن دریچه‌های نابردباری و ابزاری برای طرد و به حاشیه راندن مسلمانان منجر شد.

فرانسه در اوایل دهه ۲۰۰۰ جریان تق.یت شده لائیسیته یا سکولاریسم را راه‌اندازی کرد که پوشیدن حجاب را در مدارس فرانسه زیر سوال می‌برد؛ در مارس ۲۰۰۴ (اسفند ۱۳۸۲) پارلمان فرانسه پس از ماه‌ها بحث، به ممنوعیت حجاب در مدارس این کشور رای داد و نماد‌ها یا لباس‌هایی را که به‌وضوح تعلقات مذهبی دانش‌آموزان را نشان می‌داد، غیرقانونی اعلام کرد.

به گفته مسلمانان و کارشناسان، ممنوعیت حجاب در فرانسه روشی تحقیرآمیز برای جداکردن یک گروه عمدتا غیر سفیدپوست از زنان بود.

فرانسه در حالی با ادعای سکولاریسم در مسیر اعمال محدودیت‌ها برای مسلمانان گام برداشت که قانون سال ۱۹۰۵ که برای نخستین بار اصل لائیسیته را در فرانسه ایجاد کرد، در مورد تضمین آزادی بود که انجام اعمال مذهبی یکی از این آزادی‌ها محسوب می‌شد.

اسلام‌هراسی فزاینده پس از حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ ایده کنترل و اعمال محدودیت بر مسلمانان را وارد افکار عمومی، رسانه‌ها و طبقه سیاسی فرانسه کرد؛ فرانسه در سال ۲۰۰۴ تغییر‌های قابل توجهی در درک اصل سکولاریسم ایجاد کرد و آموزش و پرورش تنها خدمات عمومی بود که هدف این تغییر‌ها قرار گرفت.

در حالی که قانون سال ۲۰۰۴ به‌عنوان ممنوعیت تمام نماد‌های مذهبی، از جمله صلیب‌های بزرگ مسیحی تنظیم شد، در عمل نماد‌های اسلام را هدف قرار داد؛ به این ترتیب، در طول ۲۰ سال گذشته، فرانسه در را به روی تعقیب سیاست اسلام‌هراسی بی‌امان باز کرد.

در سال ۲۰۲۳، دولت امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه ممنوعیتی بر روی عبا (لباس آستین بلند با منشا غرب آسیایی) در مدارس این کشور ایجاد کرد؛ این ممنوعیت در حالی ایجاد شد که تعریف نکردن درست این قانون، دست مدارس را برای صدور دستورات خودسرانه و برخورد با دانش‌آموزان مسلمان بازگذاشت.

در عین حال، فرانسه فراتر از مدارس، در سال ۲۰۱۱ پوشاندن صورت زنان در اماکن عمومی را غیرقانونی اعلام کرد؛ در سال ۲۰۱۶ نیز شهرداری‌های فرانسه ممنوعیت‌های دیگری را در مکان‌های عمومی دیگر اعمال کردند که در نهایت در سال ۲۰۲۲ در دادگاه لغو شد.

فرانسه همچنین زنان ورزشکار محجبه خود را از حضور در المپیک ۲۰۲۴ حذف کرده است؛ در حالی که ورزشکاران فرانسوی نمی‌توانند در کشور خود حجاب داشته باشند، قوانین کمیته بین‌المللی المپیک به زنان کشور‌های دیگر اعم از مسلمان و غیرمسلمان اجازه می‌دهد تا با حجاب در رقابت‌ها شرکت کنند.

در حالی که کسب و کار‌های خصوصی در فرانسه مانند بخش عمومی این کشور با قوانین سکولاریته محدود نمی‌شوند، سردرگمی‌های ایجاد شده درباره قوانین ضد اسلامی سبب دردسر‌های بسیاری شده است؛ به‌عنوان نمونه، در هفته گذشته حجاب یکی از کارکنان موقت یک فروشگاه کفش در استراسبورگ جنجالی شد.

لائیسته فرانسه پس از گذشت ۲۰ سال اکنون به ابزاری برای تشدید اسلام‌هراسی، آزار، تحقیر و طرد مسلمانان و به حاشیه راندن آن‌ها تبدیل شده است.

این رویکرد شباهت زیادی به سیاست‌های دوران استعمار فرانسه دارد؛ زمانی که ارتش فرانسه در دهه ۱۹۵۰ زنان الجزایری را به‌عنوان یک کشور مستعمره به ادعای متمدن‌سازی مجبور به رعایت قانون ممنوعیت حجاب کرد.

فرانسه در حالی ممنوعیت حجاب را در قالب قوانین مختلف پیش می‌برد که حتی جنبش Me Too نیز چنین رویکردی را که آزادی زنان را زیر سوال می‌برد، محکوم می‌کند.

تمایل فرانسه به مخالفت با نماد‌های اسلامی محدود به حجاب نبوده و فراتر از هدف قرار دادن زنان اعمال می‌شود؛ مردان مسلمان به دلایلی مشابه از پیوستن به پلیس منع می‌شوند و فدراسیون فوتبال فرانسه دستور داده که بازیکنان تیم ملی این کشور مجاز به گرفتن روزه در ماه رمضان نیستند.

پیام فرانسه به همه مسلمانان روشن است: یا جذب لائیسیته این کشور شده یا از حوزه عمومی دور شوید؛ جای تعجب نیست که تعداد فزاینده‌ای از افراد مسلمان با تمایل زیاد این کشور را ترک می‌کنند یا از مشاغل خود استعفا می‌دهند.

مدیر مسلمان یک دبیرستان در پاریس به‌تازگی، پس از دریافت تهدید آنلاین و ضرب‌وشتم از سوی یکی از دانش‌آموزان شغل خود را ترک کرد؛ دادستان شکایت این مدیر از دانش‌آموز یاد شده را رد کرد.

رویکرد‌های فرانسه در قبال مسلمانان که تبعیض‌آمیز تلقی می‌شوند، به تنش‌هایی دامن می‌زنند که نیاز به مداخله دولت می‌یابد و این خود نشانه شکستی آشکار است.

نکته مثبت این ماجرا نیز این است که مسلمانان به‌ویژه زنان مسلمان در ۲۰ سال گذشته راه‌های خود را برای مقاومت در برابر سیات‌های ضد اسلامی فرانسه یافته‌اند و سازمان‌هایی را برای روایت تبعیض‌ها ایجاد کرده‌اند.

انتهای پیام/