حکم موقت دیوان لاهه؛ شکستی حقوقی برای رژیم صهیونیستی

خبرگزاری میزان - دیوان بین‌المللی دادگستری به‎تازگی در ارتباط با شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی حکم موقتی را صادر کرد.

در این حکم ۶ دستور از سوی قضات دیوان بین‌المللی دادگستری خطاب به رژیم صهیونیستی صادر شده است.

این اقدامات اضطراری در حالی اعلام شد که دادگاه، بررسی‌های خود را در مورد پرونده نسل‌کشی آفریقای جنوبی علیه رژیم صهیونیستی آغاز کرد.

آفریقای جنوبی اقدامات رژیم صهیونیستی را در غزه نسل‎کشی توصیف کرده است، اما رژیم صهیونیستی این اتهام را رد کرده و مدعی است که فعالیت‌های این رژیم در غزه با هدف «دفاع از خود» است.

رد ادعای رژیم صهیونیستی

خوان دونوگو، رئیس دادگاه لاهه ادعای رژیم صهیونیستی را درباره اینکه دادگاه فاقد صلاحیت رسیدگی به پرونده آفریقای جنوبی علیه این رژیم است، رد کرد.

دیوان لاهه تایید کرد که صلاحیت رسیدگی به پرونده ارائه شده از سوی آفریقای جنوبی را دارد و ۶ دستور اضطراری به رژیم صهیونیستی صادر کرد.

دستورهای صادرشده از سوی دیوان دادگستری لاهه با ۱۶ یا در برخی موارد با ۱۵ رای مثبت در برابر یک یا ۲ رای منفی صادر شدند.

آیا حکم موقت لازم‌الاجراست؟

هم آفریقای جنوبی و هم رژیم صهیونیستی به عنوان اعضای سازمان ملل به احکام دادگاه ملزم هستند و نمی‌توانند نسبت به تصمیم اعتراض کنند، با این حال، خود دیوان بین‌المللی دادگستری هیچ سازوکاری برای اجرای دستورهای خود ندارد.

آفریقای جنوبی یا سایر کشور‌ها نیز می‌توانند به شورای امنیت سازمان ملل (UNSC) مراجعه کنند؛ جایی‎که از کشور‌های عضو خواسته می‌شود برای الزام رژیم صهیونیستی به رعایت تدابیر اضطراری رأی دهند.

در موارد قبلی از زمان آغاز جنگ در غزه، آمریکا از حق وتو خود برای جلوگیری از قطعنامه‌هایی که خواستار آتش‌بس و پاسخگویی متحد نزدیک خود، بوده‌اند، استفاده کرده است.

با این حال، کارشناسان می‌گویند که وتو واشنگتن بر یک تصمیم مورد تایید دیوان بین‌المللی دادگستری می‌تواند به درخواست‌های آمریکا از دیگران برای حفظ نظم مبتنی بر قوانین بین‌المللی آسیب برساند و آن‌ها را تضعیف کند.

این حکم می‌تواند تفاوتی واقعی و مطمئنا یک معضل واقعی برای دولت آمریکا ایجاد کند؛ اگر شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه‌ای را تصویب کند که رژیم صهیونیستی را ملزم به رعایت دستورات دیوان بین‌المللی دادگستری کند، می‌تواند اقدامات تنبیهی علیه این رژیم انجام دهد و نمونه‌های قبلی این امر شامل تحریم‌های اقتصادی یا تجاری، تحریم‌های تسلیحاتی و ممنوعیت سفر بوده است.

منشور سازمان ملل همچنین به شورای امنیت اجازه می‌دهد یک گام فراتر رفته و با قدرت مداخله کند.

کشور‌هایی مانند آمریکا اکنون باید به طور جدی در استفاده از حق وتو یا حتی عادی سازی روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی تجدید نظر کنند.

چشم‌انداز حکم موقت

حکم روز جمعه یک حکم موقت برای رسیدگی به اقدامات اضطراری درخواستی آفریقای جنوبی بود.

رژیم صهیونیستی موظف است گزارش خود را در مورد اقداماتی که برای اجرای دستورات اضطراری صادر شده انجام می‌دهد تا ۲۶ فوریه -یک ماه پس از صدور حکم- ارائه کند و سپس به آفریقای جنوبی این فرصت داده می‌شود که به این گزارش پاسخ دهد.

دادگاه سپس گزارش و اطلاعات اضافی در مورد واقعیت‌های میدانی غزه را ارزیابی خواهد کرد و می‌تواند نتیجه بگیرد که رژیم صهیونیستی به مقررات اول پایبند نیست و مفاد جدیدی را تحمیل کند.

سپس دادگاه همچنین با جلسات استماع و بررسی بیشتر درباره شواهد ارائه شده از سوی آفریقای جنوبی در حمایت از اتهامات این کشور علیه رژیم صهیونیستی ادامه خواهد داد.

قضات به صورت جداگانه ادعا‌های کلیدی آفریقای جنوبی در رابطه با نسل‎کشی غزه را ارزیابی خواهند کرد و حکم نهایی دادگاه با اکثریت تعیین خواهد شد.

قضات لاهه چه رایی دادند؟

تنها دو قاضی با تمام یا برخی از اقدامات اعمال‎شده از سوی دادگاه مخالفت کردند؛ قاضی جولیا سبوتینده از اوگاندا که به همه دستورها رای منفی داد؛ قاضی آهارون باراک نیز به ۴ مورد از ۶ حکم رای منفی داد.

آینده جنگ غزه

اگرچه دیوان بین‌المللی دادگستری تصریح کرد که رژیم صهیونیستی باید از کنوانسیون نسل‌کشی ۱۹۴۸ تبعیت کند، اما از درخواست آتش‌بس یا تعلیق خصومت‌ها خودداری کرد.

گوردون با اشاره به اینکه اقداماتی مانند افزایش کمک‌های بشردوستانه مستلزم آتش‌بس است، گفت: من هیچ راهی نمی‌بینم که اسرائیل بتواند بدون توقف خصومت‌های خود به سایر اقدامات موقت پایبند باشد.

گزارش‌های قبلی نشان داده‌اند که ویران شدن جاده‌ها و بمباران مداوم رژیم صهیونیستی مانع از پرداخت مؤثر کمک‌ها به این منطقه شده است.

علاوه بر این، اقدام موقتی خواستار مجازات کسانی می‌شود که به نسل‌کشی در غزه دامن می‌زنند، اما احتمالا برای اعضای کنست رژیم صهیونیستی اعمال نخواهد شد، زیرا آن‌ها از مصونیت پارلمانی برخوردارند.

با وجود این، رژیم صهیونیستی باید غیر پارلمانی‌ها، از جمله نظامیان و مقامات، را به خاطر اظهاراتی که خواستار کشتار دسته‌جمعی فلسطینی‌ها هستند، محاکمه کند.

علاوه بر این، دادگاه به اظهارات ۳ مقام ارشد صهیونیست اشاره ویژه‌ کرد که به نظر آن‌ها نیت نسل‎کشی بود؛ گوردون، گفت که اشاره دادگاه به این اظهارات از سوی مقام‎ها از جمله اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیوینستی بسیار مهم بود.

رای تاریخی دیوان بین‌المللی دادگستری

رژیم صهیونیستی بدون شک در روز‌ها و هفته‌های آینده به انتقاد از دادگاه بین‌المللی دادگستری در لاهه ادامه خواهد داد.

نخستین واکنش از سوی ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی بود، اما اقدامات موقتی که از سوی عالی‌ترین دادگاه جهانی صادر شده است، با هر معیاری تاریخی است.

پیامدهای حکم برای رژیم صهیونیستی

این الزام که رژیم صهیونیستی باید اقداماتی را برای جلوگیری از نسل‌کشی، جلوگیری و مجازات تحریک به نسل‌کشی انجام دهد و اقدامات خود را ظرف یک ماه گزارش دهد، همگی پیامد‌های بیشتری خواهد داشت، نه‎تنها در هفته‌ها بلکه در سال‌های آینده.

اکنون وضعیت تغییر کرده است، شاید برای همیشه؛ احکامی که همگی با ۱۵ و یا ۱۶ رای موافق در برابر یک یا ۲ رای مخالف به تصویب رسیده‌اند، حتی قاضی صهیونیستی، ۲ بار با اکثریت همراه شد، برای رژیم صهیونیستی ویرانگر است، هرچند که قضاوت تا رای نهایی هنوز فاصله زیادی دارند.

در همین حال، آن دولت‌هایی که ادعا می‌کردند پرونده آفریقای جنوبی پوچ و نامشروع است، اکنون باید پوچی ادعای خود را بپذیرند.

شواهد تحریک به نسل‌کشی، عنصر اصلی کنوانسیون ۱۹۴۸، به‌ویژه قانع‎کننده بود.

بی‎میلی واشنگتن برای محکوم کردن جنایت‌ها و رنج‌های انسانی بدیهی است که خبر بدی برای فلسطینی‌ها بوده است، اگرچه نتانیاهو از اعتراف به این حقیقت بدیهی امتناع می‌ورزد، اما این خبر بدی برای رژیم صهیونیستی است که امنیت آن در سال‌های آینده به دلیل آنچه اکنون در حال رخ دادن است آسیب خواهد دید.

گاردین نوشت: بدیهی است که حکم دادگاه جهانی بر اسرائیل فشار وارد می‌کند؛ هیچ چیز به اندازه فقدان عدالت نمی‌تواند بی‌ثبات‎کننده باشد و این برای غزه مهم است.

انتهای پیام/