برنامه بازداشت‎های خودسرانه آمریکا در جهان/ از «زندان‌های شناور» تا سایت‌های مخفی سیا

خبرگزاری میزان - آزادی از بازداشت خودسرانه یک حق اساسی فردی است که در اعلامیه جهانی حقوق بشر (UDHR) سازمان ملل تعریف و یک ماده مهم در معاهدات بین‌المللی حقوق بشر به شمار می‌رود.

اگرچه آمریکا یکی از مشارکت‌کنندگان مهم در تهیه پیش‌نویس UDHR و یکی از اولین کشور‌هایی بود که معاهدات بین‌المللی حقوق بشر را تصویب کرد، اما با نادیده گرفتن کامل مقررات قانونی داخلی و تعهدات بین‌المللی، بازداشت خودسرانه را انجام داده و باعث آسیب جدی جسمی و روحی به افراد بسیاری شده است.

گزارش‌‎های مستند بسیاری مبتنی بر واقعیت‌ها در خصوص برنامه بازداشت و شکنجه آمریکا در کشور‌های مختلف وجود دارد که ریاکاری و استاندارد‌های دوگانه واشنگتن در مورد بازداشت‌های خودسرانه را افشا و این درک را ایجاد می‌کند که اکنون هیچ کشوری به اندازه آمریکا حقوق بشر را زیر پا نمی‌گذارد.

اعلامیه جهانی حقوق بشر که در سال ۱۹۴۸ تصویب شد، به صراحت بیان می‌کند که «به رسمیت شناختن کرامت ذاتی و حقوق مساوی و غیرقابل انکار همه اعضای خانواده بشری، اساس آزادی، عدالت و صلح در جهان است.»

اعمال وحشتناک بازداشت خودسرانه از سوی آمریکا در سراسر جهان

طبق گزارش‌های رسانه‌ای، در ژوئن ۲۰۰۵ به سازمان ملل اطلاع داده شد که آمریکا مظنونان تروریستی را مخفیانه در کشتی‌های جنگی خود بازداشت کرده است، در سال ۲۰۰۸، گروه حقوق بشر «ریپرایو» فاش کرد که آمریکا از زمان دولت کلینتون از «کشتی‌های زندان» برای نگهداری مظنونان تروریستی استفاده می‌کرده است، از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۸ احتمالا ۱۷ کشتی جنگی به عنوان «زندان شناور» از سوی آمریکا استفاده شده است.

در سال ۲۰۰۱، روزنامه واشنگتن‌پست فاش کرد که ۵ زندانی در کشتی تهاجمی آبی خاکی «Peleliu»، از جمله یک آمریکایی به نام «جان واکر»، بازداشت شده‎اند.

به گزارش گاردین، «واکر» برای کاهش مجازات خود، قراردادی را امضا کرد که شامل حکمی می‌شد تا درباره شکنجه‌اش در بازداشت صحبت نکند.

سخنگوی وقت وزارت دفاع آمریکا هرگونه اقدام بازداشتی در کشتی‌های جنگی این کشور را رد کرد، با این حال یک زندانی آزاد شده از گوانتانامو به افسر مافوق خود گفت که یکی از همبندهایش پیش از انتقال به گوانتانامو با حدود ۵۰ نفر دیگر در یک کشتی جنگی آمریکا بسته شده و حتی شدیدتر از گوانتانامو مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.

در آگوست ۲۰۱۴، نشریه آتلانتیک مقاله‌ای با عنوان «زندان شناور آمریکا» منتشر کرد که نشان می‌داد چگونه آمریکا از کشتی‌های دریایی به‌عنوان «زندان‌های شناور» در دریا برای نگهداری و بازجویی مظنونان استفاده می‌کند.

«احمد ابوخطله» که از سوی آمریکا به عنوان مظنون حمله به کنسولگری آمریکا در بنغازی، لیبی معرفی شده بود، قبل از اینکه به طور رسمی دستگیر و به آمریکا منتقل شود، در کشتی «USS New York» زندانی شد و مورد بازجویی قرار گرفت.

در سال ۲۰۱۷، نیویورک تایمز در یادداشتی با عنوان «گوانتاناموی شناور» فاش کرد که زندانیان به یاد می‌آورند که با ده‌ها نفر در فضای بسیار شلوغ یک کشتی سرگردان شده‌اند؛ آن‌ها بسیار کم می‌خوردند و مجبور بودند غذای ناتمام نگهبانانشان را از سطل زباله ببرند، شرایط بهداشتی بسیار بد بود.

بر اساس این گزارش، برخی از بازداشت شدگان در این شرایط خطاب به نگهبانان می‌گفتند: «فقط به من شلیک کن و مرا بکش، زیرا دیگر نمی‌توانم این وضعیت را تحمل کنم.»

سایت‌های سیاه و شبکه‌ای از زندان‌های مخفی

آمریکا «زندان‌های سیاه» متعددی در کشور‌هایی از جمله کوبا، افغانستان و عراق ایجاد کرده و شبکه‌ای جهانی از زندان‌های مخفی دارد.

گزارش «هزینه جنگ» که در اوایل سال ۲۰۲۲ از سوی موسسه روابط بین‌الملل و عمومی «واتسون» در دانشگاه براون منتشر شد، نشان می‌دهد که پس از حملات ۱۱ سپتامبر، دستکم ۵۴ کشور و منطقه در شبکه سایت‌های سیاه آمریکا، مشارکت داشته‌اند و صد‌ها هزار نفر از جمله مسلمانان، زنان و خردسالان در آن‌ها بازداشت شدند.

آمریکا به بهانه موسوم به «جنگ علیه ترور»، در بسیاری از کشور‌های دیگر سایت‌های سیاه ایجاد کرده، مظنونان تروریستی را به طور مخفیانه بازداشت کرده و با شکنجه و سایر نمونه‌های بدرفتاری خود که نمونه تخریب عمدی حاکمیت قانون و نقض حقوق بشر به شمار می‌روند، از آن‌ها اعتراف گرفته است.

در ژانویه ۲۰۰۲، ۲۰ زندانی اول بلافاصله پس از ورود به خلیج گوانتانامو در قفس‌های فلزی نگهداری شدند؛ در ۲۰ سال پس از آن حدود ۷۸۰ نفر در گوانتانامو بازداشت شدند و موج رسوایی‌های بازداشت خودسرانه و شکنجه در آنجا همچنان آشکار می‌شد.

یک شهروند انگلیسی-پاکستانی که به مدت ۲ سال در آنجا زندانی بود، به رسانه‌ها از تجربه دردناک شکنجه، ضرب و شتم و آزاری که خود و سایر زندانیان پشت سر گذاشته بودند، گفته است؛ او یادآور شد: بدترین شکنجه در جهان این است که بدون اینکه بدانیم چه جرمی مرتکب شده‎ایم، بازداشت می‌شویم، بدون هیچ اتهام یا محاکمه‌ای.

سرپوش گذاشتن بر جنایات و مخفی‌کاری

در مواجهه با افشای مکرر نقض‌های جدی حقوق بشر در «سایت‌های سیاه» آمریکا در خارج از این کشور، دولت آمریکا به جای توجه واقعی و توقف همه این موارد، به سرپوش گذاشتن و انکار جنایات خود ادامه داده است.

هیچ یک از مقامات آمریکایی به دلیل توسعه، صدور مجوز یا اجرای برنامه‌های دستگیری و شکنجه پنهانی پاسخگو نبوده‌اند؛ در دسامبر ۲۰۰۲، وزیر دفاع وقت آمریکا استفاده از طیف وسیعی از تکنیک‌های بازجویی را در گوانتانامو تایید کرد.

در ۳۰ نوامبر ۲۰۰۴، نیویورک تایمز گزارشی از سوی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (ICRC) منتشر کرد که در آن افشا شد که برخی از اقدامات در گوانتانامو به منزله شکنجه است و ورود کمیته بین‌المللی صلیب سرخ به این زندان شرطی برای تحقیقات است. با این وجود آمریکا از ورود کارشناسان به گوانتانامو جلوگیری کرد.

در ۱۶ فوریه ۲۰۰۶، سازمان ملل گزارش خود را در مورد گوانتانامو منتشر کرد و از آمریکا خواست که یا زندانیان را محاکمه یا فورا آن‌ها را آزاد کند.

آمریکا توصیه گزارش سازمان ملل برای تعطیلی این زندان را رد کرد، در سال ۲۰۲۱، ۸ کارشناس حقوق بشر سازمان ملل و ۱۱۱ سازمان غیردولتی نامه‌ای مشترک امضا کردند که نشان می‌داد دولت آمریکا از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ با جوامع رنگین‌پوست از منظر تهدیدات امنیتی رفتار می‌کرده است، گوانتانامو به تشدید تعصب و نفرت علیه مسلمانان ادامه می‌دهد و به شکاف و تضاد نژادی در جامعه آمریکا دامن می‌زند.

دلایل سوءاستفاده از بازداشت خودسرانه از سوی آمریکا

آمریکا سابقه طولانی در بازداشت خودسرانه و نادیده گرفتن حقوق بشر در داخل و خارج از این کشور را دارد که منعکس کننده فرهنگ عمیق سیاسی نژادپرستی و خشونت است.

در سال‌های اخیر، درگیری‌های نژادی بار دیگر به یکی از مشکلات اصلی در سیاست و جامعه آمریکا تبدیل شده است؛ یکی از دلایل این است که نژادپرستی از زمان تأسیس آمریکا یک مشکل مزمن بوده است.

انتهای پیام/