پناهجویان؛ قربانیان آپارتاید اروپایی در دریای مدیترانه

خبرگزاری میزان – آنچه در مدیترانه برای مهاجران اتفاق می‌افتد، این واقعیت ناراحت کننده را ثابت می‌کند که از نظر اروپایی‌ها همه زندگی‌ها یکسان ارزشمند نیستند.

«هایدی موگستاد»، محقق مسائل بشردوستانه و جنگ، در مطلبی به موضوع مرگ و میر مهاجران در مدیترانه و بی‎توجهی اروپایی‌ها به این موضوع پرداخته است.

آمار مرگ و میر مهاجران در مدیترانه

بر اساس گزارش ماه آوریل سازمان بین المللی مهاجرت(IOM) سازمان ملل، بین ژانویه تا مارس ۲۰۲۳ دستکم ۴۴۱ پناهجو در مدیترانه مرکزی غرق شدند؛ آماری که سبب شد این بازه زمانی به مرگبارترین سه ماهه از سال ۲۰۱۷ تبدیل شود.

«آنتونیو ویتورینو»، مدیر کل سازمان بین المللی مهاجرت درباره این آمار، می‎گوید: مدیترانه مرکزی غیرقابل تحمل است.

آمار‌های ناامید کننده دیگری از سازمان بین المللی مهاجرت نیز وجود دارد؛ پروژه مهاجران گمشده این سازمان از سال ۲۰۱۴ تاکنون نزدیک به ۲۵ هزار مورد غرق شدن را در دریای مدیترانه ثبت کرده است؛ تعداد واقعی تلفات احتمالا بسیار بیشتر است.

بی توجهی اروپا به مرگ و میر مهاجران در مدیترانه

با وجود آمار‌های مربوط به مرگ و میر مهاجران در مدیترانه، مقام‌های اروپایی هیچ تلاش واقعی برای ایجاد مسیر‌های امن و قانونی برای پناهجویان به اروپا انجام نداده‎اند؛ آن‌ها حتی در روندی معکوس در سال‌های اخیر محدودیت‌های بیشتری در زمینه پناهجویی ایجاد کرده و فعالیت‌های مربوط به امداد و نجات پناهجویان و مهاجران را جرم انگاری کردند.

علاوه بر این، گارد ساحلی لیبی با حمایت مالی اتحادیه اروپا و گارد ساحلی یونان هر دو در عقب راندن منظم و غیرقانونی قایق‌های پناهجویان که سعی در عبور از دریای مدیترانه دارند، شرکت می‌کنند؛ همه این‌ها شرایط را برای مهاجران و پناهجویان خطرناک‌تر کرده است.

اروپا مرگ‌های مهاجران و پناهجویان را پذیرفته و با واکنش‌های ملایم گزارش‌های مربوط به غرق شدن قایق‌ها و غرق شدن دسته جمعی پناهجویان و مهاجران برخورد می‌کند.

در این زمینه جز صدای اعتراض گروه‌های معدود بشردوستانه، حقوق بشری و محکومیت‌های معمول شخصیت‌های سیاسی، صدای دیگری شنیده و نمایشی از خشم آشکار نمی‌شود.

از پا افتادن انسان دوستی

انتشار تصویر بی جان یک کودک پناهجوی سوری در سواحل ترکیه در سال ۲۰۱۵ موجی از همدلی و همبستگی با پناهجویان سراسر جهان را رقم زد و سران سیاسی از عزم خود برای اقدام در این زمینه خبر دادند؛ اکنون و هشت سال پس از آن حادثه به نظر می‌رسد که انسان دوستی از پا افتاده و دیگر اخبار و تصاویر غرق شدن کودکان و بزرگسالان در مدیترانه خاطر و وجوان کسی را آزرده نمی‌کند.

یک توضیح متداول در این باره، خستگی از انسان دوستی است، اما دلایل دیگری نیز برای آن وجود دارد:

نخست، وضعیت اسفبار پناهجویان در مدیترانه طی یک سال گذشته تحت الشعاع جنگ اوکراین و پناهجویان اوکراینی قرار گرفته است.

دو، واقعیت است که اروپایی‌ها زندگی همه انسان‌ها را به یک اندازه ارزشمند نمی‌دانند.

سه، ریاکاری اروپا و سیاست‌های مرزی ناقض حقوق بشری این قاره بر همگان آشکار شده است.

آپارتاید اروپایی

تناقض‌های اخلاقی و استاندارد‌های دوگانه از ویژگی‌های ذاتی لیبرالیسم اروپایی هستند؛ در واقع، اروپایی‌ها با وجود صحبت از آزادی و برابری به‌عنوان ارزش‌های جهانی، مهاجران غیراروپایی را همواره به چشم یک تهدید برای دولت‌های سفیدپوست اروپایی خود می‌دانند.

به اصطلاح دموکراسی‌های اروپایی همیشه آزادی و امنیت خود را منوط به کنترل یا حذف غیر سفیدپوستان می‌دانند؛ همین رویکرد سیاست‌های مرزی معاصر اروپا را شکل داده و مشروعیت می‌بخشد؛ سیاستی که «اتین بالیبار»، فیلسوف فرانسوی آن را تلاشی برای نهادینه کردن آپارتاید اروپایی توصیف کرده است.

یکی از مهم‌ترین اقدام‌ها در این زمینه، انگ‎زدایی از مهاجران اقتصادی است؛ از نظر اخلاقی هیچ مشکلی وجود ندارد که فردی به دنبال یک زندگی بهتر در یک کشور جدید باشد؛ میلیون‌ها شهروند اروپایی که بین سال‌های ۱۸۲۰ تا ۱۹۲۰ به آمریکا مهاجرت کردند هم این کار را انجام دادند؛ اگر این موضوع در آن زمان قابل قبول بود، اکنون نیز باید قابل قبول باشد.

انتهای پیام/