تحلیل وضعیت نظام حقوقی تبلیغات بازرگانی در ایران

به گزارش گروه سیاسی ، دفتر مطالعات فرهنگی این مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «تحلیل وضعیت نظام حقوقی تبلیغات بازرگانی در ایران» با بیان این مطلب که درخصوص پیشینه تبلیغات بازرگانی در میان محققان مختلف اختلاف نظر وجود دارد به بررسی وضعیت نظام حقوقی تبلیغات بازرگانی در ایران پرداخته است.

این گزارش می‌افزاید؛ برخی از محققان قدمت تبلیغات بازرگانی را در ایران ۲۳۰ سال دانسته و پیشینه آن را به انتشار روزنامه‌های فارسی زبان در فراسوی مرز‌های جغرافیایی ایران، از سال ۱۱۶۱ هجری شمسی و برخی دیگر پیشینه این تبلیغات را ۹۷ سال قبل، یعنی سال ۱۳۰۰ هجری شمسی می‌دانند. با این حال درخصوص پیشینه قانونگذاری در این حوزه نوعی اجماع و اتفاق نظر وجود دارد که پیشینه قانونگذاری تبلیغات بازرگانی به سال ۱۲۸۶ شمسی باز می‌گردد که با تصویب اولین قانون مطبوعات، موادی از این قانون به موضوع چگونگی انتشار اعلانات اختصاص یافته است.

این گزارش تصریح می‌کند که از ابتدای قانونگذاری در حوزه تبلیغات بازرگانی در کشور، موارد متعددی از قوانین و سیاست‌ها و مقررات اجرایی به تصویب مراجع مربوطه رسیده است. تعداد این قوانین و مقررات به ۴۵ مورد می‌رسد.

این گزارش می‌افزاید؛ تاریخ مقررات گذاری در حوزه تبلیغات بازرگانی از حیث زمانی به دو دوره قبل و بعد از انقلاب قابل تقسیم است. با این حال از حیث رویکرد‌های سیاستی و قانونگذاری نیز میتوان تقسیم بندی‌های مختلفی را انجام داد. این رویکرد‌ها در جریان بررسی تحلیلی سیر تحول قانونگذاری در این حوزه آشکار شده و درنهایت وضعیت موجود نظام حقوقی این حوزه را شکل داده است. با این حال با توجه به اینکه قانونگذاری تبلیغات بازرگانی یا اعلانات آن روز تحت تأثیر رویکرد قانونگذاران آن دوره درخصوص مطبوعات و آزادی بیان در قانون اساسی مشروطه بود به نوعی می‌توان نخستین گام‌های مقررات گذاری در حوزه تبلیغات بازرگانی را متأثر از قانون اساسی مشروطه دانست.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با هدف توصیف نظام حقوقی تبلیغات بازرگانی، سیر تحولات تاریخی قانونگذاری در این حوزه را بررسی کرده و درنهایت تلاش کرده است تا به این پرسش پاسخ دهد که ابعاد نظام حقوقی تبلیغات بازرگانی در کشور درحال حاضر چیست؟