دولت از عدم توافق با غرب نترسد/ مردم بعد از شوک ارزی 20درصد فقیرتر شدند

: رییس مجمع عالی واردات با اشاره به اینکه نباید از عدم توافق بترسیم، گفت: با مانور بیشتر دولت در صنایعی که ارزش افزوده دارند می‌توانیم صادرات را رونق دهیم. او در عین حال اضافه کرد: افزایش قیمت ارز باعث مشکلات مختلفی از جمله کاهش 20درصی درآمد مردم شد.

محمدحسین برخوردار یکی از کسانی است که سال‌ها در حوزه صنعت و تجارت فعال بوده است و جزو کسانی محسوب می‌شود که تجربه سال‌ها فعالیت در اقتصاد ایران را دارد. او که جزو اعضای بلندپایه اتاق بازرگانی محسوب می‌شود و ریاست مجمع عالی واردات را بر عهده دارد در گفت‌وگویی رو در رو با خبرنگار اقتصادی میزان به تحلیل بسته خروج از رکود دولت پرداخت و از مشکلات فعلی اقتصاد ایران گفت.

چرا با توجه به افزایش تعرفه واردات کالاهای لوکس، همچنان با افزایش واردات این کالاها روبه رو هستیم؟
اساسا در سال‌های گذشته، یک سری کالاها را کالاهای لوکس نام گذاری کردند و سپس به دلیل محدودیت ارزی، واردات این کالاها را محدود و تعرفه را دو برابر کردند، اما لازم به ذکر است که تجار در کشور، هر آنچه که مورد نیاز مصرف جامعه باشد را وارد می‌کنند و به اصطلاح پول خود را دور نمی‌ریزند و هر آنچه که مصرف کننده نداشته باشد را وارد نمی‌کنند. اما باید گفت از زمانی‌که تعرفه را دو برابر کردند اکثر کالاهایی که در بازار وجود دارد تولید داخل است و متاسفانه به دلیل استقبال مردم از جنس و مارک خارجی، این کالاها با برندهای خارجی به فروش می‌رسد. بنابراین مشکل به دلیل افزایش تعرفه نبوده است و وارداتی نداشته‌ایم و اکثراین کالاها، تولید داخل با برندهای خارجی است.

افزایش 35 درصدی واردات و 30 درصدی صادرات را شاهد هستیم این پدیده چه میزان منطبق با سیاستهای اقتصاد مقاومتی است؟
در تمام دنیا این تفاوت وجود دارد، کشور چین به عنوان مثال 100 میلیون دلار واردات و 110 میلیون دلار صادرات دارد یعنی 10 میلیون دلار تفاوت واردات و صادراتش است، این بالا بودن میزان واردات از صادرات مسئله مهمی نیست که منجر به آسیب اقتصادی شود، در تمام دنیا کالاهایی که ارزش افزوده ایجاد نمی‌کنند را لازم نیست که تولید کنند، فقط مواد اولیه وارد شده و  روی آن کاربری انجام می‌شود و سپس صادرات صورت می‌گیرد، البته در کشور ما این استثنا وجود دارد و این اتفاق نمی‌افتد زیرا حدود 35 سال است که تحت تحریم هستیم و بازارهای جهانی را کمتر در اختیار داریم.

چه میزان از واردات، شامل کالاهای اساسی است؟
مثلا سال گذشته از 45 میلیارد دلار واردات حدود 12 میلیارد دلار کالاهای اساسی بود. بنابراین مقدار وارداتی که در حال حاضر در کشور صورت می‌گیرد سطح بسیار پایینی دارد یعنی سال گذشته ما 45 میلیارد دلار واردات و 40 میلیارد دلار صادرات داشتیم که رقم کمی است، دنیا تجارت ما را همین 90 میلیارد دلار می‌بیند و از نظر اقتصاد در دنیا ضعیف هستیم. وارداتی هم ما داریم 80 تا 85 درصد مواد اولیه کارخانجات و دستگاه‌های صنعتی برای ارتقای تولید است حدود 15 درصد کالاهای مصرفی وارداتی است لذا ما نباید از واردات‌مان بترسیم. تمام کشورهایی که به جایی رسیدند روی صنعتی متمرکز شدند که برای‌شان ارزش افزوده داشته باشد.

هر چه میزان صادرات و واردات‌مان افزایش یابد ما به عنوان یک کشور مستحکم در دنیا شناخته خواهیم شد. بنابراین نباید به واردات ایراد گرفت. البته امیدواریم بتوانیم با رفع تحریم‌ها ،مواد اولیه وارداتی را افزایش دهیم زیرا اگر واردات در جهت مواد اولیه باشد و بتوانیم با تبدیل و فرآوری وایجاد ارزش افزوده، کالاهای جدید را صادر کنیم، واردات بلامانع و مفید خواهد بود.

آیا ادامه تحریمها به اقتصاد ما آسیب خواهد رساند؟
ما نباید از عدم توافق بترسیم باید روی صنایعی که برای ما ارزش افزوده ایجاد می‌کند مانور دهیم و برخی کالاهایی که برای ما ارزش افزوده ندارد وارد کنیم. مثلا در حال حاضر در زیرشاخه های نفت، فولاد ، معادن ، مواد غذایی، لوازم خانگی حتی نساجی، می توانیم ارزش افزوده ایجاد کنیم باید دولت روی این حوزه‌ها متمرکز شده و ارزش افزوده ایجاد کند تا بتوانیم صادرات خوبی داشته باشیم.

بسته اقتصادی دولت چقدر منطبق با واقعیت های اقتصادی ما است؟
افرادی که روی این بسته کار کردند نقاط ضعف اقتصاد ما را می دانستند و این آخرین بسته نخواهد بود. معمولا کشورهایی که با تورم و رکود اقتصادی مواجه هستند هر 6 ماه یا یک سال بسته‌های اقتصادی خود را تمدید می‌کنند و ورژن‌های جدیدتری را اعمال می کنند البته این بسته هنوز تکمیل نیست در برخی حوزه‌ها مانند معادن، گردشگری و بهبود قوانین کسب وکار و برخی موارد دیگر آن‌طور که باید، روی این موارد معطوف نشده است اما حتما در آینده این موارد را نیز بررسی کرده و ضمن اینکه برای اجرای این بسته باید هر سه قوا مصمم و همسو شوند.

در بسته اقتصادی دولت به تجارت یا صادرات و واردات توجه شده است؟
بله، کاملا اما واهمه من از این است که در زیرشاخه‌هایی که وارد موارد کارشناسی می‌شوند به عبارتی زمانی که بسته وارد بدنه دولت می‌شود اجرای آن با کندی یا ترمز مواجه شود.

دولت درصدد این است که ارز مبادله‌ای را به آزاد نزدیک می‌کند آیا کار معقولی است؟
در یک اقتصاد سالم قیمت ارز، معمولا برمبنای، تورم داخلی منهای تورم خارجی درهر سال مشخص می‌شود مثلا اگر در یک سال تورم کشوری 40 درصد باشد و تورم خارجی 5 درصد، حدود 35 درصد قیمت ارز افزایش می‌یابد. اما اقتصاد ما توان این افزایش قیمت را ندارد و همان‌طور که شاهد بودیم زمانی‌که قیمت ارز را ثابت نگه داشتند با تحریم‌هایی که بر ما مستولی کردند یک مرتبه ارز از قیمت 980 تومان به 3 هزار تومان رسید و اقتصاد ما را با رکود و تورم سنگینی مواجه کرد پس بنابراین بهتر است که ما نرخ ارز را ثابت و یکسان کنیم یعنی قیمت واقعی ارز که همان سه هزار تومان است کنیم. ضمن اینکه حقوق و دستمزد هم اصلاح شود و بهره‌وری در کشور بالا رود.

قصد دولت یازدهم کاهش رکود و تورم بود اما برای خروج ازرکود تورم، باید نقدینگی را افزایش داد آیا در بسته دولت این کاهش تورم دیده شده است؟
بله دیده شده است اما در این بسته به عرضه بیشتر توجه شده است تا تقاضا. البته به نظر ما تقاضا مسئله مهمتری است و ما این رکود وتورم را در تقاضا بیشتر می‌بینیم . به عنوان مثال برخی صنایع ما با انبوهی از کالاهای ساخته شده مواجه هستند که از جمله پوشاک که برای آن مشتری وجود ندارد. بنابراین به اعتقاد من علت اینکه قدرت خرید مردم 20 درصد کاهش یافته این است که مردم نسبت به قبل فقیرتر شده اند و تقاضا کاهش یافته است.

برای افزایش تقاضا چه باید کرد؟
البته در بسته دیده شده که صنایع صادارت محور ما را تحریک کنند و صادرات را افزایش دهند و همچنین در این بخش سرمایه‌گذاری شود. اگر تحریم‌ها از بین رود و سرمایه‌گذاری خارجی وارد شود حتما حرکتی عظیم در بالا رفتن تقاضا ایجاد خواهد شد زیرا در این‌صورت اشتغال ایجاد می‌شود. پروژه‌های عمرانی به حرکت می افتند و بودجه فقط مصرف دولت نشده و صرف پروژه‌های عمرانی خواهد شد.
البته این اتفاق هنوز در بسته دیده نشده است در حال حاضر فعلا بر روی صنایع پتروشمی معطوف شده اند و خودروسازی، تا با تحریک آن صنایع پایین دستی این بخش ها هم به حرکت افتند و تقاضا بالا رود.


گفت‌وگو از فاطمه سیروس