ساخت نانومکمل‌های غذایی برای بهبود تولید گوشت بلدرچین

به گزارش گروه جامعه ، بلدرچین ژاپنی یک گونه مهم دامی برای تولید گوشت و تخم است که به عنوان یک منبع غذایی ارزشمند برای مصرف انسان مورد توجه قرار گرفته است. هزینه‌ نگهداری پایین در ارتباط با اندازه‌ کوچک بدن، توأم با فاصله نسلی کوتاه (4 تا 5 نسل در سال)، مقاومت به بیماری‌ها و تولید تخم بالا، پرورش بلدرچین را به صنعتی سودآور تبدیل کرده است.

اما یکی از مشکلات موجود در این صنعت، پایین بودن باروری و قابلیت جوجه‌درآوری آن است. قدرت جوجه‌درآوری تخم‌های بارور در بلدرچین حدود 70 تا 80 درصد است. به عبارتی 50 تا 70 درصد از تخم‌های گذاشته‌شده را شامل می‌شود.

زینب خوب بخت، مجری طرح در معرفی کار تحقیقاتی صورت گرفته عنوان کرد: عنصر روی، یکی از مواد معدنی است که در بسیاری از اعمال حیاتی بدن نقش دارد. اکثر مواد خوراکی تشکیل دهنده‌ جیره‌ غذایی در صنعت پرورش بلدرچین، از لحاظ این عنصر دچار کمبود است. بنابراین ضرورت دارد که این عنصر به شکل مکمل‌های غذایی مجزایی به جیره اضافه شود. لذا این پژوهش به منظور بررسی اثر منابع مختلف روی (معدنی، آلی و نانو) بر عملکرد تولید گوشت و تولیدمثل بلدرچین ژاپنی انجام شده است.

خوب بخت در ادامه افزود: نانواکسید روی، ماده‌ جدیدی است که با استفاده از علم نانو تولید و به بازار عرضه شده است. علیرغم توسعه‌ استفاده از ترکیبات نانو در صنایع مختلف، اثرات این گونه مواد در بسیاری از ابعاد بر بدن دام‌ها و طیور ناشناخته است. لذا ضروری است از این ترکیبات به عنوان مکمل خوراکی در جیره‌ دام‌ها نیز استفاده شده و اثرات احتمالی آن‌ها بر این حیوانات نیز بررسی شود.

در این تحقیقات تعدادی جوجه‌ یک روزه به صورت 4 گروه آزمایشی و در قالب طرح کاملاً تصادفی در مزرعه‌ پژوهشی دانشگاه گیلان پرورش داده شده‌اند. در طی بررسی‌ها عملکرد تولید و تولیدمثلی پرنده، به ویژه پرنده‌ نر مورد ارزیابی قرار گرفته است.

به گفته‌ خوب بخت، هزینه‌ استفاده از مواد نانویی در مکمل رشد بلدرچین اندکی بالاتر است. اما افزایش چشمگیر رشد بلدرچین و متعاقب آن کاهش دوره‌ پرورش علاوه بر اینکه این هزینه‌های اندک را جبران می‌کند، در مقایسه با مواد معدنی ماکرو نیز سودآوری بیشتری را نصیب پرورش‌دهنده می‌کند. همچنین به دلیل بالا بودن زیست فراهمی عناصر نانو، دفع مواد معدنی از طریق مدفوع کاهش‌یافته و در نتیجه آلودگی زیست‌محیطی از طریق عناصر کاهش پیدا می‌کند.

مجری طرح با بیان این‌که این مکمل غذایی به صورت یک اختراع با شماره بین‌المللی B82Y;B01B;B82B نیز به ثبت رسیده است، تصریح کرد: مطالعات در بخش تولیدمثل هنوز کامل نشده است و بررسی داده‌ها در این خصوص در حال تکمیل است.

این طرح در قالب پایان‌نامه‌ دکترای زینب خوب‌بخت به راهنمایی مهرداد محمدی و محمد روستایی علی مهر از دانشگاه گیلان صورت گرفته است. این پایان‌نامه در ستاد توسعه‌ فناوری نانو تحت عنوان پایان‌نامه‌ مورد نیاز صنعت تأیید شده است.