معمای فروش 100 فروند بوئینگ/ آیا آمریکا در فکر غارت 25 میلیارد دلار دیگر است؟

گروه سیاسی: دیروز خبر رسید مجلس نمایندگان آمریکا طرح منع فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران را تصویب کرده است؛ آمریکایی‌ها پس از برجام انواع و اقسام کارشکنی‌ها و سنگ اندازی ها را در مسیر تسهیل و تسریع مبادلات و مراودات مالی و تجاری ایران با جهان خارج انجام دادند و تصمیم اخیر آمریکایی‌ها را می توان در این راستا ارزیابی کرد؛ البته پس از انعقاد قرارداد فروش بوئینگ، انتقاداتی در داخل به این قرارداد مطرح شده بود و برخی امضای این قرارداد را مغایر با اصول اقتصاد مقاومتی ارزیابی می‌کردند.

مطابق یکی از بندهای برجام، آمریکا موظف است مقدمات ﺻﺎدرات، ﻓﺮوش، اﺟﺎره ﯾﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎی ﻣﺴﺎﻓﺮﺑﺮی ﺗﺠﺎری به ایران را میسر کند و همچنین امکان اﻧﺘﻘﺎل ﻗﻄﻌﺎت ﯾﺪﮐﯽ و ﻗﻄﻌﺎت ﻋﻤﺪه ﺑﺮای هواپیمای ﻣﺴﺎﻓﺮﺑﺮی ﺗﺠﺎری ﺑﻪ اﯾﺮان را فراهم آورد؛ اما گویا ظاهرا آمریکایی‌ها با این بهانه که بوئینگ می‌تواند کاربرد نظامی داشته باشد، باز هم به اصطلاح دبه کرده‌اند.
 
بوئینگ و کارکرد نظامی‌اش، بهانه عهدشکنی آمریکایی‌ها

استدلال قانونگذاران آمریکایی برای تصویب طرح منع فروش بوئینگ به ایران، امکان استفاده نظامی از آن‌ توسط ایران است؛ "پیتر روسکام" یکی از نمایندگان جمهوریخواه آمریکا در این رابطه گفته است «هواپیماهای بوئینگ می‌توانند با تغییر کاربری 100 موشک بالستیک یا 15 هزار خمپاره‌انداز (آر‌پی‌جی) حمل کنند و ما از این جهت نگرانیم».

استدلال قانونگذاران آمریکایی و طرحی که در این راستا تصویب کردند در حالی است که پیش‌تر خبرها حکایت از نهایی شدن قرارداد  فروش بوئینگ به ایران داشت و معاون وزیر راه و شهرسازی کشورمان اعلام کرده بود:«دو طرف به توافق مکتوب در زمینه خرید هواپیما رسیدند و تعداد هواپیماهای توافق شده‌ 100 فروند است».

اوایل خرداد ماه نیز دو تن از نمایندگان کنگره آمریکا، طی نامه ای به "دنیس مولنبرگ" مدیر اجرایی شرکت بوئینگ متذکر شده بودند که شرکت های آمریکایی نباید با فروش محصولات خود به ایران به پیشرفت تسلیحاتی این کشور یاری رسانند! مدیران بوئینگ نیز بلافاصله طی نامه‌ای به اعضای کنگره اطمینان دادند که فروش هواپیماهایشان به ایران منوط به پایبندی این کشور به تعهدات مندرج در برجام است و اگر دولت آمریکا هرگونه تغییری در روابط خود با ایران بدهد، بوئینگ این تغییرات را در فعالیت‌های تجاری خود اعمال خواهد کرد.

آمریکا طبق برجام موظف به فروش هواپیما است

عباس عراقچی معاون امورحقوقی و بین‌المللی وزارت امورخارجه اسفندماه سال گذشته گفته بود:«تحریم خرید هواپیما مربوط به تحریم‌های اولیه آمریکا می‌شود اما برای خرید هواپیما، آمریکایی‌ها در برجام تقبل کردند که مجوز فروش هواپیما را به هرکسی که بخواهد به ایران هواپیما بفروشد بدهند و این کار را انجام داده‌اند و در آینده هم باید انجام بدهند».

عراقچی همچنین در آن زمان در پاسخ به این سوال که چرا هنوز مجوز فروش هواپیما توسط آمریکا صادر نشده است، گفته بود:« من از جزئیات آن خبر ندارم اما طبق برجام باید این کار انجام شود».

جان‌کربی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در واکنش به انعقاد قرارداد 25 میلیارد دلاری فروش 100 هواپیما از جانب شرکت بوئینگ به ایران گفته بود: «براساس برجام، فروش هواپیما به ایران مجاز است اما نمی‌توانم درباره مجاز بودن بوئینگ به معامله با ایران اظهار نظر کنم».

البته در همان زمان انعقاد قرارداد فروش بوئینگ به ایران،رویترز به نقل از منابع مطلع گزارش داده بود «تفاهم ایران با بوئینگ، فقط خطوط کلی پیشنهادی برای معامله میان طرفین را ترسیم می‌کند و اگر معامله‌ای بخواهد انجام شود، باید با تصویب دولت آمریکا باشد».

آیا آمریکا در فکر غارت 25 میلیارد دلار دیگر است؟

به نظر می رسد آمریکایی‌ها که حدود دو ماه پیش به بهانه های واهی 2 میلیارد دلار از اموال ایران را غارت کردند، این بار نیز با عهدشکنی در قرارداد فروش بوئینگ، قصد دارند با دریافت مبلغ خرید، از تحویل آن خودداری کنند و مبلغ مورد اشاره را نیز به بهانه‌هایی همچون حمایت ایران از تروریسم! ضبط  و غارت کنند.

البته کارشکنی و سنگ اندازی آمریکایی‌ها فقط منحصر به فروش هواپیما بوئینگ که متعلق به خودشان است، نمی‌شود بلکه آن‌ها پیش‌تر در رابطه با فروش هواپیما ایرباس فرانسه به ایران نیز موانعی را ایجاد کرده بودند؛ با وجود آنکه مقرر شده بود تا پایان سال94 تعدادی از 118 فروند ایرباس خریداری شده از سوی فرانسوی‌ها به ایران تحویل داده شود، اما جز یک فروند آن هم برای اجرای یک شو تبلیغاتی چند دقیقه ای، فرودگاه‌های کشور ایرباس جدیدی را به خود ندیدند؛ مسئولا ایرباس بعدها علت این تاخیر را عدم صور مجوز از جانب آمریکا دانستند!