گلدوست: «شب یلدا» یادآور آیین‌های ارزنده و فرهنگ ایران اسلامی است/شبی برای حافظ خوانی
حسین گلدوست در گفت‌وگو با میزان پیرامون شب یلدا گفت: یلدا یا شب چله یکی از میراث‌های ماندگار و کهن ایرانی است که اعتبار تاریخ گذشته و توانمندی جامعه اسلامی را بیان می‌کند شب یلدا بر اساس گاه شمار ایرانیان و تسلط آنان به علم نجوم به بلندترین شب زمستان اطلاق می‌شود که در ایران باستان با عنوان چله کوچک و چله بزرگ نیز از آن یاد می‌شود.
وی در همین راستا ادامه داد: آداب و رسوم و سنت‌هایی همانند نوروز یا یلدا با هشت هزار سال پیشینه فلسفه‌های خاصی را در پس خود دارند ایرانیان باستان نور را روشنایی و یکی از نشانه‌های خداوند می‌دانستند لذا غلبه روشنایی یعنی بلند شدن روز‌ها را بر تاریکی یعنی کوتاه شدن شب‌ها برتری داده و جشن می‌گرفتند نکته جالب اینکه شب یلدا توسط ایران در سازمان یونسکو به ثبت رسیده است.
گلدوست یلدا را از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: شب یلدا در هزاره سوم به نوعی یادآوری بسیاری از ارزش‌های جامعه ایرانی برای نسل امروزی و یاد آور آیین‌های ارزنده فرهنگ قدیمی ما است در عین حال با جمع کردن خانواده‌ها و حضور خانواده‌ها در کنار بزرگتر‌ها و یا گرد هم جمع شدن و دورهمی‌های شب یلدایی عموماً عاملی تاثیرگذار بر انسجام‌های اجتماعی و ملی محسوب می‌شود. یلدا رمزی جادویی برای گردهمایی‌ها و صله رحم بوده و این موضوع را یادآور می‌شود که ما انسان‌های اجتماعی بوده و حضورمان در کنار یکدیگر ارزش‌های بزرگ انسانی را حفظ و بازسازی کرده و به انسجام بیشتر کمک می‌کنیم این در حالی است که بیماری جامعه امروز و صنعتی بودن جامعه سبب شده است انسان‌ها به سوی از هم دور شدن گرایش بیشتری پیدا کنند که این مهم از نگاه اجتماعی صدمات جبران ناپذیری را بر بدنه اجتماع و جامعه انسانی وارد کرده است، اما شب‌هایی همانند شب یلدا و مناسبت‌ها و آیین‌هایی مانند نوروز در حقیقت مقابل این برخورد‌ها و این شیوه زندگی نامتعارف انسانی است دورهمی‌های اجتماعی و خانوادگی در واقع سلامتی روحی و روانی و همگرایی اجتماعی و خانوادگی را بیش از گذشته تقویت می‌کند.
***آسیب تجملگرایی به آیین یلدایی
وی تجمل گرایی را آسیبی بزرگ برای آیین‌هایی همانند یلدا دانست و بیان کرد: متاسفانه در سال‌های اخیر آداب و سنت‌های ارزنده ایرانیان با تجملگرایی گره خورده است این خطری بزرگ و آسیبی جبران ناپذیر برای سنت‌های ارزشمندی همانند نوروز و یلدا محسوب می‌شود و به فلسفه شکل گیری آداب و رسوم ارزشمند و آیین‌های همانند یلدا بسیار ارزنده بوده و بیانگر این موضوع است که به ساده‌ترین شکل و با توجه به مهمترین کارکرد‌های این سنت آن را برگزار کنیم در حالیکه تجمل گرایی سبب دور شدن خانواده‌ها و از بین رفتن کارکرد‌های اصلی این نوع سنت خواهد بود از سوی دیگر با توجه به مشکلات اقتصادی ناشی از بیماری کرونا که در جامعه به وجود آمده و برخی بیکاری‌های افراد در جامعه زمینه را برای آسیب‌های اجتماعی و روانی فراهم می‌کند تلاش کنیم تا با ساده برگزار کردن این نوع سنت‌ها علاوه بر قدردانی و توجه به فلسفه اصلی و کارکرد آیین یلدا به دستگیری از نیازمندان بپر دازیم و این آیین را هرچه ساده‌تر برگزار کنیم.
*** یلدا پرچم هویت ملت ما است
نویسنده کتاب «تابنده» تاکید کرد: آداب و رسوم خاصی در مناطق متعدد ایران و حتی در کشور‌های منطقه برای شب یلدا در نظر دارند که علاوه بر سادگی باعث می‌شود تا این آیین‌ها غنی‌تر شود و به نوعی به عنوان یکی از آیین‌های پویا و فعال شناخته شوند اضافه شدن تفعل به دیوان حافظ در آیین شب یلدا و یا خواندن شاهنامه و تفسیر آن توسط بزرگتر‌ها برای نسل جوان و کودکان بر جذابیت‌های این شب می‌افزاید و در این حال به انتقال فرهنگ اصیل و ارزشمند ایرانی کمک شایانی می‌کند. کتاب‌های ارزشمند ما همانند شاهنامه علاوه بر فرهنگ وطن پرستی و حرکت و زندگی بر مدار اخلاق انسانی گرایش به فرهنگ دینی ما را نیز در ذهن‌ها جاری می‌کند، زیرا هر یک از این دو کتاب شاهنامه و حافظ گویای معارفی خاص از توجه به پروردگارتا ادبعاد دینی دارد.
گلدوست رقابت سنگین فضای مجازی با سنت‌های و فرهنگ ایرانی اسلامی را موضوع مهم و قابل توجه دانست و تصریح کرد: عدم وجود استفاده مناسب از فضای مجازی سبب شده تا افراد بخش بزرگی از زمان خود را در انزوا و در فضای مجازی به دور از ارتباطات حضوری بگذرانند که این مهم لطمات خاص خود را در پی دارد که در طول زمان خود را نشان می‌دهد، اما یلدا بهانه‌ای برای کنار گذاشتن فضای مجازی برای یک شب بلند در کنار ارتباطات خانوادگی است.
***همراهی ادبیات با آیین یلدا
گلدوست به پیشینه یلدا در اشعار و ادبیات ایران اشاره و خاطرنشان کرد: بیشتر شاعران بزرگ و پر آوازه ایران از شب یلدا در اشعار خود یاد کرده اند افرادی همانند حافظ، سعدی، اوحدی و سنایی و غیر از جمله افرادی هستند که مستقیما به شب یلدا اشاره دارند لذا این کهن بودن و قدمت آیین یلدا را می‌توان دریافت تا حدی که حافظ در بیتی می‌گوید: با زلف تو قصه ایست ما را مشکل / همچون شب یلدا به درازی مشهور.
