تبریک دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در پی ثبت جهانی پاسداشت خوشنویسی

- طبق اعلام روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو-ایران، حجت الله ایوبی اظهار کرد: برای ما باعث خوشحالی است اعلام می‌کنیم پرونده جمهوری اسلامی ایران که برای پاسداشت خط خوشنویسی در یونسکو مطرح شده بود امروز به تصویب رسید. همچنین از کارشناسان برجسته کشور در وزارت میراث فرهنگی که نقش اصلی را در تدوین این پرونده داشتند تشکر می‌کنم.

وی ادامه داد: سال گذشته نگرانی عمومی درباره خوشنویسی پدید آمده بود و برخی ادعا‌ها در برخی کشورها، جامعه فرهنگی و بخصوص خوشنویسان ما را نگران کرده بود و همان موقع نیز اعلام شد که دوستان کار خود را حرفه‌ای در این باره آغاز کرده اند و جای نگرانی نیست.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران با اشاره به تصویب پرونده پاسداشت هنر خوشنویسی توضیح داد: جای خوشحالی است که نه تنها مردمان ما خالق و مبدع بخش‌های مختلفی از هنر آسمانی خوشنویسی در جهان هستند بلکه در پاسداشت هنر‌های مختلف نیز ایرانیان تلاش‌های بسیاری کردند و این تلاش‌های آگاهانه امروز به ثبت جهانی رسیده است.

ایوبی ادامه داد: در فضای دو سال گذشته، اقدام بسیار سترک و ارزشمندی بنام جشنواره جهانی رقص قلم در راه ابریشم از سوی کمیسیون ملی یونسکو-ایران برگزار شد و در آن فضا، برگزاری این برنامه با چالش‌های سیاسی روبرو بود، اما با تلاش و عزم و اراده بخش‌های مختلف، این نمایشگاه با شکوه فراوان برگزار شد.

وی تصریح کرد: در نمایشگاه رقص قلم آثار هنرمندان کشور‌هایی که در راه ابریشم و کشور‌های صاحب خوشنویسی، نمایش داده و این رویداد از شهر مشهد آغاز شد. از شهردار و شورای شهر مشهد تقدیر می‌کنم. این شهر به نوعی شناسنامه فرهنگی ما نیز محسوب می‌شود و بارگاه حضرت ثامن الحجج به عنوان قبله گاه شیعیان و عاشقان در این شهر قرار دارد. در ادامه این نمایشگاه در تهران ادامه پیدا کرد و اختتامیه با شکوهی برای نمایشگاه رقص قلم نیز برگزار شد.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو یادآور شد: همچنین آثار برجسته هنرمندان خوشنویس ایرانی و خارجی بر فراز برج آزادی ویدیو مپینگ شد و این جشن نور، بازتاب گسترده‌ای در دنیا داشت و سخنرانی‌های علمی و خروجی‌های بزرگ این رویداد فرهنگی، به یونسکو رفت و قطعا این اتفاق، کمک شایانی به ثبت این پرونده کرد.

ایوبی گفت: یادآوری می‌کنم هرجا باهم باشیم به قول شمس تبریزی نور‌ها یار یکدیگرند. این هم افزایی اگر بدون هیچ چشمداشت و حاشیه‌ای انجام شود ثمره اش برای همه ایران خواهد بود. امیدوارم به برکت این رویداد، دومین دوره جشنواره رقص قلم را آغاز کنیم.

وی تاکید کرد: تا دیروز سخن از عظمت جایگاه ایران در عرصه خوشنویسی می‌گفتیم و اساتید خوشنویس، درباره جهانی شدن این هنر ایران اسلامی نگران بودند، اما امروز این حرف جهانی شده و معتبرترین سازمان جهان یعنی یونسکو این مهم را پذیرفته که ایرانیان در پاسداشت هنر خوشنویسی سرآمد هستند.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو عنوان کرد: از این پس باید به گونه‌ای دیگر عمل کنیم. انتظار من به عنوان کوچکترین عضو جامعه فرهنگ این است جامعه خوشنویسی یکی شوند و به یک صدایی و هم افزایی کمک می‌کند. همه خوشنویسان در هر گروه و دسته‌ای باشند از جنس نور هستند، زیرا کار دلی می‌کنند.

وی ادامه داد:درخواست دارم جامعه خوشنویسی و انجمن خوشنویسان هر مسئله حاشیه را کنار بگذارند و یکدل و یکصدا شوند و ما نیز در کمیسیون ملی یونسکو، آمادگی همراهی با گروه‌های مختلف خوشنویسی را داریم. از این پس رسالت ما جهانی است و جهان دوستگی در جامعه خوشنویسی را نمی‌پذیرد.

ایوبی تصریح کرد: دستگاه‌های مختلف فرهنگی در برنامه‌های مختلف، مسئله خوشنویسی را ویژه ببیند و درخواستم از مجلس شورای اسلامی و سازمان امور استخدامی و رییس جمهوری و همه دستگاه‌های دغدغه مند، کمک به هنر خوشنویسی است و باید با این هنر رفتار ملی داشته باشیم. باید در بودجه وزارت فرهنگ، در برنامه سازمان ارتباطات هنر خوشنویسی را ویژه ببینیم و نهضتی را در این عرصه آغاز کنیم.

وی گفت: با توجه به اینکه دولت و مجلس به دنبال تحول هستند امیدوارم شاهد مصوبه‌ای باشیم که آثار خوشنویسان خریداری و در منظر مردم در ادارات مختلف قرار داده شود. دیوار‌های خالی و خاکستری ادارات را با نصب تابلو‌های اصل از هنرمندان منطقه خود، زیبا کنیم و اینکار باعث تشویق خوشنویسان می‌شود و نشان از پاسداشت هنر خوشنویسی دارد.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو عنوان کرد: مگر ممکن است بگوییم ایرانیان در ثبت و نگهداری هنر خوشنویسی نقش جهانی داشتند، اما وقتی وارد دستگاه‌های فرهنگی می‌شویم بر دیوارها، تصاویر چاپی نامناسب و بی معنا، بی مفهوم و بنر‌های عجیب و غریب ببینیم؟ لشگری از هنرمندان در انجمن خوشنویسان حضور دارند که آثارشان همه را به وجد می‌آورد و امیدواریم همه ادارات و دستگاه‌ها برای خرید آثار خوشنویسان، دستورات لازم را بدهند و شاهد نهضت خرید این نوع آثار باشیم تا هر ایرانی و خارجی وارد هر دستگاهی می‌شود متوجه شود ایرانیان در حفظ هنر خوشنویسی نقش جهانی داشتند و این بخشی از آرزو‌های ما است.

پرونده «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنو‌یسی در ایران» در شانزدهمین نشست کمیته بین‌الدول حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس که به صورت مجازی از ۱۳ تا ۱۸ دسامبر ۲۰۲۱ برابر با ۲۲ تا ۲۷ آذرماه ۱۴۰۰ در پاریس – مقر یونسکو در حال برگزاری است، مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت تحت عنوان برنامه‌های خوب پاسداری (اقدامات مثال زدنی) ثبت جهانی شد.

این نخستین‌بار است که ایران در فهرست برنامه‌های خوب پاسداری یونسکو برای محافظت از میراث معنوی، یک پرونده را به ثبت می‌رساند. پیش از این نیز ۱۶ اثر دیگر از آداب، آیین‌ها، هنر‌های نمایشی، مهارت‌ها، دانش و فرهنگ ایرانی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسیده بود.