مرقد جعفر طیار کجاست؟

_ فارس نوشت: امروز ششم جمادی الاول سالروز شهادت جعفر بن ابی‌طالب بن عبدالمطلب مشهور به «جعفر طیار و ذوالجناحین» است. جعفر طیار سومین فرزند ابوطالب، پسرعموی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و برادر بزرگ امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام است که در تاریخ به عنوان دومین مردی که به پیامبر صلی الله علیه و آله ایمان آورده است، شناخته می‌شود. چرا که جعفر طیار سومین نفری است که بعد از امیرالمؤمنین علیه السلام و حضرت خدیجه سلام الله علی‌ها به پیغمبر اعظم صلی الله علیه و آله ایمان آورده است.

هدیه پیامبر (ص) به جعفر طیار

جعفر طیار آنقدر نزد رسول الله منزلت داشت که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله او را به سرپرستی کاروان مسلمانان در مهاجرت به حبشه انتخاب کرد و پس از بازگشت و فتح خیبر به عنوان هدیه، به ایشان نمازی آموخت که اکنون به عنوان نماز جعفر طیار مشهور است. جعفر طیار علیه‌السلام به عنوان اولین مبلغ اسلام در خارج از شبه جزیره عربستان نیز یاد می‌کنند.

مرقد جعفر طیار علیه السلام در اردن

نجاشی با تلاش‌های جعفر طیار مسلمان شد

برخی هجرت به حبشه را به عنوان مهم‌ترین دوره زندگی جعفر طیار می‌دانند؛ چرا که در این هجرت جعفر طیار علیه‌السلام از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله درس‌های بسیاری آموخت. علاوه بر این، هجرت به حبشه موجب شد تا نجاشی همراه جعفر طیار شود؛ تا جایی که هر گاه شورشی به پا می‌شد با واسطه‌گری نجاشی ختم به خیر می‌شد.

نجاشی برای در امان ماندن جعفر و همراهان از آسیب‌های احتمالی، آن‌ها را به منطقه امنی منتقل می‌کرد تا در این درگیری‌ها به آن‌ها آسیبی وارد نشود. این رابطه آنقد قوی و محکم شد که در برخی از منابع اشاره شده است که نجاشی با دعوت جعفر طیار به اسلام علاقه‌مند و حتی مسلمان شد.

ضریح جعفر طیار علیه السلام

حتی پس از هجرت مسلمانان به مدینه منوره، وقتی مسلمانان با قریش وارد درگیری نظامی شدند، نجاشی، چون اخبار مسلمانان به ویژه پیروزی‌های آن‌ها بر قریش را از جاسوسانش به دست می‌آورد، این اخبار را در اختیار مسلمانان می‌گذاشت. چنان که وقتی مسلمان در بدر پیروز شدند، نجاشی، جعفر و همراهان وی را از این خبر آگاه کرد.

ویژگی‌های جعفر طیار در دوران جاهلیت

در زمان جاهلیت جعفر طیار علیه السلام چهار ویژگی داشت که او را نسبت به سایر افراد متمایز می‌کیرد. جعفر فردی توانان و شجاع بود که در کنار هوش بالا، اراده قوی و محکمی داشت. علاوه بر این، جعفر شراب نمی‌نوشید، از دروغ و فحشا دوری می‌کرد و حتی در زمانی که همه بت می‌پرستیدند، او بت پرستی نمی‌کرد.

لقبی که پیامبر (ص) به جعفر طیار داد

درباره فضایل او روایاتی از پیامبر نقل شده که جعفر طیار علیه السلام در ردیف بهترین مردم و با پیامبر از یک طینت و سرشت و از نظر خلق و خوی شبیه‌ترین افراد به حضرت محمد صلی الله علیه و آله بوده است. مورخان نوشته‌اند:، چون رسول خدا پیمان برادری میان اصحاب برقرار کرد، برادری را میان معاذ‌بن جبل و جعفر استوار ساخت. چنانکه گفته شده، سهمی از غنایم جنگ بدر را نیز برای وی در نظر گرفت که محتمل است سهم وی را به حبشه برای کمک به آنان ارسال کرده باشد.

بخشنده‌ترین فرد امت پیامبر (ص) چه کسی بود؟

البته پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به جعفر لقبی نیز داده بودند؛ به طوری که ایشان را «ابوالمساکین» یعنی پدر بینوایان نیز خطاب می‌کردند. دلیل اصلی این امر هم توجه ویژه جعفر طیار علیه السلام به فقرا و بخشش اموالش به آن‌ها بود. ابوهریره، در توصیفی بلند، جعفر را بهترین فرد برای مساکین می‌شمرد که حتی در حال نداری نیز آنان را ناامید بر نمی‌گرداند؛ تا جایی که جعفر را به عنوان بخشنده‌ترین فرد امت رسول خدا صلی الله علیه و آله معرفی می‌کرد. همچنین جعفر طیار به امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام نیز ارادت ویژه‌ای داشت و همراه برادرش به تبلیغ اسلام اهتمام داشت.

نحوه شهادت و مزار جعفر طیار

جعفر طیار سرانجام در جنگ موته به شهادت رسید. موته در ۱۲۰ کیلومتری امان پایتخت اردن است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله جعفر طیار و همراهانش را برای جنگ با رومیان به این منطقه فرستاد. جعفر در میدان جنگ شجاعانه جنگید و جراحت‌های بسیاری برداشت؛ تا جایی که حتی در منابع از قطع شدن دو دست جعفر طیار در میدان نبرد اشاره شده است و در نهایت در همان نبرد به شهادت رسید.

جعفر بن ابی طالب، عبدالله بن رواحه و زید بن حارثه در یک قبر دفن شدند و قبر آن‌ها پنهان بود. این مقبره در سالیان اخیر توسط وهابیان تندرو به آتش کشیده شد. اما اکنون این مکان مقدس به عنوان زیارتگاهی برای مسلمانان شناخته می‌شود.

ضریح جعفر طیار علیه السلام

نقل شده که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله پس از شهادت جعفر طیار و قطع شدن دو دستش در جنگ موته در حق جعفر طیار علیه السلام دعا کرد که «خداوند به تو دو بال عطا کند که با ملائکه در بهشت پرواز کنی» و حتی در روایتی از حضرت محمد صلی الله علیه و آله آمده است: «شبی را در بهشت وارد شدم، در حالی که جعفر با ملائکه پرواز می‌کرد».

همزمان با سالروز شهادت جعفر طیار علیه السلام برخی از مردم عراق به ویژه در نجف و کربلا با راه‌اندازی موکب‌هایی به عزاداری برای برادر امام علی علیه السلام می‌پردازند که در ادامه فیلمی از حال و هوای کربلا در ایام شهادت جعفر طیار و ارادت یکی از مردم عراق به ایشان را مشاهده می‌کنید: