نوشیدن آب چقدر در کاهش وزن موثر است؟

_ برنا نوشت: آب ماده‌ای ضروی است که بخش اصلی تمام سلول‌ها و بافت‌ها را در بدن تشکیل می‌دهد و به همین دلیل، هیدراسیون بسیار اهمیت دارد. ما آب می‌نوشیم تا مایعات از دست رفته بدن را جبران کنیم. در تابستان، مایعات بیشتری از دست می‌دهیم و جایگزین کردن این مایعات بسیار ضروریست، زیرا از دست دادن مقدار زیادی آب از بدن می‌تواند به بدن آسیب زده و حتی منجر به مرگ شود؛ و مصرف آب می‌تواند به کاهش وزن کمک بسیاری کند.

چه اندازه باید آب بنوشیم تا بدن دچار کم آبی نشود؟ این ایده که ما باید روزانه هشت لیوان آب بنوشیم پشتوانه‌ی علمی ندارد، زیرا میزان نیاز به آب برای هر کس متفاوت است و بستگی به محیط زندگی، رژیم غذایی، سطح فعالیت، دارو‌هایی که مصرف می‌کنید، شدت تعریق، سن و سایر فاکتور‌ها دارد. اما بیشتر افراد به اندازه کافی آب نمی‌نوشند و بدن‌شان تا حدودی کم آب است. این وضعیت هم از نظر جسمی و هم از جنبه‌ی روانی بد است. ضمنا برخی از مطالعات نشان داده‌اند که هیدراسیون بدن در چربی سوزی نیز نقش دارد. آیا این مسئله واقعا درست است؟

آیا آب رسانی خوب به بدن واقعا باعث کاهش وزن می‌شود؟

آزمایشاتی که روی موش‌ها صورت گرفته نشان می‌دهد هیدراسیون به کنترل وزن کمک می‌کند. ضمنا چند مطالعه‌ی دیگر که روی انسان‌ها انجام شده از این ایده پشتیباتی کرده است. نوشیدن آب بیشتر چگونه می‌تواند منجر به چربی سوزی بیشتر شود؟ هیدراسیون بدن از دو راه بر کنترل وزن و چربی سوزی اثر می‌گذارد: اول اینکه اشتها را کاهش می‌دهد و دوم اینکه میزان چربی سوزی را افزایش می‌دهد.

اولین مکانیسمی که هیدراسیون را در کنترل وزن موثر می‌کند این است که طبق یافته‌ها بیشتر افراد گرسنگی را با تشنگی اشتباه می‌گیرند. به عبارتی دیگر، شما به آشپزخانه می‌روید تا یک خوراکی بخورید در حالی که بدن شما در واقع نیاز به آب دارد نه غذا. شما تفاوت این دو نیاز را نمی‌توانید تشخیص دهید و در نهایت به جای اینکه آب بنوشید، چیزی می‌خورید؛ بنابراین دهیدارته بودن بدن باعث می‌شود کالری اضافی دریافت کنید. سیگنال‌هایی که بدن به هنگام گرسنگی و تشنگی ارسال می‌کند با هم شبیه‌اند و تشخیص این دو احساس از هم گیج کننده است. شما ممکن است احساس کنید خسته هستید و ضعف دارید و یا پریشان و خواب آلودید و همه‌ی این احساسات را به عنوان گرسنگی تفسیر نمایید، که احتمالا به این دلیل است که احساس می‌کنید قند خون‌تان افت کرده و باید چیزی بخورید. در واقع شما در حال تجربه‌ی علائم دهیدراسیون یا کم آبی بدن هستید.

نوشیدن آب از راه دیگری نیز باعث کاهش دریافت کالری می‌شود: آب، فضای معده را اشغال می‌کند. وقتی شما مایعات زیاد می‌نوشید، شکم‌تان حجیم می‌شود تا به شما موقتا احساس سیری بدهد. البته طبق یافته‌ها، مایعات غلیظ تری مانند اسموتی‌ها، نسبت به مایعات رقیق‌تر و ساده‌تری، چون آب، بیشتر می‌توانند اشتها را کاهش بدهند.

تاثیر هیدراسیون بر کاهش وزن!

هیدراسیون بدن از راه دیگری نیز می‌تواند به لاغری‌تان کمک کند و آن افزایش چربی سوزی است. نوشیدن آب واقعا چگونه می‌تواند باعث چربی سوزی شود؟ مکانیسم دقیق این مسئله هنوز معلوم نیست، اما مطالعات نشان داده‌اند وقتی سلول‌ها مایعات جذب می‌کنند و متورم می‌شوند، حساسیت به انسولین بیشتر می‌شود. وقتی شما مایعات می‌نوشید، سلول‌ها متورم شده و حساسیت‌تان به انسولین تقویت می‌شود و ضمنا لیپولیز یا همان تجزیه‌ی چربی افزایش می‌یابد. سایر مطالعات نشان داده‌اند آب رسانی بیشتر به بدن بر عملکرد میتوکندری‌ها نیز اثر می‌گذارد و در نتیجه، متابولیسم افزایش یافته و چربی سوزی بیشتر صورت می‌گیرد. مطالعه‌ای دریافته است نوشیدن آب سرد، سرعت متابولیسم در زمان استراحت را تا ۳۰ درصد افزایش می‌دهد. تئوری پشت این مسئله این است که بدن مجبور است انرژی بیشتری برای گرم کردن این آب صرف کند.

هنوز هم مکانیسم‌های دیگری وجود دارد که آب رسانی به بدن به کنترل وزن کمک می‌کند. اما بیشتر پژوهش‌هایی که نشان داده‌اند نوشیدن آب بیشتر به چربی سوزی کمک می‌کند، روی حیوانات انجام شده است. اما مطالعه‌ای که در نشریه‌ی سالیانه‌ی Familiy Medicine منتشر شده، اطلاعات جمع آوری شده از پژوهشی بزرگ را مورد بررسی قرار داد و دریافت میان هیدراسیون و شاخص توده بدنی ارتباط وجود دارد. در میان افراد مورد آزمایش، آن‌هایی که ادرارشان غلیظ‌تر بود و بدن‌شان کم آب‌تر بود، بیشتر در معرض اضافه وزن قرار داشتند. این ارتباط حتی بعد از اینکه محققان سایر فاکتور‌های موثر در احتمال چاقی را بررسی کردند نیز وجود داشت.

هرچند این مطالعه نشان نداد هیدراسیون سبب افزایش وزن بدن یا چربی بدن می‌شود، اما یافته‌های این مطالعه در ترکیب با سایر مطالعاتی که مکانیسم‌های مرتبط را نشان داده‌اند، مشخص می‌کند نوشیدن آب بیشتر می‌تواند به چربی سوزی کمک کند. به هر حال در این مسئله که نوشیدن آب و مایعات مهم است تردیدی وجود ندارد، مخصوصا برای افرادی که ورزش و فعالیت دارند. حتی کم آبی خفیف به اندازه‌ی ۲ درصد هم می‌تواند عملکرد ورزشی را ضعیف کرده و ورزش کردن را سخت‌تر کند. ۲ درصد کم آبی، اولین مرحله‌ی شروع احساس تشنگی است. پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهند کم آبی خفیف می‌تواند ظرفیت هوازی را کاهش داده و استقامت را پایین بیاورد. وقتی شما مایعات کافی در بدن خود دارید، ورزش کردن برای‌تان راحت‌تر خواهد بود.

اگر نمی‌دانید آیا آب کافی می‌نوشید یا خیر، به رنگ ادرارتان دقت کنید. اگر بدن‌تان خوب هیدراته باشد، ادرارتان نباید تیره‌تر از زرد بسیار روشن باشد. اگر ادرارتان زرد روشن نیست پس باید بیشتر آب بنوشید.

کلام پایانی

حالا که دلیل دیگری برای آب نوشیدن پیدا کرده‌اید و سعی در لاغر شدن هم دارید، پس به آب نوشیدن بیشتر اهمیت بدهید. البته واضح است که نوشیدن آب بیشتر برای کنترل وزن کافی نیست و شما به تغذیه‌ی خوب و مناسب، ورزش و خواب کافی و مدیریت استرس نیاز دارید. پس فراموش نکنید که هیدراته نگه داشتن بدن برای تمام عملکرد‌های بدن‌تان در زندگی لازم است تا مغزتان هوشیار بماند و خلاق‌تر باشید؛ بنابراین نوشیدن آب کافی را تبدیل به عادت کنید تا هم احساس بهتری داشته باشید و هم در تمام جنبه‌های زندگی‌تان بهتر نتیجه بگیرید.