جمعیت سالمندان در کشورمان دوبرابر خواهد شد

حسام‌الدین علامه رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور درباره توجه به افزایش جمعیت سالمندان در آینده و نگرانی از گسترش سالمندآزاری در سیاستگذاری‌های این حوزه به میزان گفت: قطعا در سیاستگذاری‌ها توجه کافی به این مساله صورت نگرفته است. ما در بحث گذار چرخه جمعیتی منحصر به فرد‌ترین شتاب گذار جمعیتی از ده درصد جمعیت سالمند به بیست درصد جمعیت سالمند را در ایران داریم. بر این اساس از سال ۱۳۹۸ تا سال ۱۴۲۱ یعنی فقط طی بیست و سه سال جمعیت سالمندان ما دوبرابر می‌شود و از ده درصد به بیست درصد افزایش پیدا می‌کند. طبق سناریو‌های فعلی در حدود سال ۱۴۳۵ این جمعیت به یک سوم خواهد رسید. علاوه بر این تغییر کمی منحصر به فرد، یک تغییرات کیفی هم در دوره جوانی و میانسالی ما در دوره کنونی در حال اتفاق افتادن است که بر طبق آن ساختار‌های خانواده محور فعلی که عامل حمایت از سالمندان هم هست به تنهایی پاسخگوی آن شرایط و آن تغییرات کیفی نیست.

 

وی ادامه داد: مانند افزایش بسیار زیاد جمعیت تجرد قطعی یعنی آن افرادی که هیچ وقت ازدواج نکرده اند و به سن سالمندی می‌رسند. این افراد معمولا پدر و مادرشان را در این دوره از زندگی از دست می‌دهند و، چون ازدواج نکرده اند باید به تنهایی زندگی بکنند. در کنار این‌ها موارد دیگری هم به چشم می‌خورد. از جمله زوج‌های ناباروری که فرزندی ندارند یا افراد مطلقه بسیار زیاد که با آسیب اجتماعی ناشی از طلاق مواجه شده اند. این افراد معمولا فرصت ازدواج مجدد ندارند و وقتی به سن سالمندی می‌رسند تنها می‌شوند. همچنین باید به افرادی اشاره کنم که در دوران میانسالی بیوه شده اند مخصوصا درباره خانم‌ها این تابو وجود دارد که یک زن میانسال با داشتن نقش مادری بخواهد ازدواج مجدد داشته باشد. پس این اقشار هم در سن سالمندی باز تنها هستند.

 

 

 رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور خاطرنشان کرد: زندگی آپارتمانی و هسته‌ای شدن و متمرکز شدن و کوچک شدن خانواده‌ها عامل دیگری است که فرصت برای نگهداری از والدین سالمند را کاهش می‌دهد. خانواده‌های تک فرزند که فرزندانشان با هم ازدواج می‌کنند دو نفری باید از چهار نفر یعنی پدرو مادر خودشان و پدر و مادر همسرشان مراقبت کنند. نبود زیرساخت‌ها در کشور‌های درحال توسعه که با پدیده سالمندی مواجه شده اند در کشور ما هم وجود دارد که باز وضعیت را وخیم‌تر می‌کند. مانند نبود تسهیلات مربوط به بیمه مراقبت طولانی مدت که در کشور‌های دیگر یک مبلغ ناچیز از حقوق فرد شاغل کسر می‌شود تا در دوران سالمندی به این فرد خدماتی ارائه شود.

 

علامه افزود: چیزی کمتر از بیست درصد سالمندان ممکن است به مراقبت موقت یا دایمی احتیاج پیدا بکنند. با این تمهید این افراد می‌توانند از خدمات بیمه مراقبت استفاده بکنند. همچنین نبود مدل‌های نگهداری موقت و روزانه سالمندی هم جزو کمبود‌های ماست. در کشور‌های توسعه یافته دنیا به خاطر اینکه جلوی گسترش بی رویه‌ی پدیده بزرگ شدن سرا‌های سالمندان و مراکز اقامتی شبانه روزی را بگیرند مدل‌هایی مثل مراکز نگهداری روزانه سالمندان یا مهد‌های سالمندی را افزایش می‌دهند که افراد شاغل در طی ساعت کاری پدر و مادر را به این مراکز بسپارند. گردانندگان این مراکز کار‌های مربوط به غربالگری، آموزش، مهارت افزایی و مراقبت از سالمند را انجام می‌دهند. بعد از پایان ساعت اداری فرد سالمند به خانه و جمع خانواده بازگردانده می‌شود. یا مراکز موقتی که تا سقف نود روز از سالمندان نگهداری می‌کنند. با وجود چنین مراکزی اگر خانواده احتیاج به مسافرت داشتند یا مشکلی برای تامین خانه داشتند و وقفه‌ای در نگهداری سالمند پیش آمد لازم نخواهد بود که سالمند را به مراکز دایمی بسپارند.