تقویم تاریخ؛ از حمله بعثیها به سوسنگرد تا درگذشت سردار ملی
_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (بیستم و پنجم آبان) به شرح زیر است:
درگذشت ستارخان، سردار ملی
۱۰۸ سال پیش در چنین روزی، بیست و پنجم آبان سال ۱۲۹۲ هجری شمسی «ستارخان» ملقب به «سردار ملی»، از مبارزان مشروطه طلب و آزادیخواه ایران، درگذشت. او در دوران جوانی به دلیل درگیریهایی که با مامورین نظام مستبد سلطنتی قاجار داشت، زادگاهش تبریز ـ در شمال غربی ایران ـ را ترک کرد. وی همزمان با آغاز اولین حرکتهای مشروطه طلبی و آزادیخواهانه، به تبریز بازگشت و درصف مشروطه خواهان قرار گرفت. ستارخان، رهبری قیام تبریز را در منطقه آذربایجان به عهده گرفت و با استبداد محمدعلی شاه قاجار، سرسختانه به مبارزه برخاست. ستارخان پس از فتح تهران توسط مشروطه خواهان و برکناری محمد علی شاه، به خواست مردم به تهران آمد و مورد استقبال پرشور آنها قرار گرفت. از بدو ورود ستارخان به تهران، سرسپردگان استبداد و استعمار به مخالفت بـا او و یارانش پرداختند و آنها را متهم به هرج و مرج کردند. پس از مدت کوتاهی، درگیری شدیدی میان آزادیخواهان و مامورین دولتی روی داد که درجریان آن، شمار زیادی از آزادیخواهان کشته شدند و ستارخان به سختی مجروح شد و دراثر همین جراحت، در چنین روزی درگذشت.
حمله بعثیها به شهر سوسنگرد
۴۱ سال پیش در چنین روزی، بیست و پنجم آبان سال ۱۳۵۹ هجری شمسی شهر مرزی سوسنگرد ـ در جنوب غربی ایران ـ شاهد مقاومت سپاهیان اسلام در مقابل نیروهای متجاوز رژیم سابق عراق بود. مدافعان سوسنگرد، فقط دویست نفر از پاسداران، بسیجیان و عدهای از اهالی شهر بودند که به سلاحهای سبک مجهز بودند. در این عملیات، رزمندگان دلیر ایرانی به فرماندهی شهید دکتر مصطفی چمران، سرسختانه در مقابل هجوم تانکهای دشمن و در زیر باران گلولههای توپخانه آنها مقاومت کردند تا شهر را از محاصره بعثیها خارج ساختند. این موفقیت در شرایطی به دست آمد که مدافعان مسلمان ایرانی، بسیاری از همرزمان خود را از دست دادند و سه روز متوالی بدون آب و غذا و مهمات مانده بودند.
رحلت حضرت معصومه سلام الله علیها
۱۲۴۲ سال پیش در چنین روزی، دهم ربیع الثانی سال ۲۰۱ هجری قمری حضرت «فاطمه معصومه» (س)، دختر گرامی حضرت امام موسی بن جعفر (ع)، از اهل بیت پاک رسول گرامی اسلام (ص)، چشم از جهان فروبست. آن بانوی بزرگوار در سال ۱۷۳ هجری قمری در شهر مدینه متولد شد. حضرت فاطمه، بانویی سخنور، معلمی توانا و در زهد و تقوا برجسته بود. ایشان یک سال پس از ورود برادر گرامیش امام رضا (ع) به خراسان، به قصد دیدار وی از مدینه به سمت خراسان حرکت کرد، اما در بین راه در شهر قم توقف نمود. آن بانوی وارسته سرانجام پس از هفده روز اقامت در قم، در اثر بیماری و یا بنا به قولی بر اثر مسموم شدن به دست دشمنان، به ملکوت اعلی پیوست و در همان شهر به خاک سپرده شد. آرامگاه باشکوه دختر امام موسی کاظم (ع) در قم، محفل و زیارتگاه مردم و دانشمندان با فضیلت است و مهمترین حوزه علمی و دینی جهان اسلام در کنار آن شکل گرفته است. حوزهای که علاوه بر پیشبرد اهداف علمی و دینی، کانون مقاومت، پایداری و قیام اسلامی شناخته شده است.
به توپ بستن بارگاه امام رضا (ع)
۱۱۳ سال پیش در چنین روزی، دهم ربیع الثانی سال ۱۳۳۰ هجری قمری بارگاه حضرت امام رضا (ع) از اهل بیت رسول گرامی اسلام (ص) در شهر مقدس مشهد توسط نیروهای متجاوز روسی به توپ بسته شد. این اقدام در پی تشکیل ژندارمری مخصوص خزانه داری کل ایران توسط مورگان شوستر آمریکایی، انجام شد، زیرا دولت روسیه این اقدام را مخالف مطامع خود در این کشور میدانست. از اینرو اولتیماتومی به دولت ایران داد که برمبنای آن خواستار اخراج مورگان شوستر از ایران و استخدام اتباع خارجی با اجازه دول روس و انگلیس شد. در پی رد این اولتیماتوم دخالت آمیز از جانب مجلس شورای ملی، قوای روسی مستقر در تبریز وارد قزوین شدند و نیروهای روسی نیز که در مشهد بودند، به منظور تهدید دولت ایران، حرم مطهر امام رضا (ع) را به توپ بستند و جنایتی دیگر آفریدند. در اثر شلیک توپخانه، به سردرها و گلدستههای آستان مقدس حضرت امام رضا (ع) خسارات فراوانی وارد آمد و اشیاء قیمتی خزانه این آستان به غارت رفت. علاوه بر این عده بسیاری از مردم مشهد در این تهاجم وحشیانه کشته و مجروح شدند.
قیام ویتنام علیه فرانسویها
۷۶ سال پیش در چنین روزی، شانزدهم نوامبر سال ۱۹۴۵ میلادی با حمله نیروهای فرانسوی به ویتنام، نبرد خونین و طولانی مردم این کشور برای کسب استقلال کامل آغاز شد. به دنبال یک قرن استعمار مستقیم ویتنام توسط فرانسه، در بحبوحه جنگ دوم جهانی، ژاپن کنترل ویتنام را در دست گرفت. با شکست ژاپن در این جنگ و خروج ارتش این کشور از ویتنام، فرانسویها در این روز قصد داشتند علیرغم توافقتنامه استقلال ویتنام، بار دیگر این کشور را اشغال کنند، اما مردم ویتنام به رهبری هوشی مینه، به مقابله با نظامیان فرانسوی پرداختند و سرانجام با وارد کردن تلفات و خسارات بسیار به استعمارگران، نیروهای فرانسوی را در سال ۱۹۵۴ شکست دادند. به این ترتیب، دوران سلطه فرانسه بر ویتنام، به پایان رسید.
تولد ژان شاردن، ایرانشناس فرانسوی
۳۷۸ سال پیش در چنین روزی، ۱۶ نوامبر ۱۶۴۳ میلادی "ژان شاردن" خاورشناس و فیلسوف سرشناس فرانسوی، در شهر پاریس متولد شد و در همان محل به تحصیل پرداخت. پدرش جواهرساز بود و او از کودکی آشنایی با سنگهای قیمتی و فن جواهرسازی را آموخت. خانوادهٔ او که از فرقهٔ پروتستان هوگِنو بودند، با کلیسای کاتولیک و مقامات رسمی فرانسه مشکل داشتند، به همین روی، او علاقهای به ماندن در فرانسه نداشت و در ۲۲ سالگی نخستین سفر خود را آغاز کرد که در این سفر ۶ ساله (۱۶۶۴-۱۶۶۵ م.) ایران بیش از دیگر کشورها توجه او را به خود جلب نمود. در سفر دومش (۱۷ ماه اوت ۱۶۷۱ م.) که خانم بازرگانی به نام لسکو او را همراهی میکرد، در گرجستان به سبب مزاحمت طایفهای در آنجا همه چیز خود را از دست دادند و سرانجام در تابستان ۱۶۷۳ م. به اصفهان رسیدند و تا سال ۱۶۷۷ م. در این شهر اقامت کردند. سپس به هندوستان رفته و پس از دو سال آنجا را به مقصد اروپا ترک کرد. این سفر آخرین سفر او به ایران بود. او لقب «تاجرشاه» را از شاه عباس دوّم دریافت کرد.
ماحصل سفرهای شاردن به ایران در کتابی با نام سفرنامه شاردن منتشر شد که موجبات آشنایی بسیاری از اروپاییان با ایران را به وجود آورد.
