تقویم تاریخ؛ از اعدام طیب حاج رضایی تا کودتا در عربستان

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (یازدهم آبان) به شرح زیر است:

اعدام طیب حاج رضایی، از مخالفان رژیم پهلوی

۵۸ سال پیش، در روز یازدهم آبان سال ۱۳۴۲ هجری شمسی «طیب حاج رضایی» از مخالفین معروف رژیم استبدادی پهلوی، اعدام شد.

وی در سال ۱۲۸۰ ه. ش در تهران متولد شد و تا مدت‌ها از طرفداران این رژیم محسوب می‌شد، اما اعتقادات اسلامی طیب حاج رضایی و بویژه علاقه و ارادت وی به امام حسین (ع) باعث شد تا از نظام ستمگر شاه فاصله بگیرد و به قیام امام خمینی (ره) بپیوندد. درپی دستگیری ایشان توسط عوامل رژیم شاه در پانزدهم خرداد سال ۱۳۴۲ ه. ش و تظاهرات عظیم مردم در اعتراض به این اقدام رژیم، طیب و برادرش اسماعیل به اتهام ایفای نقشی فعال در این حرکت مردمی، دستگیر شدند. این دو مبارز سازش ناپذیر پس از تحمل شکنجه‌های فراوان، سرانجام از سوی دادگاه فرمایشی رژیم پهلوی محکوم به اعدام شدند.

وفات ابن سماک، محدث بزرگ اسلامی

۱۰۹۹ سال پیش درچنین روزی، بیست و ششم ربیع الاول سال ۳۴۴ هجری قمری «ابن سماک» (Ebn-e Sammak)، محدث بزرگ مسلمان در بغداد درگذشت. از تاریخ و محل تولد و جزئیات زندگی وی اطلاعات دقیقی در دست نیست. همین قدر معلوم است که او در بغداد می‌زیسته و از محضر مشایخ بسیاری کسب فیض کرده است. وی همچنین علمای بزرگی را در مکتب درس خود پرورش داده است که از آن میان می‌توان حاکم نیشابوری را نام برد. از بین آثار ابن سماک، کتاب «الامالی» قابل ذکر است. وی همچنین تالیفاتی در فضائل اهل بیت پیامبر گرامی اسلام (ص) از خود به یادگار گذاشته است.

شورش شریف حسین علیه دولت عثمانی

۱۰۵ سال پیش در چنین روزی، دوم نوامبر سال ۱۹۱۶ میلادی «شریف حسین»، حاکم مکه و مدینه خود را سلطان همه ممالک عربی خواند. وی از پنجم ژوئن همین سال، با تحریک انگلیس قیام علیه دولت عثمانی را آغاز کرد. دولت عثمانی در آن زمان در حال نبرد با متفقین در جنگ جهانی اول بود. انگلیس به شریف حسین وعده داده بود که پس از این جنگ وی را به عنوان پادشاه عربستان مستقل به رسمیت بشناسد، اما به وعده خود عمل نکرد، زیرا لندن عملاً از خاندان سعودی در مقابل شریف حسین حمایت می‌کرد. البته انگلیس برای ترمیم وجهه خود در میان اعراب، پسران شریف حسین را در کشور‌های عراق و اردن که تحت قیمومیت انگلیس بودند، به پادشاهی رساند.

صدور اعلامیه بالفور برای اشغال فلسطین

۱۰۴ سال پیش در چنین روزی، دوم نوامبر سال ۱۹۱۷ میلادی اعلامیه بالفور صادر شد. صدور این اعلامیه توسط آرتور جیمز بالفور وزیر امور خارجه وقت انگلیس، زمینه را برای تشکیل رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی فراهم کرد، زیرا فلسطین در آن زمان تحت قیمومیت دولت استعمارگر انگلیس بود. اعلامیه بالفور حاکی از این بود که دولت انگلستان با تشکیل یک دولت یهـودی در فلسطین موافق است و تمام کوشش خود را برای تاسیس چنین دولتی به کار خواهد گرفت. سرانجام سی و یک سال بعد از صدور این اعلامیه استعماری در سال ۱۹۴۸، رژیم صهیونیستی به کمک انگلیس و آمریکا و با سلب کلیه حقوق مردم فلسطین و غصب سرزمین‌های آنها، در فلسطین اشغالی اعلام موجودیت کرد. همه ساله در چنین روزی مردم فلسطین و بسیاری از کشور‌های اسلامی، خشم خود را علیه اعلامیه استعماری بالفور ابراز می‌دارند.

آغاز به کار اولین فرستنده تلویزیونی در جهان

۸۵ سال پیش در چنین روزی، دوم نوامبر ۱۹۳۶ میلادی اولین فرستنده تلویزیونی در لندن شروع به کار کرد. پیش‌تر از آن در سال ۱۹۲۰ م نخستین فرستنده رادیویی جهان آغاز به کار کرده بود. جالب است بدانید در ایران نخستین فرستنده رادیویی در سال ۱۹۴۰ م و نخستین فرستنده تلویزیونی در سال ۱۹۵۸ میلادی آغاز به کار کردند. امروزه رادیو و تلویزیون بخش جدایی ناپذیری از زندگی و حیات بشری را تشکیل می‌دهد.

استقلال اندونزی

۷۲ سال پیش در چنین روزی، دوم نوامبر سال ۱۹۴۹ میلادی کشور اندونزی پس از سه قرن و نیم استعمار توسط هلند، استقلال یافت. براساس موافقتنامه‌ای که در این روز میان هلند و استقلال طلبان اندونزی به رهبری دکتر احمد سوکارنو و محمد حتا به امضا رسید، مقرر شد نیرو‌های هلندی از اندونزی که در آن زمان هند هلند نامیده می‌شد، خارج شوند. این توافقنامه حاصل چهار سال مبارزه شدید میان استقلال طلبان و نیرو‌های هلندی از ماه اوت ۱۹۴۵، بود پس از استقلال این کشور، دکتر سوکارنو به سمت ریاست جمهوری انتخاب شد و تا سال ۱۹۶۵ که با کودتای نظامی از کار برکنار شد، در این سمت باقی بود. پس از وی، ژنرال سوهارتو حاکم نظامی اندونزی تا سال ۱۹۹۸ میلادی بر مسند حکومت بود. ولی به دنبال افزایش اعتراض‌های مردم مجبور به کناره گیری شد. اندونزی در جنوب شرقی آسیا، نزدیک به دو میلیون کیلومتر مربع مساحت و حدود ۲۵۰ میلیون نفر جمعیت دارد که ۸۸ درصد از آن‌ها مسلمانند و به همین دلیل پرجمعیت‌ترین کشور اسلامی محسوب می‌شود. از آنجا که اندونزی متشکل از هزاران جزیره مسکونی و غیرمسکونی است، آن را کشور هزار جزیره لقب داده اند.

کودتا در عربستان

۵۷ سال پیش، در روز دوم نوامبر سال ۱۹۶۴ میلادی «سعود بن عبدالعزیز» دومین پادشاه عربستان سعودی با کودتای برادر ناتنی اش «فیصل بن عبدالعزیز» از قدرت برکنار شد. فیصل نخست وزیر سعود بن عبدالعزیز بود که با زیرکی توانست حمایت تعدادی از اعضای خاندان سعودی و روحانیون وهابی را جلب کند. وی زمانی که پادشاه برای معالجه در خارج از کشور بسر می‌برد، ریاست گارد ملی و برخی دیگر از سمت‌های مهم را به هواداران خود از آل سعود سپرد و عملاً بر عربستان مسلط شد. مقام‌های سیاسی و مذهبی کشور نیز با این کودتا موافقت کردند و فیصل بن عبدالعزیز به پادشاهی رسید. اگر چه او نیز ۱۱ سال بعد به دست برادر زاده خود کشته شد. به طور کلی جنگ قدرت همواره در خاندان سعودی وجود داشته که گاه به صورت آشکار و خشن، یافته است.