بازنشستگی؛ اضطراب در پله آخر

- بسیارند آن کشور‌هایی که شهروندانشان دوره بازنشستگی را به دور از بیم و اضطراب برای معیشت و نیاز‌های مالی از سر می‌گذرانند و حتی خود را در معرض موقعیتی چشمگیر از نظر منزلت اجتماعی می‌بینند. اما روزگار سپری شده برای بازنشستگان ایرانی انگار مقرر شده تا طوری رقم بخورد که این جماعتِ دست از کار شسته به تافته‌هایی جدا بافته از همقطارانشان در دیگر اقصای جهان بدل شوند. چرا که کلاف به هم پیچیده مشکلات مالی بازنشستگان ایرانی ورطه‌ای را پیش پای آنان گذاشته تا این دورانِ دست شستن از کار و دامن چیدن از بساط عمل و اشتغال هم برایشان جز دلهره تامین مخارج و مایحتاج، رهاورد دیگری در بر نداشته باشد.

همین وضع و حال بسیاری از اینان را واداشته تا در این برهه از زندگی که باید فارغ از رنج کار در گوشه‌ای آسوده و ایمن و برکنار از تلاطم روزگار باشند هم به تکاپوی یافتن شغل و پیشه‌ای بیفتند تا بلکه از این رهگذر عایدی تازه تری برای گذران زندگی دست و پا کنند. از این هم نباید گذشت که بازنشستگی خود در حکم دوره سربالایی زندگانی است که با تن و پای فرسوده باید پیموده شود. از همین هم ضرورت در امان نگاهداشتن این گروه از خیزابه‌های ناداری و تنگدستی بیش از پیش به چشم می‌آید. چرا که قرار گرفتن بر پله‌های رو به پایان عمر یا از سر گذراندن دوره طولانی خدمت وقتی با خانه نشینی و دگرگونی در شیوه زیستن همراه باشد، دور نیست که ترس‌ها و اضطراب‌های رنگ به رنگی را هم دامنگیر آدمی کند. پس نباید از ذهن دور داشت که دوره بازنشستگی ایرانیان تنها به نیاز‌ها و تنگنا‌های مالی مجال بروز نمی‌دهد. بلکه هم قدم با آن ملالت روحی و آشفته سری‌های آن هم بروزی ناگزیر خواهد داشت.

اما پی ریختن و به سامان کردن طرح و الگویی که رفاه و معاش کارکنان بازنشسته از قِبَل آن مایه و نوایی به خود بگیرد خود در حکم الزامی بایسته است. شاید تصمیم و اقدام برای پرداختن تسهیلات در قالب وام برای بازنشستگان هم از همین احساسِ نیاز مایه می‌گیرد. اتفاقی که تحققش می‌تواند آرام و قراری به وضع معیشت بازنشستگان بدهد.

علی دهقان کیا رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی استان تهران، اما انگار بیش از همیشه از آشفته بازار مشکلات معیشتی بازنشستگان مکدر و پریشان است. وقتی از شرایط پرداخت وام و تسهیلات مالی به بازنشستگان می‌پرسیم به میزان از بی حاصلی مبالغ این وام‌ها خبر می‌دهد: درباره این وامی که صندوق بازنشستگی پرداخت خواهد کرد باید این نکته را متذکر بشوم که این تسهیلات مربوط به سازمان تامین اجتماعی نیست. این مبلغ دوازده میلیون تومان مربوط به بازنشستگان کشوری و لشکری است. اما واقعیت این است که چنین مبالغی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز‌های مالی بازنشستگان باشد. در سازمان تامین اجتماعی هم یک وام هفت میلیون تومانی برای بازنشسته‌ها در نظر گرفته شده است. اما نه این مبلغ هفت میلیونی، نه آن وام دوازده میلیونی و نه مبالغ بیشتر از این واقعا جوابگوی نیاز‌های بازنشسته‌ها نیست.