مرا به یاد داشته باش
- ایرنا نوشت: ۲۱ سپتامبر (۳۰ شهریور) روز جهانی آلزایمر نانگذاری شده است، در دنیا ۵۵ میلیون نفر و در ایران به گفته وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حدود یک میلیون نفر به آلزایمر مبتلا هستند و هنوز این بیماری ناشناختههای بسیاری وجود دارد که باعث میشود درمان آن را به تاخیر بیاندازد و کیفیت زندگی را بهبود نبخشد.
در حال حاضر هیچ شیوه اثبات شدهای برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر وجود ندارد، اما تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد.
دانشمندان معتقدند که آلزایمر در بیشتر افراد در اثر تلفیقی از عوامل مانند وراثت، سبک زندگی وعوامل محیطی رخ میدهد و به تدریج مغز را تحت تاثیر قرار میدهد و بروز آلزایمردر کمتر از پنج درصد افراد ناشی از یک تغییر ژنتیکی خاص است که منجر به پیشرفت بیماری میشود.
هرچند دلایل ابتلا به آلزایمر هنوز به طور دقیق مشخص نشده، اما تاثیر آن بر مغز به وضوح مشخص است و این بیماری موجب آسیب دیدن و مرگ سلولهای مغزی میشود. اتصالات بین سلولی در مغزی که مبتلا به آلزایمر شده بسیار کمتر از مغز سالم است.
محدود شدن حافظه
احمد موسوی روانپزشک در این زمینه به خبرنگار ایرنا میگوید: از دست دادن حافظه و توان استدلال و یادگیری از بارزترین نشانههای آلزایمر است، اختلال حافظه معمولا به تدریج ایجاد میشود و پیشرفت میکند. در ابتدا اختلال حافظه به وقایع جدید محدود میشود، ولی به تدریج خاطرات قدیمی هم آسیب میبینند. بیمار پاسخ سوالی را که چند لحظه قبل پرسیده فراموش میکند و مجددا همان سوال را میپرسد. وسایلش را گم میکند و نمیداند کجا گذاشته است. در خرید و پرداخت پول دچار مشکل میشود و نمیتواند پولش را مدیریت کند. به تدریج در شناخت دوستان و آشنایان نیز مشکل پیدا میکند.
وی اظهار میدارد: بتدریج مشکل مسیر یابی پیدا شده و اگر تنها از منزل بیرون برود ممکن است برنگردد، متاسفانه در موارد شدیدتر حتی در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی و حمام در منزل خودش هم مشکل پیدا میکند.
فراموشی متوسط علایم اولیه آلزایمر
موسوی میافزاید: نشانههای آلزایمر در مراحل ابتدایی فراموشی متوسط است و در مراحل نهایی باعث میشود بیمار نتواند با محیط پیرامونش ارتباط برقرار کند و امورات زندگی را انجام دهد. پس از تشخیص بیماری آلزایمر به طور متوسط ۴ تا ۸ سال بیمار زنده خواهد ماند، اما با درمان صحیح و دیگر عوامل بیمار میتواند تا ۲۰ سال پس از تشخیص بیماری زنده بماند.
وی ادامه میدهد: اغلب افراد مبتلا به این بیماری، پس از ۶۵ سالگی تشخیص داده میشوند. در صورت تشخیص پیش از این سن، معمولا از آن با عنوان آلزایمر زود هنگام نام برده میشود. هیچ درمانی برای آلزایمر وجود ندارد، اما درمانهایی وجود دارد که میتواند پیشرفت بیماری را آهسته کند.
این روانپزشک تصریح میکند: بسیاری از بیماران مبتلا به آلزایمر، به ویژه در مرحله متوسط یا میانی آن، علاوه بر نشانههای اختلال شناختی، به نشانههای روانی و رفتاری از جمله افسردگی، اضطراب، بی خوابی، توهم، سوء ظن، بی قراری و پرخاشگری گرفتار میشوند و بروز این نشانهها مراقبت از بیمار را دشوارتر میکند و بر اعضای خانواده که با تاثیر منفی بیماری بر شخصیت و عواطف بیمار مواجه میشوند، فشاری مضاعف وارد میکند، این نشانهها ممکن است با مداخلاتی مانند اطمینان بخشی، تغییر محیط یا رفع دلایلی مانند تب و درد تسکین یابند، اما گاهی این گونه مداخلات موثر نیست و تجویز دارو ضرورت پیدا میکند.
شیوع آلزایمر همراه با رشد سریع جمعیت سالمند
معصومه صالحی مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران نیز در این زمینه میگوید: شیوع بیماری آلزایمر در کشورهای در حال توسعه با توجه به رشد سریع جمعیت سالمند بیشتر از جوامع دیگر است و در ایران هم با رشد سریع تعداد این قشر در جامعه، احتمال ابتلا به دمانس افزایش بیشتری خواهد داشت، روند آسیب مغز در بیماری آلزایمر از حافظه کوتاه مدت شروع میشود و سپس با درگیر شدن قسمتهای مختلف مغز، طیف وسیعی از علائم متفاوت ایجاد میشود.
وی، اختلالات شناختی، ضعف در حافظه و فراموش کردن مطالب، اختلال در زبان، اختلال در تفکر، ناتوانی در قضاوت و استدلال، اختلال در جهت یابی و آگاهی به زمان و مکان، کاهش توجه و تمرکز، آشفتگی و بی ثباتی خلق و تحریک پذیری، ترس و اضطراب و افسردگی، از دست دادن لذتها و علایق گذشته، ضعف تدریجی عواطف، شکاکی، سوءظن، بدبینی و بی اعتمادی، بی خوابی و آشفتگی خواب، تغییر تدریجی شخصیت فرد مبتلا، مخفی و انبار کردن وسایل یا خوراکی ها، کاهش تعادل فیزیکی و مهارتهای حرکتی و هماهنگی میان آنها در راه رفتن، غذاخوردن، لباس پوشیدن، استحمام، بروز رفتارهای ناپسند را از علایم آلزایمر بیان میکند.
صالحی اظهار میدارد: آلزایمر یک بیماری پیش رونده و تحلیل برنده است و طول دوره بیماری از سه تا ۲۰ سال متغیر بوده و علائم بیماری به تدریج ظاهر میشوند و یکی از مشکلات عمده سلامتی است که با بالارفتن سن رواج پیدا میکند.
وی ادامه میدهد: در واقع آلزایمر یک نوع اختلال عملکردی مغز است که به تدریج تواناییهای ذهنی بیمار تحلیل میرود، بارزترین تظاهر زوال عقل اختلال حافظه است و اختلال حافظه معمولا به تدریج ایجاد شده و پیشرفت میکند. در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموختههای اخیر محدود میشود، ولی به تدریج خاطرات قدیمی آسیب میبینند.
وی خاطرنشان میکند: این بیماری یکی از مشکلات عمده سلامتی است که با بالا رفتن سن رواج پیدا میکند، باید با پیروی از سبک زندگی سالم بتوان از ابتلا به آلزایمر در پیری جلوگیری کرد.
