تقویم تاریخ؛ از حملات یازده سپتامبر تا ترور آیت الله مدنی
_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (بیستم شهریور) به شرح زیر است:
ترور آیت الله مدنی، شهید محراب
۴۰ سال پیش در چنین روزی، بیستم شهریور سال ۱۳۶۰ هجری شمسی؛ آیت ا... «سید اسد ا... مدنی» امام جمعه شهر تبریز - در شمال غرب ایران ـ در هنگام برگزاری نماز جمعه توسط عوامل گروهک تروریستی منافقین، به شهادت رسید. او در سال ۱۲۹۳ هجری شمسی متولد شد و تحصیلات خود را در حوزههای علمیه قم و نجف، با کسب درجه اجتهاد به پایان رساند. آیت ا... مدنی در دوران تحصیل، در مبارزات سیاسی شرکت داشت و در قیام پانزده خرداد سال ۱۳۴۲ ه ش به تبعیت از امام خمینی (ره) به افشای چهره پلید و جنایات رژیم شاه پرداخت. از اینرو سالها در بازداشت و تبعید بسر برد. آیت ا... مدنی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، به فرمان حضرت امام خمینی (ره)، امامت جمعه شهر تبریز را به عهده گرفت و سرانجام در محراب نماز جمعه، به دست تروریستهای منافق، به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
انفجار برجهای دو قلو در حمله تروریستی به قلب منهتن
۲۰ سال پیش، در روز یازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی؛ از چهار هواپیمای مسافربری ربوده شده آمریکایی، دو هواپیما به برجهای دو قلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک و یک هواپیما به ساختمان وزارت دفاع این کشور (پنتاگون) در واشنگتن برخورد کرد و چهارمین هواپیما در آسمان پنسیلوانیا مورد هدف قرار گرفت و ساقط شد. در این حمله بزرگ تروریستی، برجهای مرکز تجارت جهانی فرو ریختند و قسمتی از ساختمان پنتاگون آسیب دید و جمعأ حدود ۳۲۰۰ نفر کشته شدند. در پی این حادثه، آمریکا سازمان القاعده به رهبری اسامه بن لادن ناراضی سعودی را مسئول این عملیات اعلام کرد. از آن پس، موجی از اسلام ستیزی و حمله به مسلمانان و اماکن اسلامی در کشورهای غربی به راه افتاد. جورج دبلیو بوش رئیس جمهور سابق آمریکا نیز با استفاده از این فرصت و به بهانه مبارزه با تروریسم، سیاست توسعه طلبانه و جنگ افروزانهای را علیه کشورهای اسلامی در پیش گرفت. ارتش آمریکا در راستای همین سیاست، در اکتبر ۲۰۰۱ افغانستان و در مارس ۲۰۰۳ عراق را اشغال و صدها هزار غیرنظامی را کشت و زخمی کرد. به این ترتیب، واشنگتن فرصت به دست آمده ناشی از حملات ۱۱ سپتامبر را که میتوانست به همکاری همه کشورها برای ریشه کن کردن تروریسم تبدیل شود، در جهت اهداف برتری طلبانه و تجاوزکارانه خود به کار گرفت. در داخل آمریکا نیز، دولت آمریکا با بزرگ نمایی تهدیدهای امنیتی علیه این کشور، آزادیهای فردی و مدنی را محدود کرد و بودجه نظامی و امنیتی آمریکا را به مقدار قابل توجهی افزایش داد.
درگذشت محمد علی جناح، بنیانگذار پاکستان
۷۳ سال پیش، در روز یازدهم سپتامبر سال ۱۹۴۸ میلادی «محمد علی جناح» ملقب به «قائد اعظم» بنیانگذار پاکستان درگذشت.
وی در سال ۱۸۷۶ در شهر کراچی - در جنوب پاکستان فعلی - متولد شد. جناح از پایه گذاران حزب مسلم لیگ در سال ۱۹۰۶ بود. این حزب ابتدا فعالیتهای فرهنگی و مذهبی داشت، اما به تدریج به مسائل سیاسی گرایش یافت و خواستار ایجاد کشوری مستقل برای مسلمانان شد. با سازماندهی و اقدامات جناح، بسیاری از مسلمانان هند به حزب مسلم لیگ پیوستند و این حزب به تشکیلاتی قدرتمند تبدیل شد، به طوریکه در انتخابات پارلمانی که پس از جنگ جهانی دوم برگزار شد، مسلم لیگ تقریبا در تمامی مناطق مسلمان نشین شبه قاره هند به پیروزی دست یافت. به این ترتیب، پاکستان در سال ۱۹۴۷ با حکومت فرمانداری کل به استقلال رسید و اولین فرماندار کل آن نیز محمد علی جناح بود. مردم پاکستان به پاس خدمات جناح در راه استقلال کشورشان، وی را "پدر ملت" میخوانند.
درگذشت نیکیتا خروشچف
۵۰ سال پیش در چنین روزی برابر با یازدهم سپتامبر ۱۹۷۱ میلادی "نیکیتا خُروشچُف" (Nikita Khrushchev) رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق درگذشت. نیکیتا سرگئی یوویچ خُروشْچُف، رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق و پدر اصلاحات سیاسی و اقتصادی این کشور، در ۱۷ آوریل ۱۸۹۴ م در اوکراین به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود، در جریان انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ م در کنار لنین و یارانش قرار گرفت و از ۱۹۲۹ م دبیر حزب کمونیست در مسکو شد. خروشچف در سالیان بعد، مدارج ترقی در حزب کمونیست را پیمود و پس از مرگ استالین، در سال ۱۹۵۳ م به مقام دبیر اولی حزب کمونیست شوروی سابق و در واقع رهبری این کشور نایل آمد، مقامی که استالین، ۳۰ سال در اختیار داشت. شهرت خروشچف در تاریخ شوروی، بیشتر به سبب افشاگری مهمی بود که پس از مرگ استالین علیه او در این کشور کرد و پرده از جنایات بیرحمانه اش برداشت.
خروشچف در کنگره بیستم حزب کمونیست به تشریح جزئیات وحشتناک شکنجه و قتل عام مردم بیگناه در دوران استالین پرداخت و قساوت هایى را که استالین سالها در انکار آن کوشیده بود، مطرح کرد. او در ادامه سیاست استالین زدایى، بسیاری از اردوگاههای کار اجباری را تعطیل کرد و صدها هزار زندانی دوران استالین را گروه گروه آزاد ساخت. او بودجه نظامی را کاهش داد و به تامین رفاه و آسایش سیاسی و اجتماعی مردم پرداخت. همچنین به مطبوعات نیز آزادی نسبی اعطا کرد و به آنان اجازه داد تا از دولت انتقاد کنند. خروشچف همچنین بیش از نیمی از دبیران اول حزب کمونیست شوروی را از کار برکنار کرد. وی به سبب تغییرات سیاسی و بعضاً اقتصادی که در شوروی به وجود آورد به پدر اصلاحات سیاسی و اقتصادی معروف شد. او با طرح دکترین همزیستی مسالمت آمیز با غرب، جنگ سرد را تخفیف داد، ولی مخالفت چین را برانگیخت که به ویژه با ممانعت صدور تکنولوژی هستهای شوروی به چین، دامنه آن بالا گرفت. ادامه اختلافات خروشچف با حاکمیت چین، ضربه بزرگی بر اقتدار وی وارد آورد. همچنین سازش خروشچف با امریکا بر سر بحران موشکی کوبا و نیز شکست برنامه های توسعه کشاورزی او، موقعیت وی را بیش از پیش تضعیف کرد. با تضعیف موقعیت داخلی و بین المللی خروشچف و تشدید حملات چینی ها به رهبر شوروی که دیگر علناً او را به تجدید نظرطلبی و خیانت به آرمان کمونیسم متهم می ساختند، از اواسط سال ۱۹۶۴ م، توطئهای علیه خروشچف در کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی شکل گرفت و هنگامی که خروشچف در اکتبر ۱۹۶۴ م برای استراحت به سواحل کریمه رفته بود در ۱۵ اکتبر ۱۹۶۴ م در جریان جلسه حزب کمونیسم شوروی از همه مشاغل حزبی و دولتی اش بر کنار شد و پس از وی لئونید بِرِژنف که تمام نفوذ و قدرت خود را مرهون حمایتهای ویژه خروشچف بود، به دبیر کلی حزب کمونیست شوروی و رهبری این کشور منصوب گردید. نیکیتا خروشچف سرانجام هفت سال بعد در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۱ در ۷۷ سالگی درگذشت.
کودتای پینوشه علیه آلنده در شیلی
۴۸ سال پیش، در روز یازدهم سپتامبر سال ۱۹۷۳ میلادیژنرال «آگوستو پینوشه» (Augusto Pinochet) فرمانده وقت نیروی دریایی شیلی در کودتایی به کمک آمریکا، دولت قانونی «سالوادور آلنده» (Salvador Allende) را سرنگون کرد. آلنده دبیر کل حزب سوسیالیست شیلی، در سال ۱۹۷۰ به ریاست جمهوری رسید و برنامه ملی کردن بانک ها، معادن و صنایع را آغاز کرد و به این ترتیب به منافع نامشروع و کلان شرکتهای آمریکایی در شیلی پایان داد و با نفوذ واشنگتن در این کشور به مقابله برخاست. به همین دلیل کارشکنیهای آمریکا از طریق عوامل خود در شیلی علیه دولت آلنده آغاز شد و سران ارتش شیلی نیز به این توطئه پیوستند. سرانجام در چنین روزی، پینوشه، با حمایت سازمان سیا علیه آلنده رئیس جمهوری منتخب مردم شیلی، کودتا کرد و آلنده درجریان کودتا کشته شد. پینوشه، پس از کودتا قدرت را در دست گرفت و جو سرکوب و اختناق شدیدی را بر شیلی حاکم کرد. پینوشه تحت فشارهای داخلی و خارجی، در سال ۱۹۹۰ مجبور به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نسبتا آزاد در شیلی شد. پس از انتخابات، یک دولت غیرنظامی در این کشور روی کار آمد. اما پینوشه، با نگه داشتن سمت فرماندهی کل نیروهای مسلح، همچنان قدرت و نفوذ را حفظ کرد تا اینکه در سال ۱۹۹۸ از این سمت نیز بازنشسته شد. از آن به بعد، خانوادههای قربانیان سالهای دیکتاتوری وی، موضوع محاکمه و مجازات پینوشه و دستیارانش را پی گیری کردند. اما وی قبل از آنکه به مجازاتی که شایسته آن بود برسد، در سال ۲۰۰۶ مرد.
اشغال جزیره سریلانکا توسط انگلیس
۲۲۳ سال پیش در چنین روزی برابر با یازدهم سپتامبر ۱۷۹۸ میلادی جزیره "سریلانکا" توسط استعمارگران انگلیس اشغال شد.
جزیره سریلانکا واقع در جنوب شبه قاره هند، از قرن سوم میلادی، یکی از مراکز مهم فرهنگ بودایى به شمار می آمد. در فاصله قرن پنجم تا پانزدهم میلادی، حملات مکرر هندی ها به این کشور موجب مهاجرت و اسکان یک اقلیت هندی تبار به نام تامیلها در آن گردید. در این زمان، سری لانکا که در آن هنگام، سیلان نامیده می شد، به خاطر دارا بودن منابع طبیعی به ویژه سنگهای قیمتی، توجه اروپاییان را به خود جلب کرد و در اوایل قرن شانزدهم میلادی، پرتغالی ها، قسمتی از این جزیره را به تصرف خود درآورده، ضمن بهره برداری از منابع طبیعی این جزیره، دین مسیح (ع) را در آن رواج دادند. در سال ۱۶۴۸، هلندیها جای پرتغالی ها را گرفتند و از اواخر قرن هجدهم میلادی انگلیسیها این سرزمین را از چنگ هلندی ها به درآوردند. در این زمان بود که برای اولین بار در تاریخ تجاوزات استعماری انگلستان در قاره آسیا، سپاهیان این کشور سیلان را به تصرف خود درآوردند و به آسانی بر تمامی این جزیره مسلط شدند. سلطه پرتغال و هلند بر سیلان، محدود به مناطق ساحلی آن بود، ولی انگلیسیها تا اعماق این جزیره پیش رفته و حکومت قبیلهای را از پیش برداشتند. سیلان به مدت یکصد و پنجاه سال تحت استعمار و استثمار انگلستان قرار داشت تا اینکه در پی تشدید نهضتهای استقلال طلبانه در سیلان، این کشور در سال ۱۹۴۸ م، استقلال خود را باز یافت و به سری لانکا تغییر نام داد.
