شکافنده علوم لقب «امام پنجم(ع)»/پیام ارزشمند نهفته در وصیت‌نامه «امام باقر (ع)»

حجت‌الاسلام کاظم بهرام در گفت‌وگو با پیرامون تاثیر واقعه کربلا بر «امام باقر (ع)» گفت: هنگامی که «امام باقر (ع)» فرزندی ۴ ساله بودند در حادثه کربلا حضور داشتند ایشان فرزند «امام سجاد (ع)» هستند و در آنجا فجایع کربلا را از نزدیک دیدند این امام بزرگوار به عنوان یکی از شاهدان صحنه‌های سخت حادثه کربلا به بیان رویداد‌های شکل گرفته در شام با «اهل بیت (ع)» همواره برای مردم سخن می‌گفتند.

***روایت «امام باقر (ع)» از بی رحمی دشمنان 

وی در همین راستا ادامه داد: «امام باقر (ع)» در مورد اتفاقاتی که در شام رخ داد بیان فرمودند: هنگامی که به دروازه شام رسیدیم توسط مردم سنگباران و آتش باران شدیم و این برای «اهل بیت (ع)» که به عنوان فرزندان «پیامبر اکرم (ص)» بوند بسیار سخت بود، من به همراه مادرم سوار بر شتر بودیم و مادرم سعی می‌کرد مرا از تیررس سنگ‌هایی که مردم می‌انداختند دور کند حتی در این شرایط پدرم «امام سجاد (ع)» نیز که جلوتر از ما حرکت می‌کردند تلاش داشتند بدن خود را سپری برای خانواده‌ خود قرار دهند، اما این هجوم و برخورده مردم سبب شد که شتری که بر آن سوار بودیم رمیده و در آستانه زمین خوردن قرار گرفت این بی حرمتی سبب ناراحتی فراوان «امام سجاد (ع)» شد.

***دوران امامت 

بهرام به دوران امامت «امام باقر (ع)» اشاره و بیان کرد: زمانی که «امام باقر (ع)» به ولایت رسیدند زمان انحلال و انقراض حکومت حاکمان بنی امیه و در عین حال روی کار آمدن بنی عباس بود لذا ضعف مدیریت فراوانی در این مدت زمان ایجاد شد و «امام باقر (ع)» نیز از این ظرفیت ایجاد شده استفاده کردند، فرصتی که امروزه از آن با نام آنارشیست بنی مروان یاد می‌شود زمینه ساز مقابله فرهنگی و علمی با دشمنان شد بدین ترتیب «امام باقر (ع)» به تفسیر و نشر و نقل احادیث از «پیامبر اکرم (ص)» و سایر «ائمه معصومین (ع)» پرداختند و توانستند ابعاد اسلام ناب محمدی را بار دیگر به جامعه یادآوری کنند. تمامی این احادیث و روایات تاریخی در کتاب بحارالانوار به خوبی مطرح شده در عین حال بسیاری از روایت‌هایی که اکنون به دست ما رسیده همگی از جمله احادیثی است که از سوی «امام باقر (ع)» و «امام صادق (ع)» یادآوری و بیان شده است.

وی با اشاره به تحولات در دوران امامت «امام باقر (ع)» بیان کرد: در حقیقت با امامت «امام باقر (ع)» به بازتولید مکتب اسلام ناب محمدی دست یافتیم که استمرار آن در دوره امامت «امام صادق (ع)» به اجرا گذاشته شد.

*** دستاورد‌های دوران ولایت «امام باقر (ع)»

این کارشناس علوم قرآنی به رویکرد‌ها و دستاورد‌های دوران ولایت «امام باقر (ع)» اشاره و ابراز کرد: در زمان ولایت «امام باقر (ع)» حدود ۷۰ هزار حدیث از «امام باقر (ع)» مطرح، حفظ و ثبت شد که بسیاری از آن احادیث توسط شاگردانی که این امام بزرگوار تربیت کرده بودند برای ماندگاری مکتوب و ثبت شد در عین حال برخی از شاگردان «امام محمد باقر (ع)» این روایت‌ها را به حافظه سپردند بدین ترتیب روایتی که امروز به دست ما رسیده مراحل و رویداد‌های فراوانی را طی کرده و تلاش «ائمه معصومین (ع)» و خون دل آنان را برای ثبت در تاریخ را در بر داشته است.

بهرام رویکرد‌های سیاسی در دوران ولایت «امام باقر (ع)» را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: حکومت بنی عباس زمانی پایه‌ریزی می‌شد که زمان آغاز انقراض بنی امیه رقم خورده بود این بهترین زمانی بود که امام از آن با تدبیر بهره برداری کرد و به تبیین حاکمیت دین اسلام به دست صالحان اقدام کرد.

وی در همین راستا بیان کرد: زمان ولایت «امام باقر (ع)» آغاز شکل گیری برخی از فرقه‌ها و نهضت‌های اسلامی بود، اما «امام باقر (ع)» تمام تلاش خود را برای معرفی مکتب شیعه و اسلام ناب محمدی کردند و درعین حال با تبیین و بیان ابعاد و رویکرد‌ها همچنین فلسفه برخی از این نهضت‌ها تلاش کرده تا واقعیت تفکرات خوابیده پشت آنان را به جامعه معرفی کند بدین ترتیب «امام باقر (ع)» در فضایی اندیشه ورزی بدون درگیری و مجادله حقیقت این فرقه‌ها را مشخص می‌کردند.

***تلاش‌های «امام باقر (ع)» برای حفظ اسلام ناب محمدی

این کارشناس علوم قرآنی با اشاره به تلاش‌های «امام باقر (ع)» برای حفظ اسلام ناب محمدی تأکید کرد: بازتولید آموزه‌های دینی که مردم مدت‌ها از آن فاصله گرفته بودند این بار توسط «امام باقر (ع)» احیا شد اگر امروز ما شاهد پیشرفت و توسعه در علومی مثل علم طبیعی، ریاضیات و فلسفه هستیم همگی برگرفته از پایه علومی است که «امام باقر (ع)» و «امام صادق (ع)» هر دو توسط شاگردان خود در سراسر دنیا گسترش دادند، به همین منظور «امام باقر (ع)» را شکافنده علوم می‌نامند.

وی به شهادت «امام باقر (ع)» اشاره و ابراز کرد: پس از حادثه کربلا هیچ یک از حکام جرات رویارویی با «ائمه اطهار (ع)»را به صورت مستقیم نداشتند لذا آنان با توطئه به مسموم کردن بسیاری از «ائمه اطهار (ع)» از جمله «امام باقر (ع)» پرداختند.

بهرام به رویکرد «ائمه معصومین (ع)» در مقابله با دشمنان اشاره و تاکید کرد: هر یک از «ائمه اطهار (ع)» متناسب با نیاز سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه آن زمان اقدام به اجرای ولایت کردند در زمانه «امام باقر (ع)» نیز اندیشه‌ها و فرقه‌های جدیدی پا به جامعه گذاشته بودند و این‌ها از سوی حاکمان وقت برای ایجاد فتنه بین مردم و انحراف افکار عمومی در جهت اجرای مقاصد نادرست و ظالمانه خود توسعه داده می‌شدند و به نوعی از شکل‌گیری فرقه‌ها حمایت می‌شد، اما «امام باقر (ع)» با علم و توانایی خود و با اتکا به استدلال‌هایی که بر گرفته از قرآن کریم و ادغام شده با آموزه‌های اصول دینی و اعتقادی بود به مبارزه با فرقه‌های نوپا پرداختند، این امام بزرگوار تلاش کردند تا در مقابل مقابل تضارب آرا در عصر خود از انحراف جامعه اسلامی جلوگیری کنند و در این زمینه بسیار موفق عمل کردند.

***وصیت «امام باقر (ع)»

این کارشناس علوم قرآنی به وصیت «امام باقر (ع)» اشاره و اظهار کرد: هنگامی که «امام باقر (ع)» در بستر بیماری قرار گرفتند برای بستن راه فتنه‌های دشمنان به «امام صادق (ع)» وصیت کردند که پس از شهادت ایشان روضه‌هایی با نام ایشان و در ایام حج در مکه برگزار شود لذا این روضه‌ها در نقاط مختلف که بیشتر محل تجمع حجاج و شیعیان است برگزار می‌شود و مصیبت وارده بر «سیدالشهدا (ع)» را مطرح می‌کند تا نهضت و قیام کربلا یادآوری و نامش همواره زنده باشد و حقایقی که بر مسلمانان در طی سال‌ها ظلم و جور برخی از حاکمان رخ داده فراموش نشود.

بهرام پیرامون ضرورت الگوبرداری از زندگی «ائمه معصومین (ع)» خاطرنشان کرد: این روز‌ها علاوه بر یادآوری تاریخ و رویداد‌های گذشته بر «ائمه معصومین (ع)» جنبه‌های دیگری نیز در بر داشته و آن آموزش نسل‌های جدید برای توجه به رویداد‌های تاریخی و حقایقی است که به منظور نجات اسلام و مسلمین رخ داد‌ه، همانگونه که «امام خمینی (ره)» فرمودند: هرچه ما داریم از محرم و صفر است درس‌هایی که در قیام عاشورا وجود دارد در حقیقت بیانگر بسیاری از رویداد‌ها و حقایق جامعه انسانی است که باید به آن توجه ویژه داشت.